Ông Joe Biden nói gì trong cuộc điện đàm 90 phút với Chủ tịch Trung Quốc?

Cuộc điện đàm kéo dài sau 7 tháng

Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden và nhà lãnh đạo Trung Quốc Tập Cận Bình đã điện đàm trong 90 phút vào ngày hôm qua, thứ Năm, trong cuộc hội đàm đầu tiên sau bảy tháng.

Hai nhà lãnh đạo này thảo luận về sự cần thiết phải đảm bảo rằng sự cạnh tranh giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới không trở thành xung đột.

Phía Hoa Kỳ ẩn ý rằng "bằng chứng sẽ nằm trong bánh" về việc liệu bế tắc có thể bị phá vỡ với mối quan hệ giữa các siêu cường đang suy yếu ở điểm thấp nhất trong nhiều thập kỷ hay không.

Trong một tuyên bố, Nhà Trắng cho biết ông Biden và ông Tập đã có "một cuộc thảo luận rộng rãi, mang tính chiến lược", bao gồm các lĩnh vực mà các lợi ích và giá trị hội tụ và khác nhau.

Cuộc trò chuyện tập trung vào các vấn đề kinh tế, biến đổi khí hậu và Covid-19, một quan chức cấp cao của Hoa Kỳ nói với các phóng viên.

"Tổng thống Joe Biden nhấn mạnh mối quan tâm lâu dài của Hoa Kỳ đối với hòa bình, ổn định, thịnh vượng ở Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương và thế giới. Hai nhà lãnh đạo đã thảo luận về trách nhiệm của cả hai quốc gia để đảm bảo cạnh tranh không trở thành xung đột", - thông báo từ Nhà Trắng nói thêm.

Các cuộc điện đàm cấp cao không thường xuyên kể từ cuộc gọi đầu tiên của ông Tập và Biden vào tháng 2 đã mang lại tiến bộ ít ỏi về các vấn đề từ nhân quyền đến minh bạch về nguồn gốc của Covid-19.

Trong những tháng kể từ sự kiện đó, hai bên đã công kích lẫn nhau gần như liên tục, thường là các cuộc tấn công công khai, trừng phạt nhằm vào các quan chức và chỉ trích về việc không tuân thủ các nghĩa vụ quốc tế.

Truyền thông nhà nước Trung Quốc cho biết ông Tập đã nói với ông Biden rằng chính sách của Hoa Kỳ đối với Trung Quốc gây "khó khăn nghiêm trọng" cho quan hệ hai nước, nhưng nói thêm rằng cả hai bên nhất trí duy trì liên lạc thường xuyên và yêu cầu các nhóm làm việc tăng cường liên lạc.

"Trung Quốc và Mỹ nên ... thể hiện sự dũng cảm và sáng suốt chiến lược, cũng như sự táo bạo về chính trị, đồng thời thúc đẩy quan hệ Trung-Mỹ trở lại đúng hướng phát triển ổn định càng sớm càng tốt", truyền thông nhà nước dẫn lời ông Tập Cận Bình cho hay.

Các đồng tiền và thị trường chứng khoán châu Á được củng cố sau cuộc đối thoại, khi các nhà đầu tư suy đoán rằng cuộc gọi này có thể mang lại sự tan băng trong quan hệ giữa hai đối tác thương mại quan trọng nhất của các nền kinh tế khu vực.

Ông Tập nói rằng nếu "các mối quan tâm cốt lõi" của cả hai bên đều được tôn trọng, các đột phá ngoại giao vẫn có thể được thực hiện trong lĩnh vực biến đổi khí hậu, đồng thời nhấn mạnh rằng vấn đề này có thể bổ sung thêm "các yếu tố tích cực" cho mối quan hệ song phương.

Trong chuyến thăm Trung Quốc của đặc phái viên khí hậu hàng đầu của ông Biden là ông John Kerry vào tuần trước, nhà ngoại giao cấp cao của Bắc Kinh – Ngoại trưởng Vương Nghị nói rằng biến đổi khí hậu là một "ốc đảo" ở trong mối quan hệ Trung Quốc-Hoa Kỳ nhưng nó không thể tách rời khỏi các tranh chấp rộng hơn.

