Cần củng cố hệ thống giám sát quyền lực

Thiếu tướng Lê Văn Cương

Thiếu tướng Lê Văn Cương, nguyên Viện trưởng Viện Khoa học Chiến lược (Bộ Công an) chia sẻ như trên, khi trao đổi với PV Báo Giao thông về bài học lớn từ di sản của Chủ tịch Hồ Chí Minh và đề xuất cần củng cố lại hệ thống giám sát quyền lực một cách hiệu quả mới chống được tệ quan liêu, tham nhũng.

Nguy cơ khi phân hóa giàu nghèo “không lành mạnh”

Thưa ông, vì sao bài học giữ gìn sự đoàn kết, thương yêu nhau trong nội bộ Đảng lại luôn có ý nghĩa quan trọng trong bất kể hoàn cảnh nào, bởi không phải ngẫu nhiên mà trong Di chúc, Bác Hồ lại nhắc nhở cán bộ, đảng viên: “Phải có tình đồng chí thương yêu lẫn nhau”?

Mỗi dịp kỷ niệm ngày thành lập Đảng là một dịp nhắc nhở chúng ta rằng, di sản Bác Hồ để lại cho chúng ta là rất nhiều. Lúc sinh thời, Bác Hồ đã đưa ra khẩu hiệu “Đoàn kết, đoàn kết, đại đoàn kết - Thành công, thành công, đại thành công”, khẩu hiệu ấy nhấn mạnh hàm ý đoàn kết trong Đảng, đoàn kết các giai tầng, tôn giáo có chính kiến khác nhau trong một đất nước và đoàn kết quốc tế. Xây dựng đoàn kết trong Đảng là cơ sở để xây dựng đoàn kết trong dân tộc và đoàn kết trong dân tộc lại là cơ sở để mở rộng đoàn kết quốc tế, có như vậy mới tạo nên được sức mạnh dân tộc và sức mạnh thời đại.

Ông nghĩ thế nào về câu Bác Hồ đã viết trong Di chúc: “Các đồng chí từ T.Ư đến các chi bộ cần phải giữ gìn sự đoàn kết nhất trí của Đảng như giữ gìn con ngươi của mắt mình”?

Câu nói ấy rất đúng. Nó xuất phát từ sự thấu hiểu căn tính của người Việt Nam, bên cạnh những đức tính tích cực đáng ghi nhận, vẫn còn những mặt yếu.

Câu nói ấy cũng xuất phát từ lịch sử Việt Nam hàng nghìn năm chống giặc ngoại xâm, chúng ta luôn ở thế của một nước nhỏ, trong điều kiện ấy, đoàn kết tạo ra sức mạnh là yếu tố quyết định.

Vì thế nên Bác Hồ mới nhắc: “Các đồng chí từ T.Ư đến các chi bộ cần phải giữ gìn sự đoàn kết nhất trí của Đảng như giữ gìn con ngươi của mắt mình”. Với một nước lớn không đoàn kết cũng sẽ thất bại, với một nước nhỏ thì sự thất bại ấy còn lớn hơn. Đó là ý tứ sâu xa trong lời căn dặn của Bác.

Theo ông, sự phân hóa giàu nghèo ảnh hưởng thế nào đến sự đoàn kết?

Lâu nay ta vẫn nói đến sự phân hóa giàu nghèo và nếu có sự phân hóa giàu nghèo thì khó có sự đoàn kết, nhưng như vậy cũng không hoàn toàn đúng. Phải nói chính xác, điều khiến nhiều người bức xúc là phân hóa giàu nghèo “không lành mạnh”.

Trong kinh tế, hàng nghìn năm nay hay hàng nghìn năm về sau không nói phân hóa giàu nghèo được, bởi cơ chế thị trường đã phân minh rõ ràng, anh nào giỏi thì tồn tại, anh nào kém thì thất bại. Một chủ doanh nghiệp làm kinh tế giỏi thu nhập mỗi năm vài chục tỷ thì không bao giờ khiến ai ghen tỵ hay bất bình. Chúng ta chỉ bất bình với những kiểu giàu bất chính, tham nhũng, tiêu cực.

