Nếu bãi rác thành công viên

Tại cuộc tiếp xúc cử tri huyện Sóc Sơn vừa diễn ra, khi đề cập đến vấn đề xử lý rác thải (trên địa bàn huyện Sóc Sơn có nhà máy rác Nam Sơn) lãnh đạo Sở Tài nguyên & Môi trường TP Hà Nội cho biết, khi các nhà máy hoàn thành, toàn bộ rác hàng ngày về bãi sẽ được xử lý triệt để. 

Thành phố cũng sẽ khai quật toàn bộ rác đã chôn lấp trước đây lên để xử lý.

Một góc bãi rác Nam Sơn (huyện Sóc Sơn, Hà Nội) nhìn từ trên cao. Ảnh: Tạ Hải.

Khi những phần việc trên được triển khai, môi trường bãi rác sẽ như một công viên, trở thành điểm check-in, nơi quảng bá công nghệ xử lý môi trường của thành phố.

Chủ tịch UBND TP Hà Nội Trần Sỹ Thanh cũng cho hay, thành phố đang xây dựng thêm một nhà máy xử lý rác ở bãi Nam Sơn ngoài nhà máy Thiên Ý. 

Để "biến bãi rác thành công viên", ông yêu cầu Sở Tài nguyên & Môi trường sớm lên phương án khai quật rác và tổ chức đấu thầu để tìm ra đơn vị tiếp nhận xử lý số rác này. 

Toàn bộ số rác chôn lấp có thể được xử lý triệt để từ 5 - 7 năm nữa.

Đây không phải là lần đầu tiên người đứng đầu chính quyền thành phố nhắc tới chuyện "biến bãi rác thành công viên". 

Cuối tháng 9 năm ngoái, cũng trong lần tiếp xúc cử tri huyện Sóc Sơn trước kỳ họp thứ 6, Quốc hội khóa XV, ông Thanh thông tin, có một vài nhà đầu tư quan tâm đến việc đưa toàn bộ rác cũ đã được chôn lấp ở bãi rác Nam Sơn lên để đốt, sau này sẽ biến khu đất này thành công viên.

Có thể nói, ý tưởng "biến bãi rác thành công viên" không phải mới, song được người dân rất quan tâm.

Tại nhiều thành phố lớn trên thế giới, mô hình này đã thực hiện thành công, đem lại nhiều lợi ích cho cộng đồng.

Chẳng hạn ở Seoul (Hàn Quốc), ngay từ năm 1992, chính quyền đã biến bãi chôn lấp rác thành công viên Sodokwon nổi tiếng. 

Nhờ xử lý tốt, quy hoạch bài bản, công viên chủ đề "Dream Park" ngay tại bãi rác rộng lớn đã đem lại không gian vui chơi cho cộng đồng, không hề phát sinh mùi rác.

Mới đây nhất, Bangkok đã cải tạo một bãi rác nằm trong nội ô để trở thành một công viên tràn ngập màu xanh mang tên Pa Nai Krung (rừng trong thành phố).

Rác thải là vấn đề lớn lâu nay với thành phố có tới hơn 8,5 triệu dân như Hà Nội. Mỗi ngày, chỉ riêng rác thải sinh hoạt cần phải thu gom, xử lý của thành phố đã lên tới khoảng 7.000 tấn. 

Việc xử lý lượng rác thải sinh hoạt rất lớn này hiện chủ yếu được thu gom về 3 khu xử lý rác thải là Nam Sơn, Xuân Sơn và Cầu Diễn, trong đó bãi rác Nam Sơn lớn nhất, tiếp nhận khoảng 5.000 tấn rác mỗi ngày.

Tiếp nhận, xử lý lượng rác thải lên tới hàng ngàn tấn mỗi ngày, song phương thức xử lý lại lạc hậu, tiềm ẩn nguy cơ gây ô nhiễm môi trường rất lớn. 

Thực tế, nhiều lần người dân sinh sống xung quanh khu xử lý rác Nam Sơn đã ngăn chặn không cho xe chở rác thải vào bãi, dẫn tới việc rác phải chất đống nhiều ngày trong nội thành Hà Nội.

Chắc chắn việc biến hơn 100ha bãi rác Nam Sơn thành công viên là điều mà từ người dân cho đến chính quyền đều mong muốn. 

Khi hoàn thành, không chỉ người dân xung quanh bãi rác Nam Sơn mà người dân cả Hà Nội đều được hưởng lợi từ dự án.

Không những vậy, ý tưởng biến bãi rác Nam Sơn thành công viên không chỉ mang lại giá trị cho cộng đồng, mà còn giúp Hà Nội xây dựng được nhiều bãi rác hơn bởi khi đó, người dân không còn tâm lý "kỳ thị bãi rác".

Vấn đề là tiền đâu để làm và ai sẽ là người làm, cách thức làm thế nào? 

Một số chuyên gia cho rằng, để khả thi, chắc chắn phải kêu gọi xã hội hóa. Mà một khi xã hội hóa thì cần cho thấy nhà đầu tư biết được họ sẽ hưởng lợi những gì khi bỏ tiền ra.