"Dân đồng thuận và chấp hành, TNGT sẽ giảm"

Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Thủ tướng Chính phủ, Chủ tịch Uỷ ban ATGT Quốc gia Nguyễn Xuân Phúc

Năm 2014, tai nạn giao thông (TNGT) giảm cả ba tiêu chí, lần đầu tiên sau 10 năm số nạn nhân tử vong do TNGT được kéo giảm xuống dưới 9 nghìn người. Nhân dịp đầu Xuân Ất Mùi, Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Thủ tướng Chính phủ, Chủ tịch Uỷ ban ATGT Quốc gia Nguyễn Xuân Phúc đã chia sẻ với Báo Giao thông về kết quả trên, đồng thời gợi mở những phương hướng, giải pháp đảm bảo ATGT trong thời gian tới.

TNGT còn xảy ra, chúng ta chưa thể hài lòng

Nhìn lại kết quả công tác đảm bảo trật tự ATGT năm 2014, Phó Thủ tướng hài lòng với điều gì nhất, điều gì còn khiến ông trăn trở?

Năm 2014, lần đầu tiên sau nhiều năm số người chết do TNGT được kéo giảm dưới 9 nghìn người, giảm trên 370 người chết so với năm 2013, giảm được 2.400 người chết so với năm 2011. Đồng thời, chúng ta cũng thấy, các vụ TNGT đặc biệt nghiêm trọng liên quan đến xe khách, xe tải nặng, xe container đã giảm nhiều so với những năm trước.

Tình hình ùn tắc giao thông ở Hà Nội, TP Hồ Chí Minh tiếp tục có nhiều chuyển biến tích cực. Những kết quả này thực sự có ý nghĩa, khẳng định sự nỗ lực to lớn của cả hệ thống chính trị đối với công tác bảo đảm trật tự ATGT.

Nhưng bên cạnh đó, con số về thiệt hại do TNGT còn nhức nhối. Trung bình mỗi ngày, 25 người ra khỏi nhà và vĩnh viễn không trở về với gia đình vì TNGT. TNGT còn xảy ra, chúng ta chưa thể an lòng. Chúng ta cần phải nhận thức rõ trách nhiệm của bản thân mình trong việc còn xảy ra TNGT. Mỗi người trong chúng ta cần sống có ý thức, có trách nhiệm với bản thân, gia đình và xã hội, để những vụ tai nạn thương tâm không còn cơ hội xảy ra, để bớt lo sợ, phấp phỏng mỗi khi ra đường.

Vậy thưa Phó Thủ tướng, đâu là nguyên nhân khiến TNGT dù đã giảm nhưng vẫn diễn biến phức tạp và vẫn còn là nỗi đau ám ảnh?

Tôi cho rằng, nguyên nhân trước hết và quan trọng nhất là nhận thức. Còn nhiều người vẫn chưa nhận thức đúng về sự cần thiết phải tuân thủ luật pháp khi tham gia giao thông. Một bộ phận người thực thi công vụ còn lơ là, chủ quan trong công tác đảm bảo trật tự ATGT. Năng lực kết cấu hạ tầng và dịch vụ vận tải công cộng còn hạn chế trong khi nhu cầu vận tải hành khách và hàng hoá rất lớn, đặc biệt là có xu hướng tăng nhanh theo đà phục hồi kinh tế.

Cùng đó, việc áp dụng khoa học công nghệ còn thấp là rào cản kìm hãm chất lượng và hiệu quả của công tác đảm bảo ATGT. Chất lượng kết cấu hạ tầng, đặc biệt là hạ tầng giao thông nông thôn, các công trình cầu treo, cầu dân sinh ở vùng sâu, vùng xa, miền núi… còn bất cập, công tác duy tu, bảo trì công trình giao thông còn chưa được quan tâm đúng mức.

Bộ trưởng Đinh La Thăng cùng lãnh đạo tỉnh Hà Tĩnh bắt quả tang xe cơi thùng, chở quá tải tại công trường mở rộng QL1 qua Hà Tĩnh - Ảnh: Văn Thanh

Quy rõ trách nhiệm mới chống được xe quá tải

Kiểm soát tải trọng xe là nội dung quan trọng trong chủ đề của năm ATGT 2014. Theo Phó Thủ tướng, tới đây cần làm gì để ngăn chặn tình trạng xe quá tải né trạm cân, “xe vua” nghênh ngang phá nát đường?

Năm qua, các bộ, ngành, địa phương, đặc biệt là Bộ GTVT đã vào cuộc quyết liệt, với nhiều giải pháp đồng bộ, triển khai liên tục 24/24h và 7 ngày trong tuần để kiểm tra, xử lý xe quá tải. Chỉ trong hơn nửa năm thực hiện, xe quá tải đã giảm nhiều, “xe vua”, “xe khủng” không còn dám ngang nhiên tung hoành như trước. Điều này được người dân cả nước ghi nhận và đánh giá cao.

Tuy nhiên, vẫn còn nhiều lái, chủ xe, chủ hàng tiếp tục đối phó bằng nhiều thủ đoạn để chở hàng hoá quá tải, hoạt động vào ban đêm, trốn, né trạm kiểm tra. Đáng nói hơn, còn hiện tượng xe quá tải đi qua nhiều trạm kiểm tra tải trọng xe, qua nhiều địa phương nhưng không bị xử lý, gây bức xúc cho toàn xã hội.

