“Đường thông minh” cứu thảm họa ùn tắc

Giải pháp “Đường thông minh” được kỳ vọng hạn chế ùn tắc giao thông tại các đô thị lớn - Ảnh: CATP

Khối lượng vận chuyển lớn

Thời gian qua, nhiều đề xuất, ý tưởng hay về giải pháp chống ùn tắc giao thông tại các đô thị lớn như: Hạn chế hoặc cấm xe, phương tiện cá nhân; Sắp xếp xe ôtô, phương tiện cá nhân theo ngày chẵn - lẻ; Mở rộng đường, làm đường trên cao; Làm cáp treo; Đánh thuế xe, mua thời gian vào thành phố… Đó đều là những ý kiến khá hay, nhưng hiệu quả thì chưa được kiểm chứng, chưa khả thi về tài chính và tính pháp lý.

Trước sự cấp thiết để cứu vãn thảm họa ùn tắc giao thông của Hà Nội, TP.HCM, tôi đề xuất ý tưởng làm “đường thông minh”. Xin nói sâu hơn, đường thông minh là đường có thể chạy được, chuyển tải số lượng khách rất lớn, có thể lên tới hàng nghìn người cùng lúc từ nơi này tới nơi khác, vì là hệ thống chuyển động liên tục, do đó không giới hạn số lượng người lên xuống. Đặc biệt, nó có thể chuyên chở được cả người già, trẻ em, người khuyết tật và những hành lý gọn nhẹ. Đường thông minh giống như hệ thống băng tải khách trong các siêu thị, sân bay, siêu nhà hàng khách sạn nhưng được lắp đặt trên đường với quy mô lớn hơn, có hệ thống ghế ngồi cho hành khách.

Tôi xin giải thích thêm, đường thông minh được sử dụng bằng điện, đáp ứng được về mặt môi trường, không khói bụi, tiếng ồn, an toàn, thân thiện môi trường và kết nối cộng đồng. Đây cũng là loại phương tiện mà mọi người đều được sử dụng, không tốn thời gian xếp hàng chờ đợi, không ùn ứ, không chậm trễ thời gian mà mình đã định sẵn. Nó là hệ thống tập hợp gồm nhiều làn đường song song, chuyển động theo các cấp độ khác nhau từ 0 - 5 - 12 - 20km/h… Đường thông minh còn có thể kết nối với mọi phương tiện như: Xe buýt, tàu điện ngầm, nhà ga, bến tàu, trường học, khách sạn, khu dân cư, siêu thị mua sắm, khu vui chơi giải trí.

Đầu tư xây dựng đường thông minh thế nào?

Đầu tiên, tôi xin khẳng định, đây là phương tiện tham gia giao thông đô thị đầu tiên ở Việt Nam mà thế giới chưa nơi nào áp dụng. Nhưng với ý tưởng này, các kỹ sư Việt Nam hoàn toàn tự làm được, không phải nhập thiết bị từ nước ngoài. Hơn nữa, đường thông minh không cần phải đền bù giải tỏa. Nó được thiết kế gọn gàng, nằm cao trên đường giao thông hiện hữu. Do đó, nó có tính khả thi cao, phương án thi công dễ dàng, hiệu quả về mặt tài chính với chi phí rẻ, tiết kiệm; Không ảnh hưởng đến các quy hoạch dọc tuyến đường, thuận lợi khi khai thác, vận hành sau này.

Đường thông minh đặc biệt phát huy hiệu quả ở các tuyến đường khu vực trung tâm, càng ùn tắc nhiều càng hiệu quả lớn, nhất là quanh các tuyến đường khu vực các sân bay Tân Sơn Nhất. Tôi xin khẳng định, đường thông minh không chiếm nhiều diện tích mặt đường và chỉ chiếm khoảng 2m trở lại. Nếu đầu tư hai đường song song hai bên đường thì cũng chỉ mất khoảng 4m. Đường thông minh không bố trí trên vỉa hè mà lắp đặt nằm phía ngoài lề đường giao thông, sát với vỉa hè để tiện bố trí cầu thang lên xuống cho hành khách.

Việc đầu tư và vận hành đường giao thông cũng rất dễ, chỉ cần xây dựng hệ thống cột bê tông chịu lực không quá lớn, như cầu vượt đi bộ. Đường thông minh phải được bố trí trên cao khoảng 4,5-5m để tất cả các phương tiện, kể cả container có thể lưu thông bên dưới. Chính vì vậy, không gian chiếm dụng rất ít.

Ngoài ra, đường thông minh còn rất nhiều ưu điểm khác, trong đó có việc chủ động trong sản xuất lắp đặt, vận hành và bảo hành, bảo trì; Kinh phí thi công tuyến đường chắc chắn vừa rẻ, vừa nhanh, vừa không ùn tắc dù nắng, mưa hay triều cường do biến đổi khí hậu. Khi bắt tay vào đầu tư, xây dựng thì mới có thể tính toán cụ thể kinh phí và định mức cho từng km đường là bao nhiêu. Nhưng tôi có thể chắc chắn rằng, nó rẻ hơn rất nhiều so với các loại hình phương tiện vận tải công cộng khác và giải quyết triệt để tình trạng ùn tắc. Đường thông minh cũng có thể là nguồn cảm hứng thu hút du khách nước ngoài khi đến Việt Nam và xem cách chúng ta đối phó với giao thông phức tạp, góp phần làm giảm khí thải nhằm cải tạo môi trường xanh văn minh, lịch sự.

Với những ưu điểm đó, tôi dám chắc một ngày không xa, khi những con đường thông minh được triển khai và kết nối đồng bộ trên toàn tuyến giao thông trong các thành phố lớn, người dân sẽ tự mình hạn chế xe và phương tiện cá nhân mà không cần những rào cản, hạn chế dễ dẫn đến bức xúc của người dân và trong dư luận. Thậm chí, trong nội thành chúng ta cũng không còn cần xe buýt, taxi, bởi lựa chọn phương tiện di chuyển thông minh vừa an toàn vừa tiện lợi và tiết kiệm.

Bùi Văn Khoa

Giám đốc Công ty TNHH XD sản xuất thương mại Hoa Đá

Vật liệu thấm nước - giải pháp chống ngập và ùn tắc