Mua vé xe khách qua mạng, lúng túng chuyện thanh toán

Áp dụng thành công bán vé qua mạng sẽ giảm áp lực cho các bến xe mỗi dịp lễ, tết (Trong ảnh: Mỗi dịp Tết Nguyên đán, hành khách lại ùn ùn xếp hàng mua vé ô tô tại Bến xe Miền Đông, TP HCM) - Ảnh: Lã Anh

Trước tình trạng ùn tắc, chen lấn mua vé xe khách vào các dịp lễ, tết tại các bến xe (BX), Bộ GTVT đã yêu cầu khẩn trương nghiên cứu, triển khai việc bán vé xe qua mạng. Tuy nhiên đến nay, số lượng các nhà xe thực hiện việc này chưa đáp ứng kỳ vọng. 

Chỉ doanh nghiệp lớn đủ lực

Anh Nguyễn Duy Phương làm công nhân ở Thủ Đức (TP HCM), vào dịp 30/4 vừa qua, lần đầu tiên anh mua được vé xe khách cho cả nhà mà không phải vất vả ra xếp hàng cả tiếng đồng hồ ở BX. Sau khi được một người bạn hướng dẫn, anh Phương dùng điện thọai smartphone truy cập vào website của Công ty Phương Trang đặt vé xe đi Phan Thiết ngày 27/4. Chỉ mất khoảng 5 phút, anh Phương đã đặt được ba vé cho cả nhà.

“Không ngờ đặt vé dễ dàng thế. Hồi trước muốn mua vé dịp lễ phải ra bến xe xếp hàng. Có khi Tết phải đi từ 3h sáng. Giờ chỉ cần ngồi ở nhà cũng lựa chọn được ngày đi, giờ đi, rồi vị trí ghế ngồi, giường nằm tùy theo ý thích nữa. Đúng là thời đại công nghệ thông tin có khác”, anh Phương hồ hởi.

Sáng 11/7, tại văn phòng của Công ty Phương Trang ở 272 Đề Thám (Q.1, TP HCM), PV Báo Giao thông gặp anh Nguyễn Hữu Nam đang đổi vé đã đặt trên mạng sang vé chính thức để đi xe. Anh Nam cho biết, từ đầu năm đến nay, mỗi lần đi công tác, anh đều đặt vé qua mạng, thay vì phải ra quầy mua vé như trước. “Đặt vé qua mạng quá tiện, chỉ cần có máy tính hay điện thoại là đặt được liền. Hãng nào cũng áp dụng thế này thì quá tốt”, anh Nam bày tỏ.

Trao đổi với PV, ông Lưu Minh Tùng, Giám đốc Phòng Công nghệ thông tin Công ty Phương Trang cho biết, đến nay Phương Trang đã bán vé qua mạng cho tất cả các tuyến mà đơn vị khai thác. Chỉ trong vài tháng triển khai đã có trên 104.364 vé được đặt bằng hình thức mua vé qua mạng. Tuy vậy, theo ông Tùng, vẫn còn một bất cập trong việc bán vé qua mạng cần các cơ quan chức năng tháo gỡ. Đó là hành khách hiện nay sau khi đặt vé qua mạng nhưng trước khi xe chạy vẫn phải ra quầy để đổi qua vé chính thức. Lý do là vé qua mạng chưa hoàn thành các thủ tục đăng ký thuế.

Hoàng Long cũng là một đơn vị vận tải sớm thực hiện việc bán vé qua mạng. Tuy nhiên, ông Vũ Đức Hoàng, PGĐ Công ty TNHH Vận tải Hoàng Long cho biết, do việc bán vé qua mạng chỉ thích hợp với các tuyến đường dài và các thủ tục hủy trả vé khá rườm rà nên bắt đầu từ năm 2016, công ty sẽ chuyển sang bán vé bằng thẻ SmartCard (thẻ thông minh). Hành khách đi xe chỉ cần mua và nạp tiền vào tài khoản trong thẻ. Khi khách lên xe chỉ cần quẹt thẻ trên xe và số tiền trong thẻ sẽ được tự động trừ vào tài khoản tính theo chặng. Với cách làm này việc bán vé sẽ đảm bảo các thủ tục về hóa đơn và có mã vạch để kiểm soát.

Ông Thượng Thanh Hải, Phó giám đốc BX miền Đông cho rằng, cách bán vé qua mạng sẽ góp phần làm giảm áp lực cho các BX. Tuy vậy, những bập cập về thuế khiến hành khách vẫn chưa thể sử dụng vé đã đặt qua mạng để đi xe. Nếu không giải quyết được điều này có khi còn làm tăng thêm lượng hành khách đến các quầy vé vì phải đổi vé, dẫn đến ùn tắc vào dịp lễ.

