Cách nào đẩy lùi TNGT ở nông thôn, miền núi?

Người tham gia giao thông ở vùng nông thôn thường chủ quan do đường vắng (vi phạm Luật GTĐB tại huyện Tiên Du, tỉnh Bắc Ninh) Ảnh: Xuân Đoàn

Ngày 22/3, tại Yên Bái, lần đầu tiên Ủy ban ATGT Quốc gia tổ chức tọa đàm về công tác bảo đảm trật tự ATGT vùng đồng bào dân tộc. Với sự tham gia của Ủy ban Dân tộc cùng đại diện Ban ATGT 15 tỉnh miền núi phía Bắc, buổi tọa đàm đã mổ xẻ cặn kẽ nguyên nhân và đề xuất nhiều giải pháp đảm bảo ATGT, kéo giảm TNGT tại khu vực này.

TNGT ở nông thôn, miền núi chỉ sau quốc lộ

Tại buổi tọa đàm, ông Khuất Việt Hùng, Phó Chủ tịch chuyên trách Ủy ban ATGT Quốc gia nêu vấn đề: “Thật lo ngại khi người dân ở vùng nông thôn hàng ngày vẫn quen đi lại trong đường thôn, xã và mang thói quen ấy đi ra quốc lộ, tỉnh lộ. Điều này tiềm ẩn nguy cơ xảy ra tai nạn rất cao”.

Theo số liệu thống kê, hiện tỷ lệ TNGT xảy ra trên đường liên xã, liên huyện, tỉnh lộ chiếm hơn 29%; đường làng, thôn, xóm chiếm 19%. Tính chung TNGT tại các vùng nông thôn, miền núi cao thứ hai, chỉ sau TNGT trên các tuyến quốc lộ.

Ông Nguyễn Sỹ Hải Sơn, đại diện Ủy ban Dân tộc cho biết: “TNGT ở vùng đồng bào dân tộc, miền núi xảy ra cao hơn rất nhiều so với mặt bằng chung. Sự hiểu biết về Luật GTĐB của phần lớn đồng bào dân tộc thiểu số còn hạn chế, trong khi địa bàn nông thôn, miền núi rộng, lại thiếu lực lượng tuần tra kiểm soát. Nhiều phong tục tập quán lạc hậu vẫn tồn tại, tình trạng người uống rượu, bia say vẫn điều khiển xe máy rất phổ biến…”.

Giải pháp đồng bộ

Tại buổi tọa đàm, nhiều ý kiến của các đại biểu cũng nêu các nguyên nhân được cho là trở ngại trong công tác tuyên truyền, giáo dục pháp luật ATGT tại các vùng đồng bào dân tộc. Trong đó, dễ nhận thấy là điều kiện kinh tế - xã hội, địa hình hiểm trở, thiếu hệ thống báo hiệu ATGT và yếu tố văn hóa vùng miền (ngôn ngữ, tập tục sinh hoạt) có nhiều khác biệt.

Thứ trưởng Bộ GTVT Lê Đình Thọ cho rằng, các địa phương cần chủ động các giải pháp bảo đảm ATGT khu vực nông thôn, miền núi, trong đó tham mưu cho tỉnh, cấp ủy ra chỉ thị để toàn hệ thống chính quyền, đoàn thể đều vào cuộc, như gắn trách nhiệm cụ thể tới tận trưởng thôn, bí thư chi bộ, cơ quan văn hóa, xã văn hóa để tạo ý thức trách nhiệm cao từ cơ sở.

“Vai trò của Ban ATGT địa phương rất quan trọng. Muốn thay đổi nhận thức, trước hết phải khai thác triệt để nét văn hóa của đồng bào dân tộc ở vùng đó, ví dụ đưa phim ảnh đến chiếu, biểu diễn sân khấu ở vùng đồng bào dân tộc. Thấy hấp dẫn, gần gũi với văn hóa, đời sống, người dân ở xa vài chục cây số cũng đến xem”, Thứ trưởng Thọ nói và đề nghị Ban ATGT địa phương tham mưu cho tỉnh dùng biện pháp kiểm soát vấn đề tốc độ giao thông, lái xe trong tình trạng có rượu bia, chở quá tải hàng hóa, người trên các tuyến quốc lộ, tỉnh lộ qua vùng nông thôn. Bên cạnh đó tăng cường hệ thống biển báo, hạ tầng ATGT ở vùng nông thôn, xây dựng và quản lý bằng quy ước, hương ước trong từng thôn, bản.

Để nâng cao công tác tuyên truyền, giáo dục pháp luật ATGT trong vùng đồng bào dân tộc, ông Nguyễn Sỹ Hải Sơn đề xuất, nên sản xuất các chương trình phát thanh, truyền hình, ấn phẩm song ngữ tiếng Việt và tiếng dân tộc để phục vụ tuyên truyền ATGT.

Đồng tình với giải pháp tuyên truyền theo chiều sâu, ông Nguyễn Bá Kiên, Tổng biên tập Báo Giao thông cho rằng, đang có khoảng trống trong vấn đề tuyên truyền ATGT đối với người dân khu vực miền núi, đồng bào dân tộc thiểu số.

“Nhiều người dân nông thôn cho rằng, TNGT xảy ra là tại số phận, nên có khi xảy ra tai nạn chết người cũng chỉ đền tiền là xong, nên mất đi sự tôn trọng pháp luật. Vì thế, những người gây TNGT dễ coi thường pháp luật. Bên cạnh đó, hiện đã giao quyền cho lực lượng công an xã trong việc xử lý vi phạm ATGT, thì cũng cần có cơ chế xử lý trách nhiệm đối với lực lượng này; Cần có nội dung tuyên truyền về trật tự ATGT định kỳ trên sóng radio và nên đưa những vụ TNGT chết người ra xét xử lưu động ở thôn, bản để qua đó tác động mạnh hơn đến ý thức người dân”, ông Kiên đề xuất.

Công bố số điện thoại nóng ứng cứu nhanh TNGT