Giúp dân hưởng lợi vẫn bị coi là quy định... tồi

Nghị định 86 về lượng xe tối thiểu trong lĩnh vực vận tải hành khách bằng ô tô nằm tronghạng mục “quy định tồi” theo bình chọn của VCCI. - Ảnh: Ngô Vinh

Tại cuộc bình chọn các quy định pháp luật tốt nhất và tồi nhất, Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) đã đề cử quy định: Điều kiện về số lượng xe tối thiểu trong lĩnh vực vận tải hành khách bằng ô tô bất ngờ nằm ở hạng mục “quy định tồi”. Điều này gây ngạc nhiên cho chính các doanh nghiệp vận tải, chuyên gia về việc bình chọn này.

Kinh doanh vận tải là có điều kiện

Nghị định 86 quy định, nhà xe có quy mô dưới 20 đầu xe tại các thành phố lớn và dưới 10 đầu xe tại các địa phương sẽ không được chạy tuyến cố định 300km trở lên. Quy định này, buộc các doanh nghiệp, hợp tác xã vận tải hoạt động trong điều kiện nghiêm ngặt, chuyên nghiệp hơn. Trước đây, Nghị định 91 không có quy định chi tiết nên doanh nghiệp vận tải thành lập tràn lan, manh mún, nhỏ lẻ. Vì vậy, công tác quản lý và điều hành hoạt động lỏng lẻo, chất lượng dịch vụ thấp, ATGT kém, hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp thấp.

Nói về vấn đề này, ông Nguyễn Văn Thanh, Chủ tịch Hiệp hội Vận tải ô tô VN cho rằng, việc người người làm vận tải tạo ra một thị trường vận tải hỗn loạn, gây khó khăn trong khâu quản lý. Trong bối cảnh hội nhập quốc tế, cần nhanh chóng thực hiện biện pháp quản lý để tích tụ vận tải, nâng cao quy mô, tiềm lực kinh tế, trình độ quản lý mới đủ sức cạnh tranh.

Không những vậy, quy định của Nghị định 86 còn tạo điều kiện để Nhà nước và chính các doanh nghiệp quản lý chặt chẽ, hiệu quả hơn hoạt động kinh doanh của mình. Nói về việc bình chọn của VCCI, ông Thanh thẳng thắn: “Tổ chức, xã hội có quyền bình chọn chính sách, nhưng có thể họ đang nhìn ở góc độ là thế giới đang khuyến khích các doanh nghiệp vừa và nhỏ phát triển, tại sao lại hạn chế. Nhưng chúng ta cần hiểu, kinh doanh vận tải ô tô là ngành nghề có điều kiện. Sự an toàn và hiệu quả luôn phải đặt lên hàng đầu. Quy mô doanh nghiệp phải đủ lớn mới có bộ phận quản lý ATGT, đảm bảo chất lượng phương tiện, chất lượng dịch vụ”.

Đồng quan điểm, ông Khúc Hữu Thanh Hải, Giám đốc Công ty CP Thương mại và Vận tải Đất Cảng cho rằng, việc đưa quy định này vào bình chọn là không chính xác, vì đây là chính sách phát triển vĩ mô, giúp định hình một thị trường vận tải quy mô, chuyên nghiệp hơn, chất lượng dịch vụ tốt hơn trong điều kiện hội nhập.

“Có thể VCCI cho rằng, quy định như vậy, đối tượng hộ cá thể sẽ bị loại ra khỏi thị trường. Nhưng phải hiểu vận tải là ngành nghề kinh doanh có điều kiện. Quy mô của doanh nghiệp đủ đáp ứng được điều kiện chạy tuyến có cự ly trên 300 km vừa đảm bảo an toàn cho hành khách, vừa đảm bảo chất lượng dịch vụ. Điều này chỉ tốt hơn cho người dân, hành khách. Nhà nước không cấm nhưng nếu anh muốn kinh doanh vận tải, phải đáp ứng được các điều kiện theo quy định”, ông Hải nêu quan điểm.

Trực tiếp hay gián tiếp phải bình đẳng

Một quy định là kinh doanh vận tải hàng hóa không thu tiền trực tiếp phải có Giấy phép kinh doanh vận tải cũng được VCCI đưa vào bình chọn quy định tồi. Về vấn đề này, bà Phan Thị Thu Hiền, Phó tổng cục trưởng Tổng cục Đường bộ VN cho rằng, đây không phải là quy định mới mà là nội dung trong Thông tư 63, hướng dẫn thực hiện Nghị định 86 của Chính phủ quy định về kinh doanh và điều kiện kinh doanh vận tải bằng ô tô. Quy định này cũng thống nhất với quy định của Luật Giao thông đường bộ, Luật Doanh nghiệp và không hạn chế quyền của doanh nghiệp kinh doanh vận tải hàng hóa không thu tiền trực tiếp, chỉ đưa ra các quy định quản lý chung đối với tất cả các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực này. Vì vậy không làm giảm tính cạnh tranh trên thị trường vận tải hàng hóa bằng xe ô tô.

Liên quan đến vấn đề này, ông Nguyễn Văn Thanh khẳng định, kinh doanh vận tải hàng hóa không thu tiền trực tiếp cũng là kinh doanh vận tải, tham gia vào quá trình tạo ra sản phẩm và thu lợi từ sản phẩm của doanh nghiệp, đặc biệt là cùng tổ chức vận tải trên mạng lưới đường bộ. Vì vậy, anh phải đảm bảo thực hiện đầy đủ các quy định của pháp luật như đối với kinh doanh vận tải thu tiền trực tiếp. Việc quản lý sẽ giúp cho có được thị trường vận tải hàng hóa công khai, minh bạch và bình đẳng.

“Nhiều năm nay, chúng ta đã buông lỏng quản lý loại hình này, gây ra sự cạnh tranh không lành mạnh đối với loại hình thu tiền trực tiếp. Anh kinh doanh không chịu sự quản lý theo điều kiện kinh doanh vận tải, lúc nhàn rỗi anh lại nhảy vào thị trường vận tải kinh doanh mà không khai báo thuế vận tải. Khi doanh nghiệp hạch toán sẽ không có cước vận tải mà xe được khấu hao vào sản phẩm, doanh nghiệp có được nguồn thu ngoài, trong khi Nhà nước không kiểm soát được về thuế”, ông Thanh nói.

Vận tải hành khách năm 2015 tăng 7,7%