Đầu tư công từ lâu đã khẳng định vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, đặc biệt tại là tại các địa phương đang phát triển mạnh mẽ như Bắc Giang.

Với vị trí chiến lược nằm gần Thủ đô Hà Nội và tiềm năng phát triển công nghiệp mạnh mẽ, tỉnh đang tận dụng nguồn vốn đầu tư công để xây dựng cơ sở hạ tầng hiện đại, tạo động lực cho tăng trưởng kinh tế và nâng cao chất lượng sống của người dân. Các dự án giao thông, khu công nghiệp và đô thị hóa không chỉ cải thiện kết nối khu vực mà còn mở ra cơ hội thu hút đầu tư trong và ngoài nước.

Theo Sở Tài chính Bắc Giang, tổng vốn đầu tư công, các chương trình mục tiêu quốc gia thực hiện trên địa bàn toàn tỉnh năm 2025 hơn 8.531 tỷ đồng. Ước đến hết tháng 5, tổng giá trị giải ngân đạt hơn 2.601 tỷ đồng, bằng 33,11% kế hoạch vốn đã giao.

Tuy nhiên, tiến độ giải ngân không đồng đều giữa các nguồn vốn khác nhau. Vốn từ ngân sách Trung ương dành cho các ngành như giao thông, giáo dục đạt tỷ lệ giải ngân cao trong khi nguồn vốn kéo dài từ năm trước sang năm 2025 lại gặp nhiều khó khăn, với một số dự án chỉ đạt dưới 5% kế hoạch. Sự chênh lệch này xuất phát từ các yếu tố như tính chất phức tạp của dự án, quy trình phê duyệt…. Để đạt mục tiêu giải ngân theo đúng kế hoạch năm, tỉnh Bắc Giang cần đẩy nhanh tốc độ trong các tháng tiếp theo, đặc biệt là với các dự án trọng điểm có tác động lớn đến kinh tế - xã hội.

Một số địa phương và đơn vị trong tỉnh cũng ghi nhận sự khác biệt trong hiệu quả giải ngân. Theo đánh giá của Sở Tài chính Bắc Giang, các huyện như Lục Ngạn, Lạng Giang có tiến độ nhanh hơn nhờ công tác chuẩn bị tốt, trong khi một số địa phương khác lại chậm trễ do vướng mắc về thủ tục hoặc thiếu sự phối hợp chặt chẽ.

Đánh giá về nguyên nhân khiến cho việc giải ngân vốn đầu tư công chưa đạt kỳ vọng, theo ông Lương Văn Nghiệp, Phó giám đốc Sở Tài chính Bắc Giang là do giai đoạn đầu năm thường là thời điểm các đơn vị hoàn tất quyết toán từ năm trước khiến cho việc tập trung cho giải ngân theo kế hoạch năm 2025 gặp nhiều khó khăn.

Ngoài ra, công tác giải phóng mặt bằng tiếp tục là "điểm nghẽn" ảnh hưởng lớn đến tiến độ giải ngân vốn đầu tư công. Điển hình như tại dự án tuyến đường kết nối ĐT295 đến QL37 ở huyện Lạng Giang, vướng mắc với các hộ dân tại xã Tân Hưng và Hương Sơn đã khiến tiến độ thi công bị đình trệ.

Tương tự, dự án cầu Tà Cang ở Lục Ngạn cũng gặp khó khăn do bất đồng trong phương án đền bù của một số hộ gia đình. Dự án Xây dựng tòa nhà liên cơ quan mới tỉnh Bắc Giang, một dự án xây dựng lớn nhất của tỉnh cũng đang gặp nhiều khó khăn do chưa có mặt bằng để thực hiện hạng mục cải tạo, chỉnh trang khuôn viên mở rộng quanh tòa nhà liên cơ quan tại vị trí khu bãi đỗ xe Phong Thắng do Công ty TNHH Ô tô Việt Thắng chưa phối hợp để nhận kinh phí bồi thường giá trị tài sản gắn liền với đất theo phương án đã được phê duyệt.