Chẳng hạn như trường hợp nguyên Tổng thanh tra Chính phủ Trần Văn Truyền, lương của ông ấy tối đa chỉ được 15 triệu, vậy ông ấy lấy đâu ra lắm tiền để mua nhà, xây biệt thự như thế? Tôi cho rằng không chỉ có ông Truyền, chắc chắn còn có những ông khác mà chưa được nhắc đến. Lấy ví dụ như vậy để thấy rằng, nếu nói phân hóa giàu nghèo chung chung thì không đúng.

Chúng ta phải nhớ rằng, muốn đoàn kết thì Đảng phải khắc phục được tệ tha hóa, quan liêu, tham nhũng.

Phải giám sát được quyền lực

Cá nhân ông đánh giá thế nào về việc triển khai thực hiện Nghị quyết T.Ư 4 trong thời gian vừa qua?

Việc thực hiện Nghị quyết T.Ư 4 đã làm được một số việc, nhưng còn nhiều điều mà cả đảng viên và nhân dân đều chưa hài lòng.

Nghị quyết thừa nhận: “Công tác xây dựng Đảng vẫn còn không ít hạn chế, yếu kém, thậm chí có những yếu kém khuyết điểm kéo dài qua nhiều nhiệm kỳ chậm được khắc phục, làm giảm sút lòng tin của nhân dân đối với Đảng; nếu không được sửa chữa sẽ là thách thức đối với vai trò lãnh đạo của Đảng và sự tồn vong của chế độ”.

Một số quan chức thì giàu sụ khiến cấp dưới không vừa lòng, từ đó nảy sinh sự phân hóa và mất đoàn kết trong Đảng. Theo tôi, nếu không giải quyết được tham nhũng thì rất khó giữ gìn được đoàn kết trong Đảng.

Theo ông, để đẩy lùi những suy thoái, tiêu cực trong một bộ phận cán bộ, đảng viên và để họ thực sự là đầy tớ của dân như lời Bác dạy, chúng ta cần phải làm gì?

Chúng ta phải thực hiện bằng một loạt các giải pháp. Thứ nhất là hoàn thiện hệ thống luật pháp. Ở Singapore, mỗi quan chức, viên chức làm trong cơ quan Nhà nước có 5 hệ thống luật pháp chiếu vào, đến mức độ quan chức không dám tham nhũng và cũng không thể tham nhũng được.

Thứ hai là về tổ chức bộ máy giám sát quyền lực, nếu không giám sát được quyền lực và còn vùng cấm thì tha hóa là tất yếu. Chẳng hạn như với một ông Tổng Thanh tra như ông Trần Văn Truyền, vốn được xem như "Bao Công" mà còn xảy ra những sự việc như vừa qua thì chứng tỏ hệ thống giám sát quyền lực ở ta chưa hiệu quả. Phải thay đổi hệ thống giám sát quyền lực sao cho thật chặt chẽ.

Tóm lại, cần hoàn chỉnh hệ thống luật pháp để làm cho mỗi quan chức, công chức khi tham nhũng thì sẽ bị phát hiện ra ngay thông qua hệ thống luật pháp và phải xử lý nặng để họ sợ tham nhũng, không dám tham nhũng. Phải giám sát quyền lực chặt chẽ, ngăn chặn sự tha hóa ngay từ khi nó mới manh nha xuất hiện, phải tạo cơ chế để người ta lấy đá ghè vào chân anh chứ không thể trông chờ anh tự lấy đá ghè chân mình được. Bên cạnh đó là mở rộng dân chủ, nhất là trong sinh hoạt Đảng, trong cơ quan Nhà nước.

Cảm ơn ông!

Đoàn kết trong Đảng quyết định sự thành bại