Bộ trưởng Bộ TN&MT: "Có lợi ích nhóm biến đất công thành tư"

Bộ trưởng Bộ TN&MT Trần Hồng Hà trả lời chất vấn ngày 5/6

Ai lợi ích nhóm, ai móc ngoặc gây thất thoát?

Đó là câu hỏi chất vấn ĐB Nguyễn Tiến Sinh (Hòa Bình) dành cho Bộ trưởng Trần Hồng Hà. Theo ĐB, trong hoạt động cổ phần hóa doanh nghiệp, đoàn giám sát của Quốc hội đã chỉ ra rất nhiều sai phạm nghiêm trọng trong việc quản lý và sử dụng đất, việc xác định giá đất khi giao, cho thuê đất gây thất thoát rất lớn tài sản Nhà nước. Có ý kiến cho rằng, có lợi ích nhóm trong quá trình cổ phần hóa gây thất thoát đất đai, biến đất công thành đất tư. “Làm sao để thu hồi các khoản thất thoát này, xử lý vi phạm của các tổ chức vi phạm đến đâu?”, ĐB Sinh đặt vấn đề.

Trả lời, Bộ trưởng Trần Hồng Hà thừa nhận có thực tế như ĐB nêu vì quản lý đất đai còn chưa chặt chẽ. Theo ông, trước cổ phần hóa, các doanh nghiệp đã sử dụng đất không đúng mục đích, cho thuê, cho mượn sai mục đích và việc đó thuộc trách nhiệm của người đứng đầu doanh nghiệp. Còn trong và sau cổ phần hóa, có trách nhiệm của Bộ TN&MT và UBND các cấp. Để khắc phục tình trạng này, ông Hà cho rằng, cần đảm bảo khâu đấu giá, định giá để đảm bảo giá đất đúng với thị trường, không phải giá ảo.

ĐB Hoàng Văn Cường (Hà Nội) nêu nghịch lý trong quản lý đất đai khi có dự án đầu tư và phát triển, dù có đền bù giá cao hơn so với trước khi có dự án thì người dân vẫn phát sinh khiếu kiện. Từ đó, ông Cường chất vấn về chính sách quản lý đất đai.

Nêu giải pháp, Bộ trưởng Hà cho rằng, đấu giá đất đai là giải pháp tốt nhất và phải dựa trên giá thị trường. “Chúng ta xem xét một người được mua bao nhiêu đất, nếu mua nhiều hơn thì chúng ta tăng giá của họ lên hoặc trong vấn đề quản lý đất đai, trong 3 năm phải sử dụng, nếu không sử dụng thì tăng thuế”, Bộ trưởng nêu một số giải pháp và cho rằng tới đây cần sửa Luật Đất đai.

Ông Hà cũng nhấn mạnh quan điểm đã là tài sản thì “không nên cho không ai”. Tài sản phải giao đúng, phải hạch toán vào sản xuất thì lúc đó hiệu quả sản xuất mới đánh giá được. Vì thế, với mảnh đất được khai thác hiệu quả ta thu thuế thu nhập, còn không khai thác thì truy thu thuế đất đai để người sử dụng đất bắt buộc phải tính toán hiệu quả.

ĐB Phùng Đức Tiến (Hà Nam) bày tỏ lo ngại về tình hình “rất phức tạp” liên quan đến đất đai ở 3 đặc khu kinh tế, đặc biệt là khi có yếu tố nước ngoài mua đất và đề nghị Bộ trưởng cho biết, thực trạng để có thêm thông tin trước khi ấn nút thông qua Dự án Luật Đặc khu.

Phủ nhận thông tin này, ông Hà khẳng định, người nước ngoài không có quyền mua đất mà chỉ có thể mua các căn hộ chung cư. “Thực tế vừa rồi chúng tôi kiểm tra một số nơi, hiện nay chưa phát hiện người nước ngoài mua đất”, Bộ trưởng thông tin và nói thêm, nếu các ĐB biết thông tin về việc nước ngoài mua đất thì thông báo cho Bộ TN&MT để cơ quan này tiến hành xác minh.

Tăng cường thanh tra, xử nghiêm sai phạm

Là lãnh đạo Chính phủ phụ trách lĩnh vực này, Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng đã phát biểu làm rõ thêm chất vấn của các ĐBQH.

Nhận định công tác quản lý đất đai có nhiều chuyển biến tích cực, đóng góp cho phát triển kinh tế, xã hội, song Phó Thủ tướng cũng đánh giá, công tác quản lý đất đai ở một số nơi còn nhiều hạn chế, bất cập. Phó Thủ tướng cũng đề cập đến tình trạng xác định giá trị quyền sử dụng đất khi chuyển đổi mục đích trong các dự án đầu tư phát triển đô thị không sát với giá thị trường đã làm thất thoát vốn, tài sản Nhà nước. Đặc biệt, ở các địa phương chuẩn bị có đặc khu kinh tế như: Phú Quốc, Bắc Vân Phong, Vân Đồn thì tình trạng mua bán đất và xây dựng trái phép đang diễn ra phức tạp.

Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng nhấn mạnh, Chính phủ, Thủ tướng đã có nhiều chỉ đạo để chấn chỉnh, nhưng tình trạng trên vẫn chưa được khắc phục có hiệu quả.

Thời gian tới, Phó Thủ tướng yêu cầu hoàn thiện chính sách liên quan đến quản lý đất đai; kiểm tra chặt chẽ công tác chuyển đổi mục đích sử dụng đất đầu tư xây dựng phát triển đô thị, rà soát các dự án đã giao đất, cho thuê đất theo đúng quy hoạch. Đặc biệt phải ngăn chặn tình trạng mua bán đất trái phép đang diễn ra phức tạp tại Phú Quốc, Bắc Vân Phong, Vân Đồn. Cùng với đó, tăng cường công tác thanh, kiểm tra, xử lý nghiêm những sai phạm trong quản lý đất đai.

Bộ trưởng Trần Hồng Hà: Đang thanh tra các dự án "đất vàng"