TKV làm ăn “bết bát”, nợ vượt 100.000 tỷ đồng

Lợi nhuận chưa phân phối năm 2015 của TKV âm gần 500 tỷ đồng, nợ phải trảtrên 100.000 tỷ đồng

Báo cáo của Thanh tra Bộ Tài chính cho thấy, năm 2015, lợi nhuận chưa phân phối của Tập đoàn Than Khoáng sản (TKV) âm 478 tỷ đồng, nợ phải trả vượt 100.000 tỷ đồng, vượt 2,6 lần vốn chủ sở hữu; hoạt động đầu tư tài chính dài hạn của công ty mẹ cũng như các công ty thành viên khá “bết bát”.

Thua lỗ từ “mẹ” tới “con”

Báo cáo kết quả kinh doanh năm 2016 được TKV công bố hồi cuối tháng 2 cho biết, năm 2016, TKV sản xuất 35,2 triệu tấn than, trong đó chủ yếu tiêu thụ than nội địa 34,5 triệu tấn. Tổng doanh thu tập đoàn đạt 101.300 tỷ đồng, giảm 5% so với năm 2015, trong đó doanh thu từ than chiếm hơn một nửa; lợi nhuận đạt trên 800 tỷ đồng, tương đương năm 2015.

Tuy nhiên, kết quả thanh tra TKV năm 2015 của Thanh tra Bộ Tài chính vừa được tiết lộ cho thấy, năm 2015, lợi nhuận chưa phân phối của tập đoàn âm 478 tỷ đồng. Còn tại Hội nghị tổng kết năm 2015, TKV cho biết, doanh thu toàn tập đoàn đạt hơn 106.000 tỷ đồng, trong đó doanh thu sản xuất than 53.900 tỷ đồng, song không thông tin con số lợi nhuận.

Cùng với công ty mẹ, Đoàn Thanh tra cũng kiểm tra tình hình kinh doanh của 5 công ty thành viên gồm: Tổng công ty Hóa chất mỏ, Tổng công ty Khoáng sản TKV, Tổng công ty Công nghiệp mỏ Việt Bắc TKV, Công ty Cổ phần Địa chất mỏ, Công ty Cổ phần Địa chất Việt Bắc. Kết quả là 3/6 công ty thua lỗ trong đầu tư tài chính khi đổ tiền vào các doanh nghiệp.

Điển hình là công ty mẹ của Tập đoàn TKV. Tính đến 31/12/2015, công ty mẹ đã đổ 15.829 tỷ đồng vào 59 công ty con, công ty liên kết. Trong năm 2015, có 50 công ty kinh doanh có lãi tổng cộng 654 tỷ đồng, mang lại cho “nhà đầu tư” 98,6 tỷ đồng từ cổ tức, lợi nhuận được chia. Song, khoản lỗ của 9 công ty còn lại đã tới 594 tỷ đồng, gần tương đương với khoản lãi của 50 công ty cộng lại. Cộng dồn lại, có 11 đơn vị thua lỗ với khoản lỗ lũy kế 1.407 tỷ đồng. Trong đó, chỉ riêng Tổng công ty Điện lực TKV lỗ lũy kế 828 tỷ đồng; Công ty Cổ phần Vận tải thủy lỗ 139 tỷ đồng; Công ty Cổ phần Cromit Cổ Định Thanh Hóa lỗ 115 tỷ đồng; Công ty Đóng tàu Sông Ninh lỗ 90,3 tỷ đồng; Công ty Liên doanh Aluminna (Campuchia - Việt Nam) lỗ 69,7 tỷ đồng, Công ty Cổ phần Than Tây Nam Đá Mài lỗ gần 70 tỷ đồng; Công ty Cổ phần Sắt Thạch Kê lỗ 17 tỷ đồng. 

