Cận cảnh chuyên cơ chở Tổng thống Nga Vladimir Putin được ví như "Điện Kremlin bay"

Biểu tượng của ngành thiết kế máy bay Nga

Theo tờ báo Russia Beyond, Điện Kremlin đưa ra yêu cầu muốn chế tạo chuyên cơ dành riêng cho Tổng thống Nga từ cuối những năm 90 của thế kỷ trước với những yêu cầu khắt khe như sản xuất trong nước, an toàn nhất có thể, có những tính năng đặc biệt và nhất là phải có kích thước vượt trội.

Đến năm 1996, Nga đã cải tiến chiếc chuyên cơ Il-96-300PU đáp ứng đủ các yêu cầu trên và trở thành loại máy bay duy nhất mà Tổng thống Nga Putin sử dụng cho các chuyến công du trong nước và quốc tế.

Il-96-300PU là máy bay cải hoán từ dòng máy bay thương mại Il-96-300 có thể chở được 300 hành khách do Nhà máy Hàng không Voronezh Aviation chế tạo từ những năm 80 của thế kỷ trước. Chiếc máy bay này bay thương mại lần đầu vào tháng 12/1992.

Tổng cộng có 25 máy bay Il-96 được sản xuất và hầu hết được sử dụng để chuyên phục vụ Tổng thống và các quan chức Nga.

Chuyên cơ Il-96-300PU có kích thước rất lớn với chiều dài 55m, sải cánh 60m và có thể đạt tốc độ 900km/h nhờ trang bị tới 4 động cơ phản lực PS-90A do Perm Motors Holding chế tạo. 

"Có một vài lý do tại sao Il-96 hiện được sử dụng làm máy bay cho chính phủ Nga. Đầu tiên, nó là loại máy bay đáng tin cậy và cực kỳ an toàn, đã được chứng minh qua thời gian dài sử dụng.

Ngoài ra, chiếc máy bay này cũng giúp tạo nên thanh thế cho nguyên thủ quốc gia Nga. Không phải nguyên thủ quốc gia nào cũng có chuyên cơ do chính quốc gia đó chế tạo", ông Vladimir Talanov, phi công danh dự Liên bang Nga lý giải.

Bên cạnh đó, theo Thiếu tướng Vladimir Popov, phi công danh dự của Không quân Nga chia sẻ trên Youtube, chiếc máy bay này có 4 động cơ nên ngay cả khi 2 động cơ gặp sự cố, máy bay này vẫn có thể tiếp tục bay. Thậm chí, dù chỉ còn một động cơ hoạt động, Il-96-300PU vẫn có thể bay thêm được 800km trước khi hạ cánh.

Nội thất không khác gì Điện Kremlin

Nhìn bên ngoài, chiếc chuyên cơ chở Tổng thống Nga Putin không khác nhiều so với những chiếc máy bay trong Phi đội bay đặc biệt của Nga ngoài hình ảnh quốc kỳ Nga sơn phía đuôi.

Tuy nhiên, bước vào bên trong, chiếc Il-96-300PU lại tạo nên sự khác biệt lớn lao với khả năng đáp ứng cao nhất về liên lạc và an toàn bay xứng đáng với tên gọi "Điện Kremlin bay". 

Bản thân hậu tố PU của chiếc chuyên cơ được viết tắt từ cụm từ Punkt Upravleniya (có nghĩa là Điểm chỉ huy) cũng cho thấy điều này.

Cụ thể, Il-96-300PU được trang bị hệ thống liên lạc đặc biệt có thể truyền thông tin được mã hóa ở mọi độ cao đến bất kỳ nơi nào trên thế giới ở tất cả các kênh liên lạc. Chiếc chuyên cơ cũng được trang bị hệ thống radar, hệ thống điều khiển điện tử, điện quang và mắt thường. 

Thậm chí, Il-96-300PU còn được bố trí hệ thống nút bấm hạt nhân với đặc quyền sử dụng dành riêng cho Tổng thống Nga.

Tất cả các trang thiết bị đều được nhân bản để tránh trường hợp có sự cố bất ngờ. Các chuyên gia hàng không từ tập đoàn chế tạo máy bay Áo Diamond Aircraft Industrie chịu trách nhiệm bố trí lắp đặt thiết bị bên trong máy bay. Tuy nhiên, toàn bộ thông tin liên quan đều được bảo mật ở mức bí mật quốc gia.

Điều kiện sinh hoạt và làm việc trong chuyên cơ Il-96-300PU được đánh giá không khác gì Điện Kremlin. Trong đó bao gồm văn phòng riêng của Tổng thống, một vài phòng họp, một phòng hội thảo, một phòng nghỉ ngơi của Tổng thống, một bộ ghế dài tiếp khách, một phòng gym nhỏ, một phòng ăn, một quầy bar, một nhà tắm và một khoang y tế biệt lập.

Phần nội thất bên trong chuyên cơ Il-96-300PU có tông sáng với điểm nhấn là 3 màu trắng, xanh, đỏ trên quốc kỳ Nga được tô điểm thêm bằng những chi tiết được thêu dựa trên những sự kiện lịch sử của nước Nga do các nghệ nhân từ Nhà máy Pavlovo Posad Shawl thực hiện.

Phần nội thất này chỉ được hé lộ vào năm 2018 khi Tổng thống Nga Putin cho phép Arslan Kaypkulov, một cậu bé ở Cộng hòa Bashkortostan, trực tiếp lên máy bay khi ông biết tin cậu có ước mơ được làm video về chiếc máy bay này.

Những quy định đặc biệt

Trên thực tế, không chỉ có một chiếc chuyên cơ dành cho Tổng thống Nga. Sẽ luôn có một vài chiếc tương tự chở lực lượng mật vụ, trợ lý, nhà báo… Các máy bay dự trữ sẽ tháp tùng chiếc chuyên cơ chính. Nếu chiếc chuyên cơ chính gặp sự cố, chiếc máy bay dự trữ sẽ đảm nhiệm việc chuyên chở những người trên chiếc chuyên cơ chính đến nơi công du.

Quy định thứ hai là những chiếc chuyên cơ chở Tổng thống Nga có thời hạn sử dụng tối đa 15 năm kể từ khi xuất xưởng. Khi hết hạn sử dụng, chúng được chuyển sang cho các cơ quan chính phủ và Tổng thống sẽ sử dụng một chiếc chuyên cơ mới.

Ngoài ra, chuyên cơ của Tổng thống phải đáp ứng được yêu cầu nghiêm ngặt đảm bảo mọi hoạt động trơn tru.

Một quy định cứng khác là chiếc chuyên cơ của Tổng thống Nga phải có khả năng hoạt động hoàn toàn độc lập. Điều này đồng nghĩa với việc toàn bộ quá trình hoạt động và sửa chữa chiếc chuyên cơ sẽ chỉ được tiến hành bởi các kỹ sư được chỉ định riêng và không một nhân sự nào khác được chạm tay vào.

Các nhân viên làm việc tại trạm kiểm soát không lưu cho các chuyến bay của chuyên cơ chở Tổng thống Nga vẫn là những người làm việc với các máy bay thương mại dân sự. Điểm khác biệt duy nhất chỉ là mức độ mở về độ cao, hành lang bay và thời gian thực hiện việc cất và hạ cánh. Điều này cũng được áp dụng với những chuyên cơ dự trữ nhưng ở mức độ giới hạn hơn.

Theo ông Tereshchenko, trước đây, thời gian để một chiếc chuyên cơ chính bay tách khỏi những chiếc máy bay khác có thể kéo dài khoảng 2 tiếng nhưng hiện tại đã được rút ngắn nhiều lần.