4 nước "bắt tay" kiện Iran vì vụ bắn rơi máy bay khiến 176 người thiệt mạng

Mới đây, Nhóm phản ứng và điều phối quốc tế vì các nạn nhân trong chuyến bay xấu số PS752 bao gồm các nước Anh, Ukraine, Canada và Thụy Điển đã ra thông báo chung, tuyên bố sẽ kiện Iran lên Tòa án Công lý quốc tế.

Thông báo được đưa ra sau khi Iran công bố báo cáo kỹ thuật về vụ tai nạn, cho biết vụ rơi máy bay là do lỗi con người.

Thông báo nêu rõ: “Chúng tôi, các thành viên của nhóm điều phối nhận thấy, Iran và nhóm chưa đạt được thỏa thuận về tổ chức hòa giải theo Điều 14, Công ước về phòng chống các hành vi bất hợp pháp nhằm đảm bảo an toàn hàng không dân dụng”.

Theo đó, nhóm sẽ thực hiện nỗ lực tập thể để buộc Iran phải chịu trách nhiệm về vụ máy bay 752 bị bắn hạ, đó là đưa tranh chấp lên Tòa án Công lý quốc tế ngay khi có thể.

Nhóm này từng tuyên bố hồi tháng 1/2022 rằng những nỗ lực để giải quyết vụ máy bay của hãng hàng không quốc tế Ukraine bị bắn hạ là vô ích.

Vụ tai nạn nêu trên xảy ra vào tháng 1/2020 đối với chuyến bay PS752 của hãng hàng không quốc tế Ukraine. Máy bay vừa cất cánh từ sân bay quốc tế Imam Khomeini ở Tehran (IKA), ngay lập tức bị lực lượng vũ trang Iran bắn hạ khiến 176 người trên máy bay thiệt mạng.

Sĩ quan điều khiển hệ thống phòng không của Iran lúc đó đã nhầm chuyến bay 752 của hãng hàng không quốc tế Ukraine là tên lửa hành trình và bắn hạ bằng hai tên lửa, vi phạm mệnh lệnh của trung tâm chỉ huy đó là bắn khi chưa được phê chuẩn cần thiết.

Trên máy bay gặp nạn có tổng cộng 176 người (167 hành khách và 9 thành viên phi hành đoàn). Trong số hành khách, có 138 người đang trên đường về quê nhà là Canada và quá cảnh ở Kiev, vì đa số họ là sinh viên và học giả người Canada gốc Iran.

Liên quan tới vụ việc này, hồi đầu năm 2022, 10 quân nhân Iran đã bị bắt giam vì liên quan tới vụ tai nạn trong đó có 1 người bị phạt 13 năm tù bao gồm 3 năm tù vì tội bắn rơi máy bay, 10 năm vì không tuân lệnh; 9 người khác bị phạt từ 1-3 năm tù.

Đầu năm 2022, Chính phủ Iran thông báo đã bắt đầu chuyển tiền bồi thường nhưng Kiev cáo buộc Tehran không chịu trách nhiệm hoàn toàn về sự cố hoặc không đảm bảo những thảm kịch như vậy sẽ không tái diễn.

Tổng thống Ukraine ra lệnh tăng cường an ninh ở biên giới với Belarus