Xác định giải ngân đầu tư công sớm sẽ góp phần khai thác tiềm năng, lợi thế, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế của tỉnh nên ngày 18/3/2025, Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Giang đã ban hành Chỉ thị số 01/CT-UBND của UBND tỉnh về tăng cường chỉ đạo thực hiện, đẩy nhanh tiến độ giải ngân, xử lý nợ đọng xây dựng cơ bản và quyết toán dự án hoàn thành thuộc kế hoạch vốn đầu tư công, 3 chương trình mục tiêu quốc gia.

Đến ngày 30/6 năm nay, giải ngân đạt ít nhất 40% kế hoạch vốn giao; đến ngày 30/9 giải ngân đạt ít nhất 70% kế́ hoạch vốn giao; đến ngày 31/12 năm nay giải ngân hoàn thành 100% kế hoạch vốn đối với tất cả các nguồn vốn kéo dài sang năm 2025; đến 31/1/2026 giải ngân 100% kế hoạch vốn bố trí trong năm kế hoạch.

Để bảo đảm tiến độ, Bắc Giang đã và đang triển khai nhiều giải pháp đồng bộ, mang tính đột phá. Trước hết, tỉnh nghiêm túc thực hiện các chỉ đạo từ Chính phủ, tối ưu hóa việc phân bổ và sử dụng vốn.

Chính quyền các địa phương và các cơ quan chức năng được giao nhiệm vụ tăng cường giám sát tiến độ từng dự án, yêu cầu chủ đầu tư báo cáo định kỳ và kịp thời xử lý những vấn đề phát sinh. Đặc biệt, với các dự án trọng điểm, tỉnh đã thành lập các tổ công tác chuyên trách để theo dõi sát sao và hỗ trợ tháo gỡ khó khăn.

Về giải phóng mặt bằng, chính quyền địa phương phối hợp chặt chẽ với các đơn vị liên quan để đẩy nhanh tiến độ đền bù và tái định cư.

Tại các dự án như DT295 - QL37 hay cầu Tà Cang, tỉnh tổ chức nhiều cuộc đối thoại với người dân nhằm tìm tiếng nói chung, đồng thời tăng cường tuyên truyền để nâng cao nhận thức cộng đồng về lợi ích của các dự án. Tỉnh thực hiện thường xuyên đôn đốc các nhà thầu hoàn thiện thi công và thủ tục nghiệm thu, đặc biệt với các dự án chuyển tiếp từ năm trước, nhằm đảm bảo giải ngân đúng hạn.

Đồng thời, để tránh nợ đọng xây dựng cơ bản, Bắc Giang đặt mục tiêu hoàn tất quyết toán các dự án đã hoàn thành trước thời điểm quy định, đồng thời chủ động làm việc với các bộ, ngành trung ương để tháo gỡ vướng mắc về cơ chế và đề xuất gia hạn giải ngân cho một số nguồn vốn.

Ngoài ra, tỉnh đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý dự án và giải ngân. Việc triển khai các phần mềm giám sát tiến độ, quản lý tài chính và lưu trữ hồ sơ điện tử không chỉ giúp minh bạch hóa quy trình mà còn rút ngắn thời gian xử lý thủ tục, phù hợp với xu hướng hiện đại hóa quản lý hành chính hiện nay.

Đặc biệt mới đây, ông Nguyễn Việt Oanh, Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Giang đã yêu cầu các sở, ngành, địa phương rà soát các dự án, công trình, xem xét điều chỉnh vốn đầu tư phù hợp; không khởi công mới công trình khi còn nợ đọng. Các chủ đầu tư ưu tiên bố trí vốn thanh toán cho các công trình có khối lượng hoàn thành lớn; không để gián đoạn do thực hiện chủ trương sắp xếp, tổ chức lại đơn vị hành chính. Tỉnh sẽ xem xét trách nhiệm đối với lãnh đạo, cán bộ trong thực hiện giải ngân vốn đầu tư công nếu làm không đúng tinh thần chỉ đạo của Trung ương và tỉnh...