Thu Phương có xứng diva nhạc Việt thứ 5?

5 danh ca trên sàn tập trước khi diễn ra ba đêm diễn “The Master of Symphony”. Ảnh: Đại Ngô

Những dư âm khó phai của đêm nhạc đầy cảm xúc và thăng hoa The master of symphony với sự góp mặt của 5 giọng ca hàng đầu của làng nhạc nhẹ Việt Nam những năm gần đây, sẽ còn khiến nhiều khán giả ngây ngất nếu không có những câu chuyện xoay quanh danh hiệu “diva”.

Câu chuyện nhiều tranh cãi

Đêm nhạc The master of symphony lần đầu tiên đem đến những tiết mục biểu diễn hoành tráng từ 5 danh ca hàng đầu Việt Nam: Thanh Lam, Hồng Nhung, Mỹ Linh, Trần Thu Hà và Thu Phương.

Tại Việt Nam, khái niệm diva bắt đầu xuất hiện từ những năm 2000. Thanh Lam, Hồng Nhung, Mỹ Linh và Hà Trần vốn từ lâu được công chúng nhớ đến như “Bộ tứ diva” của làng nhạc Việt. Tuy nhiên, nhiều khán giả cho rằng, với những đóng góp, Thu Phương cũng hoàn toàn xứng đáng trở thành diva thứ 5 của Việt Nam. Bên cạnh đó, cũng có không ít ý kiến trái ngược. Vì thế, khi có một bài báo cho rằng Thu Phương không phải là diva, chỉ là ngôi sao hát vũ trường thì mọi sự ồn ào bùng phát.

Nguyên nhân sâu xa gây ra xôn xao dư luận trong vấn đề này chính là từ nguồn gốc của danh hiệu diva. Diva vốn là khái niệm ban đầu được sử dụng để mô tả một phụ nữ nổi tiếng, có tài năng xuất chúng. Trong âm nhạc thế giới cũng như Việt Nam ngày nay, diva là một danh hiệu không chính thức dành cho những giọng ca nữ xuất sắc có đóng góp cho nền âm nhạc.

Dù chưa có tiêu chuẩn cụ thể nào để đánh giá diva, nhưng công thức thường thấy là: Vững nghề, tiên phong trong một phong cách, có ảnh hưởng đến đông đảo thế hệ đồng nghiệp trẻ và có một giai đoạn là tâm điểm của công chúng. Vì vậy, việc giọng ca nào được coi là diva - cũng chỉ mang tính chất tương đối.

Trong mắt nhạc sỹ Lê Minh Sơn và Tuấn Khanh, chỉ có Thanh Lam là xứng đáng, còn đối với nhạc sỹ Đỗ Bảo thì cả 4 gương mặt Thanh Lam, Hồng Nhung, Mỹ Linh, Hà Trần đều xứng đáng là diva Việt Nam. Ca sĩ Mỹ Linh cũng nhiều lần cho rằng, mình chưa xứng đáng với danh hiệu diva.

Quay trở lại với câu chuyện về 5 giọng ca hàng đầu Việt Nam, có lẽ thật khó để phân định rạch ròi ai là người xứng đáng nhất với danh hiệu diva cũng như không cần so bì ai với ai. Bởi lẽ bản chất của danh hiệu này mọi thứ đều chưa rõ ràng. Mỗi giọng ca là một cá tính âm nhạc khác nhau, một phong cách âm nhạc khác nhau. Song cũng có thể nói rằng, nếu coi nền âm nhạc là một bức tranh thì hẳn Thanh Lam, Hồng Nhung, Mỹ Linh, Hà Trần và Thu Phương là những mảng màu rực rỡ nhất.

Nhạc sỹ Thanh Bùi cho rằng, ở Việt Nam, danh xưng diva không thể nói là xác đáng hay không xác đáng. Cả 4 diva hiện nay đều là những đàn chị đã hoạt động trong lĩnh vực nghệ thuật mấy chục năm nay, đóng góp tích cực cho thị trường âm nhạc, truyền cảm hứng cho giới trẻ.

Và mãi chưa có hồi kết

Danh hiệu diva vốn dĩ không phải một khái niệm rõ ràng, cũng không phải là chuẩn mực mà nhất định phải được công nhận thì mới thành công. Vì thế, việc ai xứng đáng là diva thứ 5 của Việt Nam vẫn chỉ là câu chuyện mãi chưa có hồi kết.

