Đề nghị dự án lớn được thu hồi đất thay cho thoả thuận

Dự án hàng trăm hecta không thể thỏa thuận với từng hộ dân

Hôm nay (3/11), tiếp tục chương trình làm việc kỳ họp thứ 6, Quốc hội thảo luận về dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi).

Đại biểu Trần Văn Lâm (đoàn Bắc Giang) trao đổi về quan điểm "Nhà nước nên đứng ra thu hồi đất để đảm bảo công bằng và thuận lợi".

Đồng tình quy định này sẽ tạo thuận lợi, song ông Lâm nhắc lại Nghị quyết 18 của Trung ương đã nêu quan điểm "phải tuân thủ nguyên tắc thỏa thuận trong việc thu hồi đất". Ông Lâm cho rằng nên làm rõ nguyên tắc khi nào thỏa thuận và thỏa thuận ra sao.

Vị đại biểu nhấn mạnh thỏa thuận đảm bảo nguyên tắc thị trường rất đúng, rất hợp lý và chúng ta cần phải tuân thủ. Nhưng khi đã vào thị trường, việc mua và bán là phải bán cái gì của ta có, mua cái người khác có.

"Phải phân biệt đất thu hồi cho các dự án nhà ở thương mại, nếu là đất ở, hai bên buộc phải thỏa thuận. Còn nếu là đất nông nghiệp, vấn đề chuyển sang đất ở là thẩm quyền của Nhà nước. Như vậy, chỉ có thể Nhà nước đứng ra thu hồi, sau đó chuyển quyền và chuyển cho dự án nhà ở thương mại để tiến hành đấu giá", ông Lâm phân tích.

Riêng với đất nông nghiệp chuyển sang cho các dự án của doanh nghiệp, đại biểu tỉnh Bắc Giang lại cho rằng, phải trở lại phương án thỏa thuận để đảm bảo nguyên tắc thị trường, đó là bán đúng cái mình có, không thể bán cái của người khác.

"Hiện nay, hai bên thỏa thuận nên người dân cứ nghĩ rằng đất đó khi chuyển là đất ở, nên đòi hỏi bồi thường với giá đất ở. Vì thế, tạo ra mâu thuẫn và không thể đền bù được, chênh lệch giá sau này vào một phần của doanh nghiệp nên tạo ra sự bức xúc", ông Lâm phản ánh thực tế.

Biến đất đai trở thành sức mạnh của nền kinh tế

Đại biểu Trịnh Xuân An (đoàn Đồng Nai) cũng tranh luận về việc thu hồi đất đối với các dự án.

Theo ông An, Nghị quyết 18 có nêu "tiếp tục cơ chế thỏa thuận trong thu hồi đất", song cũng không yêu cầu tất cả các dự án đều phải thỏa thuận.

Ông An cho rằng thu hồi đất để phát triển kinh tế - xã hội nhằm phát huy nguồn lực đất đai và nâng cao hiệu quả ruộng đất, phát triển hạ tầng kinh tế - xã hội.

"Quan trọng nhất là phải phát huy được nguồn lực đất đai và biến đất đai trở thành sức mạnh của nền kinh tế. Muốn vậy, phải cho phép thu hồi đối với các dự án. Tất nhiên, thu hồi với dự án quy mô bao nhiêu, có tính chất như thế nào, đề nghị quy định thẳng trong luật", theo đại biểu Trịnh Xuân An.

Ông góp ý việc thu hồi đất có thể áp dụng với những dự án có quy mô lớn từ 300ha trở lên và là những khu đô thị, khu dân cư hiện đại. Như vậy mới đủ tiêu chí, mới có được bộ mặt của một đất nước có những đô thị lớn, có những công trình, dự án lớn.

"Phải thu hồi mới làm được, còn nếu thỏa thuận, khi không thể thỏa thuận được thì quy định trở thành vô nghĩa. Không thể có một dự án hàng trăm hecta mà ta thỏa thuận với từng hộ dân, từng người được", ông An nói và nhấn mạnh nguyên tắc lợi ích của người dân và doanh nghiệp phải hài hòa trong câu chuyện này.