Thuốc lá điện tử giết người không dao, vì sao khó cấm?

Thực trạng hiện nay đặt ra vấn đề: Có nên cấm thuốc lá điện tử và có cấm được hay không?

Liên tiếp ca ngộ độc nhập viện

Trong chưa đầy 1 tuần, Trung tâm Chống độc, BV Bạch Mai tiếp nhận 3 ca ngộ độc có liên quan đến thuốc lá điện tử.

Trong đó, ngày 24/3, nam bệnh nhân N.Đ.N (22 tuổi, Mai Sơn, Sơn La) được đưa đến cấp cứu trong tình trạng đau thắt ngực trái từng cơn với chẩn đoán ngộ độc chất kích thích.

Theo người nhà, N. hút thuốc lá, thuốc lào 3 năm và hút thuốc lá điện tử từ tháng 1/2023. Trước khi nhập viện, N. hút thuốc lá điện tử nhiều.

Chỉ sau đó 1 ngày, nơi đây lại tiếp nhận em N.H.L (16 tuổi, Kim Sơn, Ninh Bình), được chuyển từ tuyến dưới lên với cơ thể co quắp, gồng cứng và đau ngực. Cậu bé thường xuyên sử dụng thuốc lá điện tử kèm chất kích thích khác như bóng cười.

Gần đây nhất, N.V.T (24 tuổi, Đống Đa, Hà Nội) nhập viện với những biểu hiện kích thích vật vã. Bệnh nhân từng có 6 năm sử dụng nhiều loại chất kích thích, trong đó có thuốc lá điện tử.

Các trường hợp này đều may mắn điều trị ổn định ra viện, tuy nhiên hệ lụy ảnh hưởng đến hệ thần kinh là khó tránh khỏi.

Theo TS. BS. Nguyễn Trung Nguyên, Giám đốc Trung tâm Chống độc, hiện thuốc lá điện tử mở màn cho trào lưu gây ra những bệnh ngộ độc mới - ngộ độc hỗn hợp hóa chất nhân tạo tổng hợp.

Theo BS. Nguyên, thuốc lá điện tử có hàm lượng nicotin rất cao so với thuốc lá truyền thống.

Trong thuốc lá điện tử có nhiều thành phần khác là hóa chất, khi đốt cháy, nung nóng có thể tạo ra hàng chục chất, có thể gây ra những căn bệnh mới nổi liên quan đến tổn thương phổi đường hô hấp, tim mạch, tâm thần...

“Trong thuốc lá điện tử, kẻ xấu có thể cho nhiều loại ma túy thế hệ mới, dễ qua mặt cơ quan chức năng và tiếp cận tới giới trẻ.

Điển hình các ca ngộc độc thuốc lá điện tử phải nhập viện tại đây đều ẩn chứa ma túy.

Sau khi hút các chất gây nghiện, người trẻ tuổi rất nhanh chóng bị co thắt mạch vành, hẹp mạch máu gây tổn thương cơ tim, trong khi tim người trẻ rất khỏe mạnh, không dễ bị co thắt”, ông Nguyên cảnh báo.

Quản lý thuốc lá điện tử vẫn bỏ ngỏ

Trên thực tế người dùng không khó để tiếp cận với thuốc lá điện tử, bởi việc quảng cáo và buôn bán sản phẩm này diễn ra rất công khai.

Chỉ gõ “vape”, “poddientu”, “thuốc lá điện tử” thì hàng trăm trang bán hàng online xuất hiện, đa dạng loại hình, hàng chục hương liệu khác nhau với giá bán từ hơn 250 - 900 nghìn đồng/chiếc.

Điều đáng nói, cách đây không lâu, Công an huyện Thạch Thất đã bắt giữ đối tượng vận chuyển, buôn bán thuốc lá điện tử chứa tinh dầu cần sa tổng hợp nghi là ma túy.

Trong quá trình điều tra, lực lượng chức năng cũng phát hiện 97 POD thuốc lá điện tử đều chứa loại ma tuý ADB.

Hay gần đây nhất, ngày 17/3, Công an tỉnh Hà Giang đã bắt 2 đối tượng vận chuyển nhiều hộp thuốc lá điện tử có in chữ nước ngoài với nhiều màu sắc khác nhau, trong đó có trộn chất ma túy ADB-BUTINACA, là loại ma túy mới được bổ sung trong danh mục các chất ma túy.

Một vụ việc tương tự cũng được công an tỉnh Cao Bằng xử lý với tang vật thu giữ còn có hơn 1.200 bao, hộp thuốc lá dạng điếu, thuốc lá điện tử các loại nghi có chứa chất ma túy.

BS. Nguyễn Trung Nguyên chia sẻ, dù hệ lụy của thuốc lá điện tử được cảnh báo từ nhiều năm nay, tuy nhiên việc quản lý vẫn bỏ ngỏ bởi nhiều lý do dẫn đến các ca nhập viện gia tăng, thậm chí mức độ nặng nề hơn.

Chưa kể, sự ra đời liên tục của hàng loạt chất cần sa tổng hợp, được pha trộn “ẩn mình” trong thuốc lá điện tử, với hệ thống xét nghiệm còn khiêm tốn ở Việt Nam, nhiều kẻ xấu sẽ dễ dàng qua mặt cơ quan chức năng.

Theo bà Trần Thị Trang, Phó vụ trưởng Vụ Pháp chế, Bộ Y tế, hệ thống pháp luật hiện hành về quản lý thuốc lá của Việt Nam chưa đầy đủ và rõ ràng, không thể áp dụng với các sản phẩm thuốc lá mới.

“Hiện nay, nhóm thuốc lá thế hệ mới đang được xếp vào các loại thuốc lá lậu, chưa được cấp phép kinh doanh.

Vì vậy, khi bán các sản phẩm này trên thị trường đã vi phạm pháp luật về phòng, chống buôn lậu. Nếu trà trộn thêm các loại chất cấm, ma túy thì vi phạm luật về phòng, chống ma túy”, bà Trang cho biết.

Theo bà Trang, định hướng đề xuất chính sách của Bộ Y tế là nhất quán quan điểm đề nghị cấm toàn bộ các sản phẩm thuốc lá mới vì đây đều là các sản phẩm có hại cho sức khỏe.

Điều này cũng phù hợp với xu hướng của các nước trong khu vực và trên thế giới, cũng như khuyến cáo của Tổ chức Y tế thế giới (WHO).

Đại diện Cục Công nghiệp, Bộ Công thương, đơn vị được Chính phủ giao soạn thảo dự thảo nghị định mới để về kinh doanh thuốc lá, xem xét chính sách quản lý nhà nước đối với các sản phẩm thuốc lá thế hệ mới cho biết: Hiện, dự thảo đang trong quá trình tổng hợp ý kiến góp ý từ các bộ ngành, đơn vị liên quan để hoàn thiện. Tuy nhiên, vị này từ chối chia sẻ thông tin cụ thể được nêu trong dự thảo.

Tò mò rủ nhau nghịch thuốc lá điện tử, 5 học sinh tiểu học nhập viện