Đại biểu Quốc hội hiến kế ngăn tình trạng phụ huynh hành hung giáo viên

Cần quy định rõ những việc phụ huynh, học không được làm đối với nhà giáo

Sáng nay (20/11), tiếp tục chương trình kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XV, các đại biểu thảo luận tại hội trường về dự án Luật Nhà giáo.

Trước khi bước vào phiên thảo luận, Phó chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Thanh đã phát biểu chúc mừng các thầy cô giáo, các đại biểu công tác trong ngành giáo dục nhân Ngày Nhà giáo Việt Nam 20/11.

Tham gia thảo luận, đại biểu Nguyễn Văn Cảnh (đoàn Bình Định) băn khoăn khi thời gian vừa qua, xảy ra một số vụ việc phụ huynh học sinh hành hung giáo viên, hay học sinh xúc phạm thầy cô, trong khi trước đây, tình trạng này gần như không xảy ra.

"Việc này ảnh hưởng đến truyền thống tôn sư trọng đạo, ảnh hưởng đến hình ảnh người thầy", ông Nguyễn Văn Cảnh nêu.

Do đó, đại biểu Cảnh đề nghị tại Điều 11 dự thảo Luật cần bổ sung quy định rõ những việc phụ huynh, học sinh không được làm đối với nhà giáo. Cụ thể, cần quy định phụ huynh không được giải quyết mâu thuẫn trực tiếp với nhà giáo mà cần thông qua ban giám hiệu nhà trường, ban đại diện cha mẹ, cơ quan nhà nước.

Cũng liên quan đến quy định về những việc không được làm tại Điều 11, đại biểu Nguyễn Văn Mạnh (đoàn Vĩnh Phúc) đề nghị bổ sung nội dung không được xúc phạm danh dự, nhân phẩm, xâm phạm thân thể của nhà giáo để đảm bảo nhà giáo được bảo vệ và giúp nhà giáo thực sự thấy an tâm với nghề nghiệp, yên tâm công tác và cống hiến cho sự nghiệp giáo dục.

Nhà trường là nơi dạy chữ, rèn nhân cách

Quan tâm tới quy định về tuyển dụng nhà giáo, đại biểu Tô Văn Tám (đoàn Kon Tum), nhận thấy, dự thảo Luật đã trao quyền tuyển dụng nhà giáo cho cơ quan quản lý giáo dục chủ trì tuyển dụng hoặc phân cấp, ủy quyền hoặc người đứng đầu cơ sở giáo dục thực hiện việc tuyển dụng tại điểm a, b khoản 2 Điều 16.

Ông Tô Văn Tám cho rằng việc trao quyền như vậy sẽ tạo cơ sở cho cơ quan quản lý giáo dục, cơ sở giáo dục tuyển dụng nhà giáo đáp ứng yêu cầu ngành giáo dục cũng như chủ động trong điều phối biên chế, điều phối nhà giáo của ngành giáo dục.

Tuy nhiên, đại biểu Tám đề nghị cần giải thích rõ thế nào là người có trình độ cao, người có tài năng tại điểm a khoản 3 về các trường hợp đặc cách ưu tiên để dễ thực hiện khi tuyển dụng, bảo đảm tính khả thi của quy định.

Liên quan tới chuẩn nghề nghiệp nhà giáo tại Điều 14 dự thảo Luật, đại biểu nêu rõ, giáo dục có vai trò quan trọng và nhà giáo là trung tâm, là người quyết định chất lượng đào tạo, giáo dục con người, trực tiếp tác động, truyền thụ tư duy, tư tưởng, kiến thức của các thế hệ người học.

Do vậy, đòi hỏi cao ở nhà giáo không chỉ về đạo đức, chuẩn mực, mô phạm, sự hiểu biết, tính sáng tạo mà còn đòi hỏi về phẩm chất, tư tưởng chính trị của nhà giáo. Phẩm chất chính trị, tư tưởng nhà giáo là nhân tố cơ bản giữ vai trò chủ đạo, định hướng sự phát triển đạo đức của đội ngũ nhà giáo.