Chẳng thế mà từ năm 2005, khi báo Điện ảnh - Kịch trường Việt Nam phát động cuộc bình chọn mang tên Diva thế hệ mới 2005, rất nhiều tranh luận đã nổi lên. Và giải thưởng đã không thành công vì danh sách đề cử lúc đầu có tới 13 người, nhưng sau khi một vài người xin rút tên khỏi giải thưởng, danh sách đề cử chỉ còn 9 người gồm: Hồ Quỳnh Hương, Khánh Linh, Ngọc Khuê, Thu Minh, Mỹ Lệ, Đoan Trang, Thanh Thảo, Hồ Ngọc Hà…

Vẫn có người được xướng tên trong đêm trao giải, nhưng đã 10 năm trôi qua, liệu có ai còn nhớ tên nghệ sỹ đã đoạt giải. Nhắc lại một lần nữa để thấy rằng, danh xưng không quan trọng bằng những cống hiến họ đóng góp cho nền nghệ thuật nước nhà. Công chúng nhìn nhận và đánh giá ra sao về quá trình lao động nghệ thuật hết mình của chính những người nghệ sỹ, yêu quý và ủng hộ họ như thế nào, điều đó mới thực sự quan trọng.

Diva là danh hiệu mà chính khán giả bình chọn cho ca sỹ, không thuộc về quyền của một cá nhân ai mà cũng không ca sỹ nào dám tự vinh danh cho chính bản thân mình. Mỗi ca sỹ đều có sự nghiệp riêng, danh tiếng riêng của mình. Thanh Lam có giọng hát đầy nội lực mạnh mẽ, kỹ thuật thanh nhạc bậc thầy, luôn thích khám phá những phong cách âm nhạc khác nhau và sáng tạo không ngừng nghỉ. “Bống” Hồng Nhung cũng được công chúng biết đến khi còn trẻ, cùng Thanh Lam định hình nhạc Việt ngay từ đầu thập niên 90 của thế kỷ trước.

Hồng Nhung gây ấn tượng với giọng hát đầy nội lực mà trong trẻo, tinh tế, sáng, vang bậc nhất và có công làm mới nhạc Trịnh. Mỹ Linh nổi tiếng với chất giọng đẹp hiếm có, kỹ thuật tốt là một trong những ca sỹ tiên phong cho dòng nhạc R&B và thực sự làm nức lòng người hâm mộ khi ra mắt dự án Chat với Mozart. Hà Trần được biết đến như một nghệ sỹ có phong cách đa dạng và nhiều màu sắc cùng những cuộc khai phá về âm nhạc thể nghiệm từ sau năm 2000.

Còn về phần Thu Phương, chị được nhiều người biết đến qua những bản tình ca da diết như: Có phải em mùa thu Hà Nội, Dòng sông lơ đãng… Với chất giọng trầm khàn và lối hát tình cảm da diết, chạm đến nhiều cung bậc cảm xúc khác nhau trong tâm hồn mỗi khán giả, Thu Phương được đông đảo khán giả yêu mến.

Trước khi sang Mỹ định cư năm 2003, Thu Phương cũng từng giành được nhiều giải thưởng âm nhạc trong nước ở thời kỳ Làn sóng xanh. Việc “im hơi lặng tiếng” tại quê nhà suốt một thời gian dài cũng khiến Thu Phương dần mất đi chỗ đứng trong lòng người hâm mộ. Phải cho đến khi quay trở lại trong chương trình Giọng hát Việt 2015, cái tên Thu Phương mới dần được “hâm nóng” và có thêm được lượng người hâm mộ không hề nhỏ.

Nói về Thu Phương, nhạc sỹ Quốc Bảo chia sẻ: Nhiều người hỏi tôi, Thu Phương nằm ở đâu giữa các diva, ở vị trí nào trên bản đồ nhạc đại chúng Việt. Tôi trả lời chung ở đây, rằng Phương không tự vẽ bản đồ cho mình, nên đặt em ở đâu cũng được. Một chấm nhỏ xíu. Một hình bóng mơ hồ. Sao cũng được. Chỗ của Phương, vị thế của em nằm ở chỗ khác: Vị thế người nghe nhạc nhiều thế hệ. Có lẽ mãi mãi, chất giọng Alto vừa đằm sâu ẩn ức vừa thơm ngát như những luồng sáng tỏa ra từ một chiếc đỉnh đồng đốt trầm của em, vẫn còn ở thật vững trong trí nhớ khán, thính giả. Mãi mãi”.

Thảo My quấn quýt bên con gái Vũ Thu Phương