Chính quyền của Tổng thống Biden, đang lo lắng về cuộc rút lui hỗn loạn của Mỹ khỏi Afghanistan, đã báo hiệu rằng việc kết thúc cuộc chiến dài nhất của Mỹ sẽ mang lại cho các nhà lãnh đạo chính trị và quân sự của Mỹ không gian để đối phó với những mối đe dọa cấp bách hơn từ sự trỗi dậy nhanh chóng của Trung Quốc.

Mỹ muốn đẩy "quả bóng gây bế tắc" sang cho Trung Quốc

Nhưng Bắc Kinh đã nhanh chóng nắm bắt được thất bại của Hoa Kỳ ở Afghanistan khi cố gắng miêu tả Hoa Kỳ như một đối tác hay thay đổi.

Tháng trước, Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị nói rằng Washington không nên mong đợi sự hợp tác của Trung Quốc về vấn đề đó hoặc các vấn đề khác nếu nước này cũng đang cố gắng "kiềm chế và đàn áp" Trung Quốc.

Quan chức cấp cao của chính quyền Hoa Kỳ nói với các phóng viên trước cuộc gọi rằng Washington đã rất thất vọng khi các quan chức Trung Quốc dường như chỉ sẵn sàng đọc các điểm được thảo luận trong các cuộc hội đàm cấp cao gần đây.

Quan chức này nói thêm rằng phía Hoa Kỳ coi lời kêu gọi của các nhà lãnh đạo như một phép thử về việc liệu sự can dự trực tiếp với ông Tập Cận Bình có thể chấm dứt những gì đã trở thành bế tắc trong quan hệ hay không.

"Đây là về việc xem liệu có khả năng tham gia thực chất hơn những gì chúng tôi có thể có ... bằng chứng sẽ nằm trong bánh pudding," quan chức này nói sau cuộc điện đàm giữa hai nhà lãnh đạo cấp cao, với giọng điệu được mô tả là “thẳng thắn, nhưng tôn trọng”.

Tuy nhiên, quan chức này cũng thừa nhận rằng khả năng của Hoa Kỳ trong việc thay đổi hành vi của Trung Quốc có thể bị hạn chế và Washington phải tập trung chủ yếu vào việc tăng cường khả năng cạnh tranh và tập hợp các đối tác và đồng minh.

Các chính quyền liên tiếp của Hoa Kỳ đã phàn nàn rằng Bắc Kinh đã tìm cách sử dụng đối thoại bất tận như một chiến thuật trì hoãn, và sự thất vọng cuối cùng đã khiến Washington phải chấm dứt cơ chế đối thoại hàng năm giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc.

Mặc dù vậy, quan chức này cho biết Tổng thống Joe Biden không có kế hoạch nâng cao triển vọng về hành động trả đũa của Mỹ hoặc "chi phí" liên quan nếu Trung Quốc từ chối hợp tác trong một loạt vấn đề, bao gồm cả cuộc điều tra về nguồn gốc của Covid-19.

Bắc Kinh phủ nhận cáo buộc của Hoa Kỳ rằng họ đã không hợp tác với cuộc điều tra nguồn gốc đại dịch.

Quan chức Mỹ cho biết họ sẽ yêu cầu cần có thời gian để chính quyền Joe Biden thuyết phục các nhà lãnh đạo Trung Quốc, những người đang chuẩn bị cho một đại hội Đảng quan trọng vào năm tới, rằng lập trường của Bắc Kinh sẽ không giống như “trả cổ tức”.

"Chúng tôi cũng cho rằng về cơ bản hành động của Bắc Kinh lặng lẽ hơn lời nói của họ", quan chức này nói. "Phản ứng của họ đối với hành động của chúng tôi thực sự phần lớn mang tính biểu tượng và thẳng thắn mà nói lời lẽ cứng rắn của họ không thực sự hiệu quả.".

“Nếu muỗi cản trở Putin và Shoigu, đầm lầy trong rừng Taiga sẽ bị rút cạn”