Nhà trường không chỉ là nơi dạy chữ và các trí thức khoa học mà còn là nơi rèn luyện, truyền thụ phẩm chất, nhân cách của người học. Từ phân tích trên, đại biểu Tô Văn Tám đề nghị bổ sung tiêu chuẩn về phẩm chất chính trị, tư tưởng vào khoản 1 Điều 14 dự thảo Luật.

Quyền của phụ huynh và học sinh được đề cao, quyền của nhà giáo đang bị xem nhẹ?  

Nêu thực tế trong bối cảnh hiện nay, khi quyền của phụ huynh và học sinh đang được đề cao, đại biểu Nguyễn Thị Hà (Đoàn Bắc Ninh) cho rằng dường như quyền của nhà giáo đang bị xem nhẹ, đặc biệt là quyền để bảo vệ nhân phẩm và danh dự của mình, cụ thể hơn là quyền bảo vệ nhân phẩm và danh dự trên không gian mạng.

Vì vậy, đại biểu ủng hộ điều khoản quy định những việc tổ chức cá nhân không được làm đối với nhà giáo để nhấn mạnh và tạo hành lang pháp lý vững chắc, toàn diện, nhằm bảo vệ nhà giáo.

Do đó, đại biểu đồng tình với quy định tại Điều 11 quy định tổ chức, cá nhân không được công khai thông tin về sai phạm của nhà giáo khi chưa có kết luận chính thức của các cơ quan có thẩm quyền trong quá trình xem xét kỷ luật hoặc truy cứu trách nhiệm pháp lý đối với nhà giáo.

"Quy định này không vướng với quy định về phát ngôn hay có bất cứ yếu tố nào để bênh vực nhà giáo mà thực chất sẽ bảo vệ hình ảnh nhà giáo. Quy định này là cần thiết để bảo vệ nhà giáo nhất là trong bối cảnh mạng xã hội, phương tiện thông tin truyền thông trực tuyến phát triển mạnh mẽ như hiện nay", theo đại biểu Hà.

Cùng quan điểm cần có quy định bảo vệ nhà giáo, đại biểu Hoàng Thị Thu Hiền (Đoàn ĐBQH tỉnh Nghệ An) cho rằng, trong dự án Luật cần có quy định bảo vệ nhà giáo để họ an tâm công tác, cống hiến hiệu quả trong giảng dạy. Điều này cũng góp phần giảm thiểu tình trạng bạo lực học đường và những yếu tố khác...

Nhà giáo cần được đảm bảo môi trường an toàn

Theo đại biểu Hoàng Thị Thu Hiền, nhà giáo cần được đảm bảo môi trường an toàn trong hoạt động nghề nghiệp.

Bên cạnh những quy định của dự thảo Luật về quyền nhà giáo được thể hiện trong hoạt động nghề nghiệp, tại báo cáo đánh giá tác động chính sách của dự thảo Luật phân tích các quy định hiện hành đối với nhà giáo chỉ đề cập đến việc cấm nhà giáo thực hiện mà chưa có những quy định về việc cá nhân, cơ quan, tổ chức ngoài nhà trường không được làm đối với giáo viên.

Theo đại biểu, báo cáo cũng thiếu quy định về bảo vệ nhà giáo trong hoạt động nghề nghiệp, thiếu chính sách để xây dựng môi trường làm việc an toàn để nhà giáo an tâm công tác cống hiến và hoạt động nghề nghiệp hiệu quả, tránh những can thiệp tiêu cực, thậm chí là xúc phạm nhà giáo trong hoạt động nghề nghiệp như một số vụ việc xảy ra trong thời gian gần đây.

"Điều này dẫn đến thực trạng nhiều giáo viên né tránh, ngại xử lý vi phạm của học sinh, hạn chế trao đổi thông tin đối với gia đình và học sin, làm gia tăng tình trạng lệch chuẩn trong nhà trường, gia tăng bạo lực học đường, gia tăng và phát sinh những căn bệnh xã hội đối với tuổi học trò", theo đại biểu Hiền.

