Từ thói quen nhỏ trong căn bếp đến chuyển mình của doanh nghiệp, câu chuyện "sống chung" với tăng giá điện đang được kể bằng những lựa chọn linh hoạt, tiết kiệm và đầy chủ động của người dân.
Mặc dù Hà Nội những ngày này thời tiết còn mát mẻ, dễ chịu nhưng "sức nóng" của thông tin tăng giá điện đã cảm nhận được.
"Ngay từ đầu mùa hè đã có nhiều đơn đặt hàng bảo dưỡng điều hòa không khí, không chờ vào mùa nắng nóng mới có nhu cầu", một cơ sở cung cấp dịch vụ chia sẻ. Ảnh X.M.
Tiết kiệm từ cắm nồi cơm điện, bật điều hòa...
Trong một dãy trọ nhỏ gần khu công nghiệp Quang Minh (Hà Nội), chị Nguyễn Thị Biên Hoà, công nhân may đang cẩn thận cài đặt lại chiếc ổ cắm điện có hẹn giờ. "Trước thì cắm nồi cơm từ lúc về nhà 16h chiều, đến tối ăn vẫn nóng. Giờ thì cắm đúng 6h, vừa tiết kiệm vừa không lo quên rút điện".
Từ đầu tháng 5, giá điện bình quân được điều chỉnh tăng thêm 4,5%, tương ứng 815,8 đồng/kWh. Dù mức tăng đã được báo trước và không quá đột ngột, nhưng tác động của nó đã lan tỏa tới từng hộ gia đình, từng cửa hàng, xưởng sản xuất. Không ít người thừa nhận: "Thấy hóa đơn điện là biết mùa hè đến thật rồi!". Tuy nhiên, thay vì than phiền, nhiều người đang chọn cách thích nghi bằng những điều chỉnh nhỏ nhưng hiệu quả trong hành vi sử dụng điện.
Không riêng chị Hoà, nhiều hộ dân nhất là sinh viên và người lao động thuê trọ đang quay lại thói quen "dùng chừng mực" tận dụng gió trời, tắt thiết bị khi không dùng, giảm giặt máy.
Tại chung cư Linh Đàm, gia đình anh Đặng Minh Long cũng thay đổi lịch sinh hoạt: "Ngày trước bật điều hòa thoải mái, giờ thì ưu tiên ban đêm, ban ngày mở cửa sổ, bật quạt. Vợ tôi bảo mua thêm cây xanh ở ban công thay vào chỗ tôi uống trà hàng ngày cũng giúp cảm giác nhà mát hơn đáng kể. Mỗi tội cô ấy sẽ bận thêm vì chăm sóc cây".
Không quá căng thẳng với chuyện tăng giá điện ảnh hưởng chi phí sinh hoạt nhưng chị Bùi Hồng Huệ, viên chức hành chính cho biết, mùa hè chi phí điện cho sử dụng điều hòa rất cao, nhất là khi các con nghỉ hè sinh hoạt ở nhà cả ngày. "Tôi hướng dẫn các con sử dụng điều hòa vào thời gian nghỉ trưa và buổi tối, chỉ để ở mức phù hợp, tốt nhất nên để nhiệt độ điều hòa khoảng 26 độ C trong những ngày nắng nóng, theo lời khuyên của ngành điện lực", chị Huệ nói.
Doanh nghiệp nhỏ cũng tính lại bài toán chi phí, tiết giảm điện tối đa
Quán cà phê của chị Việt Nga ở phố Lý Thường Kiệt (Hà Nội) gần đây bỗng thay đổi menu giờ thấp điểm: Từ 14–17h chiều, ai gọi đồ uống mang về sẽ được tặng thêm món ăn nhẹ, khuyến khích khách mang về vì khung giờ đó quán vắng khách nhất trong ngày, sẽ cắt giảm điều hoà.
"Tiền điện tăng quá thì phải tính đến phương án cho khách uống cafe pha thủ công thay vì pha bằng máy", anh Long chủ quán cafe Hàng Lược dự tính. Ảnh: Dương Thy.
Anh Long, chủ quán cafe Jian phố Hàng Lược cho biết: Tăng giá điện khi vào hè chắc chắn ảnh hưởng đến chi phí của cửa hàng. Việc điều chỉnh tăng giá bán phụ thuộc vào thông báo tiền điện theo giá mới tháng đầu tiên.
Trả lời câu hỏi "Theo bà, đợt điều chỉnh giá điện lần này liệu có gây áp lực với hộ kinh doanh nhỏ lẻ không?", bà Trương Thị Nam Thắng - Chuyên gia kinh tế (ĐH Kinh tế quốc dân) nói vui: "Chưa cần biết ảnh hưởng như thế nào tôi đã thấy phản ứng tức thì, ngay ngày hôm sau các hàng phở đồng loạt tăng giá 5.000 đồng/bát".
Tại một cơ sở photocopy gần Đại học Hà Nội (quận Cầu Giấy) chuyên in ấn tài liệu, chủ cơ sở tranh thủ đầu tư thay dàn máy mới tiết kiệm điện. "Chi phí đầu tư cao lúc đầu nhưng nếu chạy liên tục 3 tháng mùa thi là hoàn vốn. Giờ mà để máy cũ hoạt động cả ngày thì đốt tiền cũng không kịp", anh Bùi Xuân Nhật - chủ cơ sở chia sẻ.
