Luật sư: "Soi" Phó chủ tịch quận 1 đeo gì là sai Luật

Bức ảnh được nhắc đến trong công văn nguyên Phó trưởng cơ quan đại diện phía Nam của Báo Đời sống và Pháp luật gửi cho Phó Chủ tịch Quận 1 Đoàn Ngọc Hải. Bức ảnh này được báo chí đăng tải trong những ngày đầu ông Hải chỉ đạo ra quân dẹp vi phạm lấn chiếm vỉa hè

"Soi" người khác mặc gì, ăn gì là vi phạm quyền nhân thân

Luật sư Nguyễn Kiều Hưng-Điều hành Hãng luật Giải phóng (Đoàn Luật sư TP.HCM) bày tỏ quan điểm như trên khi nhận định về vụ việc ông Trần Thanh Thắng - người đã nhân danh Phó trưởng cơ quan Đại diện phía Nam của báo Đời sống&Pháp luật để phát hành công văn “soi” đồng hồ, điện thoại của ông Đoàn Ngọc Hải, Phó chủ tịch UBND quận 1, TP.HCM.

Phân tích rõ hơn dưới góc độ pháp luật, luật sư Nguyễn Kiều Hưng cho rằng: “Ở góc độ pháp lý, về thẩm quyền ký phát văn bản với tư cách phó trưởng cơ quan đại diện và nhân danh một cơ quan báo chí để hoạt động báo chí khi chưa có sự ủy quyền, cho phép cũng như báo cáo đề tài là vi phạm pháp luật, quy tắc tác nghiệp báo chí".

Mặt khác, theo luật sư Nguyễn Kiều Hưng, căn cứ Điều 38, Bộ luật Dân sự 2015 quy định Quyền về đời sống riêng tư, bí mật cá nhân, bí mật gia đình thì đời sống riêng tư, bí mật cá nhân, bí mật gia đình là bất khả xâm phạm và được pháp luật bảo vệ.

Việc thu thập, lưu giữ, sử dụng, công khai thông tin liên quan đến đời sống riêng tư, bí mật cá nhân phải được người đó đồng ý, việc thu thập, lưu giữ, sử dụng, công khai thông tin liên quan đến bí mật gia đình phải được các thành viên gia đình đồng ý, trừ trường hợp luật có quy định khác….

Ngoài ra, quyền nhân thân được quy định trong mục 2 của Bộ luật Dân sự 2015 quy định, khi quyền nhân thân của cá nhân bị xâm phạm thì người đó có quyền: Tự mình cải chính; Yêu cầu người vi phạm hoặc yêu cầu cơ quan, tổ chức có thẩm quyền buộc người vi phạm chấm dứt hành vi vi phạm, xin lỗi, cải chính công khai hoặc yêu cầu người vi phạm hoặc yêu cầu cơ quan, tổ chức có thẩm quyền buộc người vi phạm bồi thường thiệt hại…

Như vậy, đối chiếu với các quy định của pháp luật, việc “soi” người khác ăn gì, mặc gì, đeo gì hay ngủ như thế nào là vi phạm quyền nhân thân được pháp luật bảo vệ.

Tuy nhiên, trong trường hợp bức ảnh chụp ông Đoàn Ngọc Hải nêu trên, báo chí hay người dân chụp đều không vi phạm đời sống riêng tư hay bí mật cá nhân của ông Hải vì ông này đang thi hành công vụ. Vấn đề cần nói ở đây là công văn do ông Trần Thanh Thắng ký gửi ông Đoàn Ngọc Hải đã thể hiện việc soi mói, vi phạm đời tư cá nhân. 

Luật sư Hưng cũng cho rằng, đối với công chức, Đảng viên, báo chí có quyền phản ánh tiêu cực trong hoạt động phòng, chống tham nhũng và lãng phí. Tuy nhiên, khi phản ánh phải có chứng cứ chắc chắn trong tay, không phải cứ thấy một hiện tượng là phản ánh ngay, quy chụp việc sở hữu tài sản đắt tiền vì điều đó là thiếu khách quan và rất dễ duy ý chí.

Cách thức đặt vấn đề thể hiện non yếu về nghiệp vụ 

Chia sẻ về quan điểm cá nhân, ông Ngô Huy Toàn, Trưởng phòng Thanh tra báo chí - xuất bản (Bộ TT&TT) cho rằng, chưa bàn về vấn đề pháp luật, nhưng rõ ràng công văn trên chưa hợp lý, có vấn đề về mặt nghiệp vụ. “Thể thức văn bản, cách thức đặt vấn đề trong công văn đó thể hiện sự non yếu về mặt nghiệp vụ”, ông Toàn nhận xét và cho rằng, thực tế hiện nay có nhiều báo cũng đang trao quyền cho các văn phòng đại diện được dùng con dấu của cơ quan và đây có thể là một sơ hở mà sau này luật cần xem xét điều chỉnh sao cho đúng pháp luật.

Chiều 27/2, Bộ trưởng Bộ TT&TT Trương Minh Tuấn đã ký quyết định thu hồi Thẻ nhà báo thời hạn 2016- 2020 đối với ông Trần Thanh Thắng. Sáng cùng ngày, trao đổi với Báo Giao thông, Tổng biên tập báo Đời sống&Pháp luật Nguyễn Tiến Thanh cũng cho biết, Hội đồng kỷ luật của báo đã thống nhất hình thức xử lý đối với ông Trần Thanh Thắng là cách chức Phó trưởng Cơ quan đại diện phía Nam.

Trước đó, ngày 15/2, ông Trần Thanh Thắng đã phát hành công văn gửi đến ông Đoàn Ngọc Hải, Phó chủ tịch UBND quận 1, TP.HCM với nội dung: "Báo Đời sống&Pháp luật nhận được phản ánh của bạn đọc về việc có một tấm ảnh chụp ông Đoàn Ngọc Hải trên đường phố với những điểm bất thường. Sau khi xem bức ảnh này, báo phát hiện chiếc điện thoại được ông Đoàn Ngọc Hải đang sử dụng là điện thoại hạng sang Vertu. Bên cạnh đó, chiếc đồng hồ trên tay của ông Đoàn Ngọc Hải cũng là đồng hồ hạng sang. Nay, Báo Đời sống&Pháp luật có công văn đề nghị ông Đoàn Ngọc Hải sắp xếp một buổi tiếp xúc để làm rõ các nghi vấn nêu trên để phản ánh đến bạn đọc".

Công văn này sau đó đã được chụp lại và lan truyền trên mạng xã hội gây xôn xao dư luận. Ngay sau đó, lãnh đạo báo Đời sống&Pháp luật đã vào cuộc xem xét, đồng thời khẳng định, ông Thắng đã tự ý ký và đóng dấu vào công văn khi chưa được phép của cơ quan. Nội dung công văn lủng củng, thể thức trái với quy định pháp luật hiện hành.

Chính thức thu Thẻ nhà báo gửi CV cho Phó chủ tịch quận 1