Do đó, cần bổ sung những quy định về quyền nhà giáo trước những tác động của cá nhân, tổ chức, cơ quan trong và ngoài nhà trường.

Đối với nhà giáo trong hoạt động nghề nghiệp, cần khuyến khích việc áp dụng kỷ luật tích cực trong nhà trường và có những quy định cụ thể từ phía ngành, sự ủng hộ của gia đình và phụ huynh cũng như là của xã hội.

Nếu nhà giáo sai phạm thì người dân có quyền phản ánh

Song, đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga (đoàn Hải Dương) cho rằng cần xem xét quy định không công khai thông tin trong xử lý vi phạm nhà giáo.

Tuy đại biểu bày tỏ nhất trí với việc không được lan truyền, phát tán thông tin không chính xác về nhà giáo, gây ảnh hưởng tiêu cực tới uy tín, danh dự và nhân phẩm của nhà giáo.

Nhưng, bà Nga cho rằng cần xem xét lại việc không công khai thông tin trong quá trình thanh tra, kiểm tra, xử lý vi phạm của nhà giáo."Nếu nhà giáo sai phạm thì người dân có quyền phản ánh"

Theo đại biểu đoàn Hải Dương, hoạt động của nhà giáo không phải bí mật quốc gia.

Nhà giáo cũng như mọi công dân trong mọi lĩnh vực khác của xã hội nên trong quá trình hoạt động phải tuân thủ mọi quy định pháp luật và phải chịu sự giám sát của nhân dân, của phụ huynh và của cả học sinh về hoạt động của mình.

"Nếu nhà giáo sai phạm thì người dân có quyền phản ánh; trong quá trình thanh tra, kiểm tra, các cơ quan thông tấn, báo chí có quyền đưa tin cũng là một hình thức công khai trước dư luận", bà Nga nói và cho rằng, quy định như dự thảo Luật là không phù hợp với các quy chế, quy định của pháp luật và dễ gây dư luận trái chiều.

Thực trạng thừa - thiếu giáo viên cục bộ ngày càng trầm trọng

Đại biểu Trần Văn Thức (đoàn Thanh Hoá) đồng tình và thống nhất cao với việc dự thảo Luật giao quyền chủ động cho ngành giáo dục trong tuyển dụng, sử dụng nhà giáo. Theo đó, Bộ Giáo dục và Đào tạo, Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội là cơ quan chủ trì xây dựng chiến lược, đề án, kế hoạch phát triển, tổng biên chế đội ngũ nhà giáo thuộc thẩm quyền quản lý trình cấp có thẩm quyền quyết định.

Đồng thời, điều phối biên chế nhà giáo trong các cơ sở giáo dục công lập theo số lượng được cơ quan có thẩm quyền giao; các cơ quan quản lý giáo dục hoặc cơ sở giáo dục chủ trì trong tuyển dụng nhà giáo.

Theo ông Thức, đây chính là quy định rất quan trọng có thể tháo gỡ ngay những vấn đề khó khăn nhất và ngày càng trầm trọng về thừa - thiếu giáo viên từ nhiều năm nay ở nhiều địa phương, trong đó có Thanh Hoá.

Từ thực tiễn kinh nghiệm quản lý trong ngành giáo dục, đại biểu Trần Văn Thức cho biết thực trạng thừa - thiếu giáo viên cục bộ, đặc biệt là đối với giáo viên tiểu học, trung học cơ sở thực hiện chương trình giáo dục phổ thông ngày càng trầm trọng. Trong đó, một trong những nguyên nhân cơ bản là do các cơ quan quản lý giáo dục thiếu vai trò chủ trì nên không thể chủ động trong việc tuyển dụng, sử dụng giáo viên.

Vị đại biểu đoàn Thanh Hóa cũng đồng tình với đề xuất lương cơ bản theo bảng lương nhà giáo được xếp cao nhất trong hệ thống thang bậc lương hành chính sự nghiệp, phụ cấp ưu đãi nghề và các phụ cấp khác tùy theo tính chất công việc, theo vùng.