Ở một khía cạnh khác, ông Lê Trung Tính, Chủ tịch Hiệp hội vận tải hành khách và dịch vụ du lịch TP HCM cho rằng, với những doanh nghiệp (DN) nhỏ, lượng xe ít, việc bỏ một số kinh phí khá lớn ra để đầu tư cũng không phải là điều dễ dàng.

Không bán vé qua mạng sẽ khó tránh khỏi tình trạng xếp hàng mua vé mỗi dịp lễ, tết

Doanh nghiệp còn thiếu các giải pháp tổng thể

Theo ông Nguyễn Văn Thanh, Chủ tịch Hiệp hội vận tải ô tô Việt Nam, quy định hiện nay, các BX phải được sự ủy thác của các DN vận tải mới được bán vé, còn quyền chủ động là do DN vận tải. Như vậy sẽ dẫn đến tình trạng phân tán trong khi nếu bán vé qua mạng sẽ chỉ cần một đầu mối.

Hiện nay, cũng có nhiều DN quan tâm đến việc bán vé qua mạng nhưng còn ở mức sơ khai theo kiểu hành khách truy cập vào trang thông tin của nhà xe để biết giờ xe chạy, lấy số điện thoại để đặt chỗ. Tuy nhiên, cách làm này vẫn còn manh mún, không tập trung, chưa kể tần suất các xe xuất bến rất dày và chưa cố định giờ cũng là một trở ngại. Vì thế, hành khách đến bến đúng theo lịch hẹn nhưng có khi xe vẫn chưa chạy hoặc chạy sớm. Do đó, điều đầu tiên cần thực hiện là phải tổ chức xuất bến đúng giờ.

Ở khía cạnh một đơn vị cung cấp công nghệ quản lý dịch vụ vận tải, ông Đoàn Lê Minh, TGĐ Công ty CP Công nghệ giao thông khẳng định, các đơn vị cung cấp công nghệ bán vé qua mạng trong nước hoàn toàn làm chủ được công nghệ. Tuy nhiên hiện nay, đối với nhiều hành khách, việc thanh toán qua các hình thức tiên tiến như chuyển khoản, ví điện tử chưa trở thành thói quen và họ thường có tâm lý nghi ngại về những cam kết của nhà xe như về chất lượng xe, chỗ ngồi, giờ xuất bến. Nhiều hành khách lại nghi ngại rủi ro, lộ thông tin cá nhân khi thanh toán qua bên thứ ba là ngân hàng, thanh toán điện tử.

Phương Trang đã bán vé qua mạng cho tất cả các tuyến mà doanh nghiệp khai thác

Là một công ty có sự quan tâm đối với việc phát triển các công nghệ trong lĩnh vực vận tải tại Việt Nam, ông Nguyễn Cao Cường, TGĐ Công ty SETA International Asia cho biết, đến nay một số đối tác cung cấp giải pháp nhưng chỉ chú trọng phần bán vé mà thiếu hệ thống tổng thể cho DN xe khách. Đối với khách hàng, họ cũng còn thiếu niềm tin vào dịch vụ thanh toán qua mạng trong khi các đơn vị vận tải còn thiếu chính sách để khuyến khích khách hàng. “Để đẩy mạnh thực hiện việc bán vé xe qua mạng các đơn vị vận tải cần lựa chọn các đối tác có thế mạnh về công nghệ, đặc biệt là các đơn vị cung cấp công nghệ của các nước có nền tảng công nghệ cao, đã có nhiều kinh nghiệm như: Nhật Bản, Hàn Quốc… Bên cạnh đó, DN vận tải cần xây dựng một hệ thống tổng thể chứ không chỉ dừng lại ở việc bán vé”, ông Cường cho biết.

Trao đổi với Báo Giao thông, ông Nguyễn Văn Quyền, Phó Tổng Cục trưởng Tổng cục Đường bộ VN cho biết, để khuyến khích việc bán vé qua mạng, thời gian tới, Tổng cục sẽ nghiên cứu, đề xuất các cơ chế, thủ tục tạo điều kiện thuận lợi cho các đơn vị vận tải khi thực hiện giao dịch, giảm được các chi phí trung gian để kết nối giữa nhà xe với hành khách tốt hơn, hạn chế tối đa tình trạng xe chạy “rỗng” khách. 

Mua vé xe khách qua mạng