Theo các chuyên gia kinh tế, đợt điều chỉnh giá điện lần này tuy có áp lực, nhưng lại tạo cơ hội để các cơ sở kinh doanh rà soát quy trình, thay thiết bị cũ, áp dụng mô hình sử dụng năng lượng hiệu quả hơn.
Đại diện EVN cho biết, việc điều chỉnh giá điện là để phản ánh đúng chi phí đầu vào và bảo đảm duy trì hệ thống điện ổn định. "Chúng tôi khuyến nghị người dân tiếp tục theo dõi và sử dụng điện hợp lý, đặc biệt tránh sử dụng các thiết bị công suất lớn vào giờ cao điểm từ 9h30-11h30 sáng và 17h–20h tối".
Một nhà hàng lựa chọn đầu tư không gian xanh để tiết kiệm năng lượng. (Ảnh minh họa).
Tự thích nghi hay điều chỉnh nếp sống tiết kiệm?
TS Lê Quốc Phương, nguyên Phó giám đốc Trung tâm Thông tin công nghiệp – thương mại (Bộ Công thương) hiến kế: Để có thể giảm thiểu tác động của việc tăng giá điện, doanh nghiệp và người dân cần triệt để thực hiện các biện pháp tiết kiệm điện.
Thị trường điện tử, điện lạnh ghi nhận xu hướng người tiêu dùng chú trọng hơn đến sản phẩm dán nhãn năng lượng cao, dù giá thành có thể nhỉnh hơn vài trăm nghìn. "Khách chọn điều hòa inverter nhiều hơn, hỏi kỹ về mức điện tiêu thụ", anh Phúc, đại diện một cửa hàng điện máy khu vực Hà Đông cho biết.
Còn anh Ngọc Vương - chủ chuỗi cửa hàng phở bò, lại hướng tới đầu tư hệ thống quạt năng lượng mặt trời có thiết kế phù hợp với nhiều không gian sử dụng khác nhau và di chuyển linh hoạt.
"Tôi nghĩ với các thiết bị này, ban ngày sẽ được nạp năng lượng vào pin nhờ quá trình chuyển đổi ở tấm pin mặt trời. Vì vậy, những mẫu quạt có dung lượng pin lớn sẽ có thời gian sử dụng càng lâu và cần một tấm pin mặt trời lớn hơn để có thể cung cấp đủ năng lượng sạc cho pin giúp quạt hoạt động. Đó là một khoản đầu tư cần phải cân nhắc", anh Vương chia sẻ.
Thời tiết nắng nóng kéo dài, chi phí tiền điện tăng cao đột biến cũng là lúc nhiều người tính đến phương án tiết kiệm điện. Trên nhiều kênh mua bán online như Facebook, Zalo, Shopee, Lazada… tràn ngập các sản phẩm thiết bị tiết kiệm điện năng được bán với lời rao "tiết kiệm tối đa lượng điện tiêu thụ"; "hoàn tiền lại nếu không hiệu quả".
Các chuyên gia khuyến cáo người dân không nên tin vào các sản phẩm quảng cáo giảm từ 20 - 50% tiêu thụ điện mà không có cơ sở. Ảnh: L.A.
Bình luận về điều này, các chuyên gia cho rằng không có thiết bị nào giúp giảm được 20 - 50% lượng điện tiêu thụ như quảng cáo. Nhiều thiết bị còn chưa được cơ quan có thẩm quyền công nhận chất lượng. Đặc biệt, ngoài việc không giúp tiết kiệm được tiền điện như quảng cáo, các thiết bị tiết kiệm điện không rõ nguồn gốc cũng tiềm ẩn nhiều nguy cơ gây chập điện, cháy nổ, ảnh hưởng đến các thiết bị điện khác do không đảm bảo những đặc tính an toàn kỹ thuật.
"Người dân cần thận trọng trước thông tin quảng cáo, không mua bán, sử dụng loại thiết bị tiết kiệm điện không rõ nguồn gốc để tránh "tiền mất tật mang", cán bộ Trung tâm Điện tử viễn thông (Bộ Công thương) khuyến cáo.
Từ ngày 10/5/2025, khách hàng trả thêm bao nhiêu tiền điện mỗi tháng?
Đối với các hộ dân sử dụng điện sinh hoạt, mỗi hộ trong 1 tháng sẽ trả thêm từ 4.550 đồng đến hơn 65.050 đồng, tùy theo mức sử dụng.
Cụ thể, các hộ sử dụng điện dưới 50 kWh, mức tăng tiền điện tăng khoảng 4.550 đồng/hộ/tháng.
Các hộ sử dụng từ 51 kWh - 100 kWh, mức tăng tiền điện khoảng 9.250 đồng/hộ/tháng.
Các hộ dân sử dụng từ 101 kWh - 200 kWh (đang là nhóm khách hàng lớn nhất), mức tăng tiền điện khoảng 20.150 đồng/hộ/tháng.
Các hộ sử dụng điện từ 201 kWh - 300 kWh, mức tăng tiền điện khoảng 33.950 đồng/hộ/tháng.
Các hộ sử dụng điện từ 301- 400 kWh, mức tăng tiền điện khoảng 49.250 đồng/hộ/tháng.
Đối với các hộ sử dụng điện từ 400 kWh trở lên, mức tăng tiền điện khoảng trên 65.050 đồng/hộ/tháng