Những bước tiến lớn của xe xanh tại Việt Nam năm 2022

Hàng loạt mẫu xe hybrid được giới thiệu

Các mẫu xe xanh như xe thuần điện, xe hybrid dần trở nên phổ biến hơn với người dùng Việt trong năm 2022 khi được nhiều nhà sản xuất ra mắt, đồng thời có giá bán dễ tiếp cận hơn thời gian trước.

Với ô tô hybrid, phân khúc bình dân có sự xuất hiện của Suzuki Hybrid Ertiga sử dụng hệ truyền động hybrid nhẹ (mild-hybrid), giá đề xuất từ 539-678 triệu đồng, qua đó trở thành mẫu xe lai rẻ nhất tại Việt Nam.

Thuộc khoảng giá cao hơn là Nissan Kicks e-Power (từ 789-858 triệu đồng). Cũng được xếp vào nhóm xe lai, song điểm đặc biệt của mẫu SUV đô thị này nằm ở việc dùng hệ thống hybrid nối tiếp (series hybrid). Trong đó, động cơ xăng chỉ đóng vai trò máy phát cho động cơ điện và xe vận hành hoàn toàn bằng năng lượng điện.

Toyota là một trong những hãng tích cực giới thiệu xe hybrid tới người dùng Việt khi sau Corolla Cross 1.8HV, thương hiệu Nhật Bản tiếp tục phân phối biến thể hybrid của hai mẫu sedan Camry và Corolla Altis.

Vào những tháng cuối năm, Kia Sorento chính thức có thêm phiên bản hybrid (HEV) và hybrid sạc ngoài (PHEV) với giá từ 1,399-1,759 tỷ đồng. Trong sự kiện khánh thành nhà máy Hyundai số 2, tập đoàn Thành Công xác nhận Hyundai Santa Fe Hybrid sẽ được lắp ráp tại Việt Nam. Thông tin về mẫu xe này cũng đã xuất hiện trên trang web của Cục Đăng kiểm.

Song song đó, những mẫu ô tô hybrid thuộc thương hiệu hạng sang được phân phối chính hãng cũng đa dạng hơn so với quãng thời gian trước. Các dòng Lexus IS, ES, NX, RX và LS đều đã có phiên bản hybrid tại Việt Nam. Hãng xe Thuỵ Điển Volvo góp mặt với hai mẫu SUV XC60 Recharge và XC90 Recharge, dùng hệ thống hybrid sạc ngoài.

Ô tô điện trở thành tâm điểm của VMS 2022

Trở lại sau 2 năm gián đoạn vì dịch Covid-19, Triển lãm Ô tô Việt Nam 2022 (VMS 2022) có sự góp mặt của hàng loạt mẫu ô tô thuần điện mới khi 6/14 thương hiệu tham gia trưng bày xe xanh.

Audi e-tron SUV (giá khởi điểm 2,97 tỷ đồng) và Mercedes-Benz EQS (từ 4,839-5,959 tỷ đồng) là 2 mẫu xe thuần điện chính thức bán ra sau khi ra mắt tại VMS 2022.

Ngoài ra, VMS 2022 còn có sự xuất hiện của những mẫu xe điện tới từ thương hiệu phổ thông như Toyota bZ4X, MG4 hay MG Marvel R. Cùng với đó là mẫu ô tô điện ý tưởng LF-Z của hãng xe sang Lexus.

Các hãng không tham dự VMS 2022 như Hyundai hay VinFast cũng ra mắt ô tô điện tại thị trường Việt trong năm vừa qua. Đơn cử có Hyundai Ioniq 5 được giới thiệu cuối tháng 4, song chưa mở bán rộng rãi.

Trong khi đó ngày 15/7/2022, VinFast chính thức công bố dừng kinh doanh các mẫu ô tô chạy xăng gồm Fadil, Lux A2.0 và Lux SA2.0, đồng thời chuyển đổi hoàn toàn sang sản xuất và kinh doanh xe điện.

Ngày 10/9, hãng xe Việt bàn giao 100 chiếc SUV thuần điện VF 8 đầu tiên cho những khách hàng đặt cọc sớm nhất. Tiếp đó vào ngày 25/11, VinFast tổ chức lễ xuất khẩu lô ô tô điện đầu tiên ra thị trường quốc tế với 999 chiếc VF 8 xuất cảng tới Mỹ.

