Xe tự lái thúc đẩy nguy cơ... ùn tắc giao thông

Trong tương lai, xe tự lái được dự đoán là nguyên nhân gây gia tăng ùn tắc

Những chiếc xe tự lái được kỳ vọng sẽ mang lại một cuộc cách mạng giao thông trong tương lai. Nhưng chính sự thuận tiện của xe tự lái đang tạo ra những nguy cơ khó lường.

Nguy cơ tắc nghẽn không thể lường trước

Đừng quên, những chiếc xe tự lái được phát triển với mục đích giảm thiểu ùn tắc giao thông. Các chuyên gia cho rằng, xe tự lái sẽ giúp dễ dàng thực hiện những công việc khác mà không phải tập trung vào việc lái xe, đồng thời mở ra xu hướng xe dùng chung - làm giảm nhu cầu về chỗ đậu xe lên tới 80%.

Thậm chí, ông Pierre-Jean Rigole thuộc Trung tâm Nghiên cứu KTH của Thụy Điển nhận định: “Xe tự lái là xe thông minh, cũng có tính cách mạng giống như điện thoại thông minh. Cụ thể, nó sẽ cách mạng hóa quyền sở hữu xe, dẫn đến lưu lượng xe đi lại giảm đi với rất ít tai nạn. Nó cũng sẽ giúp giải phóng không gian tại các thành phố hiện đang bị rối tung với nhiều chiếc xe đang đỗ trên đường”.

Nhưng sự thật lại hoàn toàn khác. Có một thực tế là “nhu cầu di chuyển” bằng xe tự lái đang ngày càng tăng một cách chóng mặt, theo AP. Một nghiên cứu thực hiện ở Atlanta, Denver và Chicago (Mỹ) cho thấy, đi du lịch bằng xe tự lái tăng mạnh ở hai nhóm độ tuổi: Trên 65 và 16 - 24 tuổi.

Trong năm 2015, các xe tự lái đã thực hiện di chuyển trên tổng quãng đường khoảng 4.991 tỷ km, dự tính tới năm 2050, mỗi năm sẽ tăng thêm 3.220 tỷ km. Thậm chí ở thời kỳ cao điểm từ nay cho tới năm 2050, ước tính mỗi năm các xe tự lái sẽ di chuyển khoảng 12.900 tỷ km. “Con số này là khổng lồ”, Gan Silberg - một chuyên gia công nghiệp ô tô của Mỹ nói.

Như vậy, chính sự thuận tiện của xe tự lái đang thúc đẩy một nguy cơ: Lượng người sử dụng chúng quá nhiều, kéo theo việc, thay vì giảm ùn tắc, xe tự lái sẽ gây ùn tắc giao thông mà các nhà sản xuất lẫn quy hoạch giao thông không thể lường trước được. Mặc dù nguy cơ này chưa được khẳng định chắc chắn, song với số quãng đường và nhu cầu di chuyển dự kiến tăng vọt, nguy cơ tắc nghẽn trong tương lai là rõ ràng.

Ưu điểm cũng chính là… nhược điểm?

Với các tính năng được cài đặt một cách chính xác và đảm bảo hầu như không có sai sót, xe tự lái dự kiến sẽ mang lại các chuyến du lịch an toàn hơn, tiết kiệm hơn. TNGT do con người gây ra sẽ giảm thiểu tới 90%, kéo theo các vụ tai nạn giảm mạnh, chi phí bảo hiểm xe và sửa chữa cũng giảm.

Có thể nói, chi phí tốn kém nhất cho một chuyến đi chính là chi phí dành cho lái xe - theo chuyên gia nghiên cứu vận chuyển Don MacKenzie của Đại học Washington. Chi phí này sẽ được giảm thiểu đáng kể khi người lái xe sử dụng khoảng thời gian đi lại của mình để làm các việc khác, như làm việc trên xe chẳng hạn. Nghiên cứu của MacKenzie và các chuyên gia khác công bố trên tạp chí Nghiên cứu GTVT chỉ ra rằng: Xe tự lái có thể cắt giảm chi phí đi lại tới 80%. “Chúng ta đang nói về một công nghệ sẽ khiến cho các chuyến du lịch an toàn hơn, rẻ hơn, thuận tiện hơn. Và đó là lý do vì sao mọi người sẽ… đổ xô vào để thực hiện chúng bằng được”, AP dẫn lời McKenzie.

“Thế nhưng, cơn ác mộng sẽ chỉ bắt đầu khi những chiếc xe không người lái hoạt động chung với các xe ô tô thông thường được điều khiển bởi con người”, Lauren Isaac - một nhà quản lý GTVT bền vững nói.

Một nghiên cứu năm 2015 tại Diễn đàn GTVT quốc tế chỉ ra rằng, trong một mô phỏng giao thông ở Lisbon, Bồ Đào Nha: Khi những chiếc xe thông thường được thay thế bằng xe không người lái, chúng không có khả năng “nhường đường” như con người; chưa kể việc ai cũng muốn sở hữu xe tự lái cá nhân khiến lượng xe nhiều hơn. Trong khi, tổng số quãng đường đi cứ theo đà tăng lên bởi sự… thuận tiện vốn có của chúng (ước tính tăng 30 - 90%). Điều này, đồng nghĩa với việc tắc nghẽn sẽ còn khủng khiếp hơn.

Khi đưa xe tự lái vào hoạt động, giới chức sẽ phải áp đặt thêm chi phí tắc nghẽn trên đường cao tốc, hạn chế đậu xe tại các đô thị trung tâm, bổ sung thêm làn xe và có các biện pháp để hạn chế tối đa lượng người đi du lịch một mình trên các xe tự lái cá nhân. Và chắc chắn, điều này không hề dễ dàng.

“Bên cạnh rất nhiều những tác động tích cực đối với xã hội của công nghệ xe không người lái, mọi người nên chuẩn bị sẵn tinh thần đối mặt với khả năng tắc nghẽn rất lớn trong tương lai”, chuyên gia Isaac nói.

Mỹ chi gần 4 tỷ USD để phát triển xe tự lái