Trừng phạt hàng không Nga, Phương Tây lại bị "gậy ông đập lưng ông"?

Máy bay Nga vẫn đủ khả năng hoạt động an toàn tới năm 2030

Theo hãng tin Bloomberg, năm ngoái khi áp đặt lệnh trừng phạt Nga trong lĩnh vực hàng không dân sự liên quan tới chiến dịch quân sự của Moscow tại Ukraine, nhiều quốc gia phương Tây và Mỹ cho rằng biện pháp này sẽ gây ảnh hưởng nặng nề với Nga.

Bởi lẽ, máy bay của các hãng hàng không Nga chủ yếu từ các nhà sản xuất Airbus và Boeing - hai công ty bị cấm tiếp tục hợp tác với các hãng bay Nga theo lệnh trừng phạt của Mỹ và phương Tây.

Ngoài ra, hơn 40% máy bay vận hành tại Nga thuộc quyền sở hữu của các công ty cho thuê nước ngoài và những đơn vị này đã nhanh chóng yêu cầu thu hồi tài sản sau khi lệnh trừng phạt có hiệu lực.

Nhằm ứng phó với các lệnh trừng phạt và hỗ trợ ngành hàng không dân dụng Nga vận hành trơn tru, ngày 14/3/2022, Tổng thống Nga Vladimir Putin ký đạo luật cho phép doanh nghiệp Nga đăng ký và được cấp chứng nhận đủ điều kiện bay trong nước đối với tất cả máy bay nước ngoài mà các doanh nghiệp này đang thuê.

Nhờ đó, các hãng hàng không Nga có thể giữ phi đội máy bay nước ngoài để khai thác trên đường bay nội địa dù những máy bay này không được cập nhật phần mềm từ nhà sản xuất hoặc chứng nhận bảo trì từ một số cơ quan quản lý hàng không quốc tế để xác nhận đủ điều kiện bay.

Boeing cho biết đã dừng cung cấp bộ phận máy bay, hỗ trợ kỹ thuật, bảo trì cho các hãng hàng không, công ty bảo trì tại Nga từ đầu năm 2022 theo lệnh trừng phạt của Mỹ với lĩnh vực hàng không của Moscow.

Trong khi đó, Giám đốc điều hành Airbus Guillaume Faury cho biết, các hãng hàng không Nga vận hành nhiều máy bay Airbus trong nửa cuối năm 2022 hơn so với trước đại dịch.

Dù khẳng định công ty không giữ liên hệ với các hãng bay Nga nhưng ông Faury cho biết tập đoàn đã nhận được thông tin các hãng hàng không của Moscow gặp khó khăn trong việc duy trì vận hành máy bay Airbus do không tìm bộ phận, phụ tùng thay thế.

Theo Bloomberg, để ứng phó trước tình hình khó khăn trên, các hãng bay Nga đã tìm mua bộ phận, phụ tùng thay thế từ các quốc gia “thân thiện” hoặc tháo dỡ bộ phận máy bay này lắp vào máy bay khác.

Tháng 2 vừa qua, cơ quan quản lý hàng không Nga đã đạt thỏa thuận với công ty kỹ thuật Dubai Global Jet Technic về việc công ty này sẽ kiểm tra định kỳ trước chuyến bay cho máy bay Airbus và Boeing của các hãng hàng không Nga.

Theo Công ty nghiên cứu Cirium, các hãng hàng không Nga hiện đang vận hành 467 máy bay Airbus và Boeing so với con số 544 máy bay ở thời điểm trước khi xung đột bùng phát tại Ukraine.

Lãnh đạo Cơ quan Vận tải Hàng không Liên bang Nga Alexander Neradko khẳng định máy bay Boeing và Airbus do các hãng bay Nga vận hành vẫn đủ khả năng hoạt động an toàn cho tới năm 2030 nếu được bảo trì đúng quy cách.

"Gậy ông đập lưng ông"

Ngoài ra, một trong những mục tiêu của các lệnh trừng phạt là nhằm cô lập Nga, nhưng điều này đã dẫn tới một số thiệt hại cho chính các hãng hàng không Mỹ và châu Âu.

Không lâu sau khi chiến sự xảy ra tại Ukraine, Nga đóng cửa không phận với các hãng bay thuộc nhiều nước châu Âu và Mỹ, khiến các hãng bay này phải thực hiện lộ trình dài hơn để tới châu Á, dẫn tới chi phí vận hành chuyến bay tăng cao.

Tuy nhiên, Nga vẫn mở cửa không phận với hãng hàng không thuộc các quốc gia “thân thiện” như UAE và các hãng bay này đã tăng cường số chuyến bay kết nối với Nga hoặc bay qua không phận Nga.

Theo dữ liệu từ Cirium, các sân bay Nga hiện phục vụ 270 chuyến bay quốc tế/ngày, so với 300 chuyến vào một năm trước. Trong khi tạm dừng chuyến bay tới Mỹ, nhiều nước châu Âu, các hãng bay Nga lại tăng cường dịch vụ kết nối với Thái Lan, Thổ Nhĩ Kỳ, UAE, Armenia, Kyrgyzstan và Tajikistan.

Các hãng hàng không Nga cũng thực hiện khoảng 1.100 chuyến bay nội địa/ ngày, chỉ giảm 15% so với một năm trước - thấp hơn nhiều so với ước tính của Mỹ và phương Tây khi áp lệnh trừng phạt.

Xung đột Nga - Ukraine mang đến cơ hội bất ngờ cho hàng không Trung Á