Chúng ta thấy rõ ràng nguyên nhân của tình trạng này là do vấn đề nhận thức. Nhiều chủ xe, chủ hàng, lái xe chỉ chăm chăm quan tâm vào cái lợi của cá nhân mình có được trước mắt, mà quên mất, thậm chí cố tình chà đạp lên lợi ích của toàn xã hội, phá hoại đường sá, gây TNGT do chở quá tải.

Tôi cho rằng, xe quá tải hoạt động trên địa bàn nào, UBND địa phương đó phải chịu trách nhiệm và người đứng đầu cũng phải chịu trách nhiệm về việc này. Chính phủ, Ủy ban ATGT Quốc gia sẽ tiếp tục chỉ đạo các bộ, ngành địa phương triển khai quyết liệt hơn nữa, quy trách nhiệm trực tiếp cho người đứng đầu. Với sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, triển khai nhiều giải pháp đồng bộ và quy trách nhiệm rõ ràng, tôi tin năm 2015, chúng ta sẽ chấm dứt được tình trạng xe quá tải trên cả nước.

Quan trọng nhất là người dân đồng thuận, cùng vào cuộc

2014 là năm thứ ba liên tiếp TNGT giảm ở cả ba tiêu chí, đặc biệt số người chết lần đầu giảm ở mức dưới 9 nghìn người. Vậy đâu là giải pháp đột phá, thưa Phó Thủ tướng?

Trong ba năm qua, cả hệ thống chính trị đã cùng vào cuộc thực hiện quyết liệt các giải pháp cả trước mắt và lâu dài để thực hiện chỉ tiêu mà Nghị quyết của Quốc hội nêu ra là kéo giảm TNGT từ 5-10%. Uỷ ban ATGT Quốc gia, các bộ ngành, nhất là Bộ GTVT đã vào cuộc quyết liệt trên mọi lĩnh vực, như xây dựng các văn bản quy phạm pháp luật, xây dựng, nâng cấp kết cấu hạ tầng, tái cơ cấu vận tải, tăng cường tuần tra kiểm soát, tuyên truyền... CSGT và TTGT giờ không chỉ là đứng chốt, mà đẩy mạnh công tác tuần lưu để đảm bảo tần suất xuất hiện của lực lượng chức năng trên những tuyến giao thông trọng điểm nhiều hơn.

Tuy nhiên, tôi cho rằng, để có được kết quả đó, nguyên nhân quan trọng nhất là sự ủng hộ, đồng thuận, cùng vào cuộc, chấp hành các quy định pháp luật của người dân, nhất là người tham gia giao thông. Quan trọng nhất của các giải pháp đảm bảo ATGT là sự lan toả trong lòng dân. Người dân sẽ tự giác thay đổi nhận thức và tuân thủ nghiêm pháp luật khi có niềm tin vào tinh thần trách nhiệm của người thực thi công vụ. Tôi khẳng định, đây chính là nguyên nhân cốt lõi để công tác đảm bảo trật tự ATGT thành công.

Với kết quả đáng khích lệ của năm 2014, Uỷ ban ATGT Quốc gia có những mục tiêu và giải pháp đột phá gì để tiếp tục kéo giảm TNGT năm 2015?

Thực hiện Chỉ thị số 18 của Ban Bí thư, Nghị quyết số 87 của Quốc hội, Nghị quyết số 01 của Chính phủ, Ủy ban ATGT Quốc gia đã xây dựng và chỉ đạo triển khai thực hiện Kế hoạch bảo đảm trật tự ATGT năm 2015 với chủ đề “Siết chặt quản lý kinh doanh vận tải và kiểm soát tải trọng phương tiện” với mục tiêu “Tính mạng con người là trên hết”.

Trước hết, phải nâng cao hiệu quả quản lý Nhà nước trong hoạt động bảo đảm trật tự ATGT, nâng cao nhận thức và ý thức tự giác chấp hành pháp luật của người tham gia giao thông, xây dựng văn hóa giao thông trong cộng đồng. Năm 2015 tiếp tục phấn đấu giảm từ 5% đến 10% số vụ, số người chết, người bị thương do TNGT tại tất cả các địa phương; tiếp tục cải thiện tình trạng ùn tắc giao thông tại Hà Nội và TP Hồ Chí Minh, không để xảy ra ùn tắc giao thông kéo dài.

Để thực hiện được các mục tiêu trên, Ủy ban ATGT Quốc gia sẽ triển khai nhiều giải pháp trọng tâm. Trong đó, tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo thường xuyên của các cấp uỷ đảng, nâng cao hiệu quả quản lý Nhà nước trong công tác bảo đảm trật tự ATGT; tiếp tục kiên trì, quyết liệt thực hiện kiểm soát tải trọng phương tiện gắn với đẩy mạnh tái cơ cấu thị trường vận tải, giảm áp lực cho vận tải đường bộ; đẩy nhanh tiến độ, nâng cao chất lượng đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng giao thông; nâng cao hơn nữa hiệu quả hoạt động tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật về trật tự ATGT…

Xin trân trọng cảm ơn Phó Thủ tướng!

PTT Nguyễn Xuân Phúc yêu cầu làm rõ nguyên nhân xe khách lao xuống vực