Tương tự như vậy, Tổng công ty Khoáng sản TKV đầu tư dài hạn tại thời điểm 31/12/2015 là 720,5 tỷ đồng vào 18 công ty. Năm 2015, Tổng công ty Khoáng sản TKV nhận cổ tức và lợi nhuận được chia 12 tỷ đồng từ khoản lãi 71,8 tỷ đồng của 11 công ty. Tuy nhiên, 7 công ty còn lại thua lỗ lũy kế lên tới 124 tỷ đồng. Điển hình như Công ty Cổ phần Xi măng Tân Quang lỗ luỹ kế tới cuối năm 2015 là 72 tỷ đồng; Công ty Cổ phần Vàng Lào cai lỗ lũy kế 68,8 tỷ đồng; Công ty Gang thép Cao Bằng lỗ gần 46 tỷ đồng; Công ty Gạch ngói và Vật liệu xây dựng Đồng Nai lỗ 26,6 tỷ đồng; Công ty Cổ phần Kim loại màu Tuyên Quang lỗ 24,6 tỷ đồng; Công ty Cổ phần Phát triển khoáng sản 4 lỗ 17,3 tỷ đồng. 

Tình hình đầu tư tài chính của Tổng công ty Công nghiệp mỏ Việt Bắc TKV còn bi đát hơn. Mang 514,7 tỷ đồng đầu tư vào 12 công ty con, đến cuối 2015, chỉ riêng 3 công ty có lỗ lũy kế 265 tỷ đồng (gồm Công ty Xi măng Quán Triều, Công ty Xi măng Tân Quang, Công ty Than điện Nông Sơn), nghĩa là khoản đầu tư của doanh nghiệp đến thời điểm đó đã “bốc hơi” 94%.

Nợ phải trả 100.343 tỷ đồng

Theo báo cáo thanh tra, tính đến cuối năm 2015, tổng tài sản của TKV đạt 138.526 tỷ đồng, vốn chủ sở hữu là 38.182 tỷ đồng. Tuy nhiên, tổng nợ phải trả của tập đoàn lên tới 100.343 tỷ đồng, trong đó, nợ ngắn hạn là 37.609 tỷ đồng, nợ dài hạn 62.734 tỷ đồng. Như vậy, nợ phải trả của tập đoàn gấp hơn 2,6 lần vốn chủ sở hữu và tương đương 72% tổng tài sản.

Mặc dù nợ phải trả của TKV vẫn chưa vượt quá 3 lần vốn chủ sở hữu, song riêng khoản nợ ngắn hạn xấp xỉ vốn chủ sở hữu (37.609/38.182 tỷ đồng) cũng cho thấy áp lực nợ nần đặt lên vai tập đoàn không nhỏ. Đặc biệt, đặt trong bối cảnh đầu tư tài chính dài hạn của doanh nghiệp kém hiệu quả, kết quả kinh doanh chung thua lỗ như năm 2015.

Trong 6 doanh nghiệp được thanh tra, đáng chú ý có Tổng công ty Công nghiệp Hóa chất Mỏ có hệ số nợ trên vốn chủ sở hữu là 3,79 lần.

Một báo cáo gần đây về 2 dự án Tổ hợp Bauxite - Nhôm Lâm Đồng và dự án Alumin Nhân Cơ cho thấy, so với phê duyệt ban đầu, cả 2 dự án đều chậm tiến độ lần lượt 4 năm và 6 năm; tổng mức đầu tư vào đây lên tới 32.000 tỷ đồng, vượt lần lượt gấp 2,2 và 5,1 lần và lỗ cũng vượt xa so với… kế hoạch.

Cụ thể, dự án Bauxite – Nhôm Lâm Đồng, sau 3 năm đi vào hoạt động sản xuất kinh doanh (từ 10/2013 - 30/9/2016), đã lỗ lũy kế 3.696 tỷ đồng (trong đó, lỗ do hoạt động sản xuất kinh doanh khoảng 2.520 tỷ đồng, lỗ do chênh lệch tỷ giá khoảng 1.176 tỷ đồng), gấp 2,2 lần so với “kế hoạch” lỗ là 1.660 tỷ đồng.

Vỡ đập ở Nghệ An: Bộ Công thương yêu cầu TKV kiểm điểm