Áp dụng cơ chế một cửa: Vận tải biển tiết kiệm nhiều triệu USD

Với cơ chế mới, các doanh nghiệp có thể làm xong thủ tục trên bờ và hàng hóa sẽ được bốc xếp ngay khi tàu cập cảng

Hàng được dỡ ngay khi cập cảng

Hàng tuần, Công ty TNHH SITC Việt Nam có bốn tàu vào cảng Hải Phòng. Trước đây, thủ tục doanh nghiệp phải thực hiện bao gồm 12 chứng từ tại bốn cơ quan quản lý khác nhau: Với Cảng vụ (Cục Hàng hải Việt Nam) gồm bốn chứng từ: bản khai chung, danh sách thuyền viên, bản khai hàng hóa nguy hiểm, giấy phép rời cảng, bản khai an ninh tàu biển. Với cơ quan Hải quan, ngoài 3 bản khai ban đầu như với Cảng vụ có thêm bản khai dự trữ của tàu, bản khai hành lí thuyền viên; Lực lượng Biên phòng: Bản khai chung, danh sách thuyền viên, hành khách; Cơ quan Kiểm dịch: Giấy khai báo y tế hàng hải; bản khai kiểm dịch thực vật, động vật...

Trưởng đại lý của SITC Việt Nam Phạm Chí Thành cho biết, theo quy định, mỗi lần cập cảng, tàu chỉ được nằm cảng trong vòng 20 giờ. Trong đó chỉ riêng thời gian thực hiện các thủ tục nói trên đã mất tới 4 giờ. Khi làm thủ tục xong mới được dỡ hàng và thực hiện tất cả các công việc còn lại. Nếu quá thời gian sẽ bị phạt phát sinh rất lớn.

Áp dụng thí điểm Cơ chế một cửa quốc gia (NSW) chính thức khai trương ngày 12/11, SITC chỉ phải gửi thông tin qua Cổng thông tin điện tử (bao gồm 12 chứng từ theo quy định), sau đó nhận kết quả từ đầu mối duy nhất này, thay vì trực tiếp đến từng đơn vị như trước. “Với cơ chế mới này, các thủ tục của chúng tôi đã được làm xong từ trên bờ, nên hàng được dỡ luôn ngay khi tàu cập cầu cảng. Tính trung bình một tuần đã tiết kiệm được 32 giờ tàu. Mà tiền thuê tàu là 10 nghìn USD/24h, như vậy SITC đã tiết giảm được gần 15 nghìn USD/tuần cho riêng tiền thuê tàu nhờ giảm thời gian thực hiện thủ tục thông quan tại riêng cảng Hải Phòng. Chưa kể tiết kiệm chi phí đi lại, lưu kho bãi, nhân lực...”, ông Thành phấn khởi.

SITC là một trong 9 hãng vận tải đầu tiên tại Việt Nam được chọn thí điểm cơ chế NSW. Giám đốc Cảng vụ Hải Phòng Bùi Văn Minh, cho biết, từ 11/3, ba doanh nghiệp (DN) tại Hải Phòng đã bắt đầu tham gia NSW, với ba thủ tục đầu tiên là xuất cảnh, nhập cảnh và quá cảnh.

Cán bộ Cục Hải quan Cần Thơ kiểm tra hàng hóa trên tàu

Tiết kiệm 10-20% chi phí, 30% thời gian

Theo Phó cục trưởng Cục Hàng hải Việt Nam Đỗ Đức Tiến, việc kết nối NSW là bước đi quan trọng để cải cách thủ tục hành chính với tàu biển xuất nhập cảnh nói riêng và hoạt động xuất nhập khẩu (XNK) nói chung. Theo lộ trình, từ nay đến cuối năm sẽ tiếp tục mở rộng mô hình này đến cả ba khu vực là Hải Phòng, Vũng Tàu, TP Hồ Chí Minh, cho 50 DN XNK. Tới tháng 6/2015 sẽ triển khai tại tất cả 25 cửa khẩu cảng biển cho tất cả các DN có đăng ký tham gia, tiến tới trở thành yêu cầu bắt buộc nhằm thực hiện Công ước tạo điều kiện thuận lợi Hàng hải đã ký kết với các nước ASEAN. Như vậy, với hàng chục, hàng trăm ngàn lượt tàu cập cảng mỗi năm, nếu tới đây, đều tham gia NSW, khoản chi phí tiết giảm được chỉ riêng nhờ rút ngắn thời gian thực hiện thủ tục có thể lên tới nhiều triệu USD!

Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan Nguyễn Ngọc Túc, cho biết, sau khi kết nối chính thức với Bộ GTVT sẽ đến Bộ Công thương, tiến tới mở rộng thêm nhiều bộ, ngành khác. “Với khoảng năm triệu bộ tờ khai hàng hóa XNK, trong đó trên một triệu bộ phải chịu sự điều chỉnh của các quy định quản lý chuyên ngành như hiện nay, khi được thu về một mối là NSW, sẽ giúp DN tiết kiệm được nhân lực, chi phí. Việc nhận được kết quả phản hồi nhanh cũng rút ngắn thời gian giải phóng hàng, giảm chi phí lưu kho, lưu bãi, tăng hiệu quả kinh doanh cho DN cũng như sức cạnh tranh chung của nền kinh tế”, ông Túc nhận định.

Theo bà Nguyễn Thị Thu Hằng, Phó phòng Thương mại Quốc tế, Cục XNK, Bộ Công thương, tính toán của cơ quan quản lý cho thấy, NSW sẽ giúp cắt giảm 10-20% chi phí; 30% thời gian cho việc thông quan lô hàng XNK.

Phát biểu tại lễ Khai trương NSW sáng 12/11, Phó Thủ tướng Nguyễn Văn Ninh đánh giá cao quá trình chuẩn bị, triển khai thí điểm NSW của các bộ, ngành và DN. Tuy nhiên, để tiếp tục tạo điều kiện thuận lợi nhất cho công tác XNK, Phó Thủ tướng cho rằng, công việc còn phải làm rất nhiều, rất dày công. Do vậy, Phó Thủ tướng yêu cầu các bộ, ngành phải xây dựng quy chế phối hợp liên bộ chặt chẽ, vừa là cơ sở pháp lý để các cơ quan có liên quan triển khai, đồng thời là căn cứ để kiểm điểm đơn vị nào thực hiện chưa tốt.

Phương Anh - Lê Tươi