Theo số liệu của Cục Đăng kiểm Việt Nam, đến quý III/2022, cả nước có khoảng 3.000 ô tô điện đang hoạt động, tăng gấp hơn 20 lần so với lượng xe điện của năm 2019. Trên cả nước cũng có gần 1,8 triệu xe máy điện đang hoạt động tính đến cuối năm 2022.

Thông qua các chính sách giảm thuế, phí cho ô tô điện

Ngày 1/3/2022, Quốc hội chính thức thông qua Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt trong đó có nội dung giảm thuế cho ô tô điện.

Cụ thể, từ ngày 1/3/2022 đến ngày 28/2/2027, ô tô điện chạy pin loại chở người từ 9 chỗ trở xuống chịu mức thuế suất thuế tiêu thụ đặc biệt (TTĐB) 3% thay vì 15% như trước đó. Ngoài ra, xe thuần điện loại chở người từ 10 đến dưới 16 chỗ chịu mức thuế TTĐB 2%, loại chở người từ 16 - 24 chỗ chịu mức thuế TTĐB 1%. Loại vừa chở người, vừa chở hàng chịu mức thuế suất 2%.

Các chuyên gia nhận định việc giảm thuế TTĐB sẽ góp phần giúp các hãng có cơ hội điều chỉnh, hạ giá bán xe thuần điện tại Việt Nam, đồng thời khuyến khích đầu tư, sản xuất, kịp thời nắm bắt cơ hội để sản xuất ô tô điện chạy pin, góp phần giảm thiểu ô nhiễm môi trường và định hướng sản xuất tiêu dùng theo hướng phát triển công nghiệp sạch.

Trước đó vào ngày 15/1, Chính phủ ban hành Nghị định 10/2022/NĐ-CP quy định về lệ phí trước bạ đối với nhiều loại hàng hóa, trong đó có ô tô điện.

Theo đó, trong vòng 3 năm kể từ ngày 1/3/2022, ô tô điện chạy pin nộp lệ phí trước bạ lần đầu với mức thu là 0%. Trong 2 năm tiếp theo, mức thu bằng 50% mức thu đối với ô tô chạy xăng, dầu có cùng số chỗ ngồi.

Nhờ được miễn phí trước bạ, chi phí lăn bánh xe điện giảm tương đương từ 10-12% giá niêm yết của xe tuỳ theo địa phương đăng ký.

Cũng trong năm 2022, ngày 22/7, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính ký Quyết định số 876/QĐ-TTg phê duyệt Chương trình hành động về chuyển đổi năng lượng xanh, giảm phát thải khí cacbon và khí metan của ngành GTVT.

Lộ trình chuyển đổi năng lượng xanh đối với đường bộ sẽ chia làm 2 giai đoạn, gồm 2022-2030 và 2030-2050.

Giai đoạn đầu tiên thúc đẩy sản xuất, lắp ráp, nhập khẩu và chuyển đổi sử dụng các loại phương tiện giao thông cơ giới đường bộ sử dụng điện; mở rộng phối trộn, sử dụng 100% xăng E5 đối với phương tiện giao thông cơ giới đường bộ. Đồng thời, phát triển hạ tầng sạc điện đáp ứng nhu cầu của người dân, doanh nghiệp và khuyến khích các bến xe, trạm dừng nghỉ xây dựng mới và hiện hữu chuyển đổi theo tiêu chí xanh.

Ở giai đoạn hai, đến năm 2040, từng bước hạn chế tiến tới dừng sản xuất, lắp ráp và nhập khẩu xe ô tô, xe mô tô, xe gắn máy dùng nhiên liệu hóa thạch để sử dụng trong nước. Đến năm 2050, 100% phương tiện giao thông cơ giới đường bộ, xe máy thi công tham gia giao thông chuyển đổi sang sử dụng điện, năng lượng xanh.

Quyết định 876 là cơ sở pháp lý quan trọng để xây dựng lộ trình chấm dứt nhập khẩu, sản xuất và phân phối xe động cơ đốt trong đến năm 2050.

Nhìn lại năm 2022 nhiều biến động của ngành ô tô