Thủ tướng: Chi phí logistics cao kéo tính cạnh tranh xuống thấp

Thủ tướng cùng lãnh đạo các bộ ngành, địa phương dự hội nghị toàn quốc về logistic ngày 16/4. Ảnh: Quang Hiếu/VGP

Sáng nay (16/4), phát biểu tại Hội nghị toàn quốc về logistics, các giải pháp giảm chi phí, kết nối hiệu quả hệ thống hạ tầng giao thông, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc khẳng định vai trò to lớn của logistics đối với nền kinh tế. Thủ tướng cho biết, logistic là 1 trong 12 nhóm ngành được cộng đồng kinh tế ASEAN hỗ trợ phát triển.

"Nếu chúng ta không làm, doanh nghiệp nhiều nước khác sẽ làm. Để có doanh nghiệp mạnh, phải có sự hỗ trợ về cơ chế chính sách của nhà nước", Thủ tướng nói.

Dẫn câu nói của Tổng thống Mỹ Benjamin Franklin, “Hãy coi chừng các khoản chi phí nhỏ; một rò rỉ nhỏ cũng sẽ nhấn chìm một con tàu lớn”, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đặt vấn đề, chi phí logistics chiếm tỷ trọng lớn, liệu có nhấn con tàu kinh doanh, tính cạnh tranh xuống thấp?“.

Ông cho rằng, gánh nặng chi phí đang là rào cản lớn đối với doanh nghiệp. Trong đó, chi phí logistics cao làm giảm tính cạnh tranh của nền kinh tế Việt Nam. Bên cạnh đó, việc đầu tư cho các phương thức vận tải, việc kết nối kém làm tăng chi phí vận tải. Đây là thách thức của nhiều địa phương, nhất là các địa phương vùng Đồng bằng sông Cửu Long. Sự rời rạc đó làm chi phí logisctis chiếm tới 20,9% GDP.

Thủ tướng gợi ý hội nghị tập trung thảo luận về thể chế chính sách hiện nay về logistics; hạ tầng và kết nối hạ tầng phát triển logictics, việc kết nối hạ tầng giao thông; những giải pháp cần để phát triển cân bằng các loại hình vận tải, giải quyết tình trạng đường bộ chiếm tới 80% thị phần như hiện nay; vấn đề phát triển doanh nghiệp và nguồn lực phục vụ logicstics, những vấn đề về tính kết nối, chia sẻ của doanh nghiệp cùng hoạt động chưa có sự hợp lý.

TS Nguyễn Đình Cung cho rằng, sau hội nghị này cần một chỉ thị của Thủ tướng để tạo chuyển biến thực sự về logistics. Ví dụ như việc bỏ điều kiện kinh doanh, nói dễ nhưng bỏ khó lắm vì bỏ cái gì cũng tiếc. Nếu các Bộ trưởng không quyết liệt thì không làm được đâu. Vì các vụ, cục không muốn bỏ. Nên Bộ trưởng phải rất quyết liệt, thậm chí phải áp đặt là cắt giảm bao nhiêu phần trăm thủ tục hành chính.

Ngay sau ý kiến ông Cung, Bộ trưởng GTVT Nguyễn Văn Thể cho biết: “Ngay sau hội nghị này Bộ GTVT sẽ có chỉ thị thực hiện kết luận của Thủ tướng. Hiện Bộ GTVT cũng đã rà soát và tới đây sẽ báo cáo Chính phủ cắt giảm hơn 300 thủ tục hành chính và điều kiện kinh doanh, tương đương cắt giảm hơn 60%, dù Thủ tướng chỉ yêu cầu cắt giảm 50%. 

Hiệp hội Doanh nghiệp dịch vụ Logistics Việt Nam đồng tình với giải pháp thúc đẩy vận tải thủy nội địa bằng container được Bộ GTVT đưa ra

Thông tin từ hội nghị cho biết, theo đánh giá của Ngân hàng Thế giới (WB), chỉ số hiệu quả dịch vụ logistics năm 2016 của Việt Nam đứng thứ 64/160 nước. Tốc độ phát triển bình quân hàng năm của ngành logistics Việt Nam khoảng 14-16%, tuy nhiên, vấn đề nội cộm nhất là chi phí logistics của Việt Nam ở mức cao. Theo WB, chi phí logistics của Việt Nam tương đương 20,9 % so với GDP, trong đó chi phí vận tải chiếm khoảng 59%.

Báo cáo liên quan đến chi phí vận tải, Bộ GTVT nêu lên những tồn tại, hạn chế hiện nay về hạ tầng, kết nối hệ thống hạ tầng GTVT và về vận tải. Đồng thời, Bộ GTVT đề xuất 2 nhóm giải pháp (tổng thể và cụ thể) để kết nối hiệu quả hạ tầng GTVT, giảm chí phí vận tải. Mục tiêu được đặt ra là thị phần vận tải hàng hóa liên tỉnh đường bộ đến năm 2020 khoảng 54,4%, đường sắt 4,3%; đường thủy nội địa 32,4%. Để thực hiện mục tiêu, một số giải pháp được đưa ra như đẩy mạnh tái cơ cấu thị trường vận tải nội địa theo hướng giảm thị phần vận tải đường bộ, tăng vận tải đường sắt, đường thủy, đặc biệt trên các hành lang vận tải chính. 

Tới đây, Bộ GTVT sẽ mở rộng đầu tư hạ tầng logistics nhằm kết nối các cảng của Việt Nam với các nước láng giềng. Nâng cao năng lực vận chuyển hàng hải, tăng lưu lượng hàng hóa vận chuyển bằng đường biển. Tập trung phát triển năng lực vận tải hàng hoá xuất, nhập khẩu, vận chuyển hàng hóa quốc tế, vận tải tuyến ven biển Bắc - Nam, vận chuyển hàng hoá và hành khách từ đất liền ra các đảo xa bờ. Kết nối tốt đường sắt với các hệ thống đường bộ, hàng hải, hàng không, đường thủy nội địa.

“Bộ GTVT sẽ cắt giảm ít nhất 50% điều kiện kinh doanh trong lĩnh vực GTVT. Rà soát, sửa đổi chính sách thuế, phí, giá dịch vụ theo hướng tạo thuận lợi cho hoạt động logistics. Xây dựng cơ chế chính sách xã hội hóa đầu tư cơ sở hạ tầng phục vụ vận tải", Bộ GTVT đưa ra giải pháp. 

Theo WB, tại Việt Nam cũng như các nước khác trên thế giới, chi phí vận tải luôn chiếm tỉ lệ cao nhất trong tổng chi phí logistics, cụ thể tỷ lệ này tại các nước như sau: Việt Nam khoảng 59%, Mỹ khoảng 63,6%, Thái Lan khoảng 53,5%. 

Kết nối vận tải, giảm mạnh chi phí logistics