Từ ý tưởng điên rồ đến tỷ phú gà rán hàng đầu thế giới

Từ ý tưởng điên rồ đến tỷ phú giàu thứ 107 nước Mỹ

Khi Todd Graves và Craig Silvey nảy ra ý tưởng về một nhà hàng gà rán ở miền nam Louisiana nước Mỹ, họ không nghĩ rằng sẽ phải nhận điểm thấp nhất trong bài tập khởi nghiệp tại đại học LSU của Silvey. Ý tưởng của họ bị bạn bè mô tả là "điên rồ", trong khi ngân hàng quay lưng.

Tuy nhiên, ý tưởng đó, cuối cùng trở thành món gà rán nổi tiếng thế giới thương hiệu Raising Cane, đưa Graves vào danh sách 400 người giàu có nhất nước Mỹ của Forbes. Thương gia này là người giàu thứ 107 với giá trị tài sản ròng ước tính 9,5 tỷ đô la - phần lớn nhờ vào sở hữu tại Raising Cane's.

"Nếu mọi người nói với bạn về một điều gì đó không thể thực hiện được, điều đó chỉ làm cho bạn nỗ lực hơn", ông Graves, năm nay 52 tuổi và là Giám đốc điều hành của Raising Cane nói với các sinh viên tại Đại học Nicholls State năm 2009.

Để huy động đủ tiền mở cơ sở đầu tiên của chuỗi thức ăn nhanh này vào năm 1996, Graves từ Baton Rouge, Louisiana chuyển đến California và làm việc 90 giờ mỗi tuần tại một nhà máy lọc dầu, trước lúc bôn ba đánh bắt cá hồi ở tận Alaska.

Chia sẻ với chương trình podcast "Trading Secrets", ông Graves cho biết đã chi từ 40.000 đến 50.000 đô la, cộng với khoảng 100.000 đô la từ bạn bè, gia đình và khoản vay của Cơ quan Quản lý Doanh nghiệp Nhỏ để đưa nhà hàng đi vào hoạt động.

Ngày nay, Raising Cane's - được đặt theo tên của chú chó săn lông vàng Raising Cane của Graves - có hơn 800 cơ sở trên toàn thế giới và mang về 3,7 tỷ đô la doanh thu ròng hồi năm ngoái. Ông Graves sở hữu hơn 90% cổ phần công ty và không có kế hoạch đưa Raising Cane lên sàn hay bán cổ phần cho các nhà đầu tư tư nhân.

"Tôi muốn con cái tôi kế thừa và phát huy các giá trị của chúng tôi. Chúng có thể biến Raising Cane thành doanh nghiệp toàn cầu và tiếp tục phát triển mạnh mẽ", Graves bộc bạch về định hướng phát triển.

Học cách cân bằng giữa rủi ro và lợi nhuận

Khi Graves và Silvey - người đã rời khỏi doanh nghiệp vào năm 1999 - mở cơ sở đầu tiên của họ tại Baton Rouge, ông Graves hoàn toàn không có kỹ năng quản lý doanh nghiệp. Ông làm việc 7 ngày/tuần tại nhà hàng, từ lúc mở cửa lúc 8 giờ sáng đến lúc đóng cửa lúc 3h30 sáng hôm sau.

Đến lúc công ty phát triển, ông Graves tìm ra cách thích hợp để tuyển dụng nhân viên và phát triển các nhân sự bộ phận quản lý.

Hầu hết các doanh nhân đầu tư vào doanh nghiệp của họ bằng sự kết hợp giữa tiền vay và vốn chủ sở hữu. Graves gần như chỉ dựa vào các khoản vay khi bắt đầu. Raising Cane cung cấp cho các nhà đầu tư tư nhân mức lãi suất 15% cho một khoản vay, sau đó ông Graves sẽ sử dụng số tiền này để đảm bảo nguồn vốn bổ sung từ các ngân hàng cộng đồng coi khoản nợ là vốn chủ sở hữu.

Nhìn lại, cách tiếp cận này thật "ngu ngốc" và gần như khiến ông suýt phá sản khi cơn bão Katrina tấn công Louisiana vào năm 2005 - đóng cửa 21 trong số 28 cửa hàng ở khu vực Baton Rouge - nhưng nó cho phép ông duy trì cổ phần sở hữu trong khi phát triển công ty.

"Nợ trên vốn chủ sở hữu, bạn nên có sự cân bằng hợp lý trong doanh nghiệp và điều đó giúp bạn vượt qua những thời điểm khó khăn như một cơn bão lớn. Tôi đã tận dụng mọi thứ. May mắn thay, tôi đã vượt qua, nhưng đó cũng là lúc tôi thực sự học được cách cân bằng rủi ro", Graves cho biết và nói rằng sự tồn tại của doanh nghiệp là nhờ việc mở cửa trở lại nhanh chóng nhất hệ thống cửa hàng ngay sau khi Katrina đi qua.

Không vội phát triển quá nhanh

Theo người phát ngôn của Raising Cane, doanh nghiệp tròn 28 năm thành lập, đã có quý đầu tiên đạt doanh số 1 tỷ đô la vào đầu năm nay và đang trên đà hoàn thành năm 2024 với doanh số gần 5 tỷ đô la.

Trái ngược với việc mở rộng mạnh mẽ lúc ban đầu, ông Graves không vội vàng nắm bắt cơ hội hoặc phát triển quá nhanh. "Tầm nhìn của Raising Cane là một ngày nào đó sẽ có các cửa hàng rộng khắp trên thế giới và trở thành thương hiệu cho các bữa ăn gà rán hấp dẫn. Chất lượng sản phẩm, dịch vụ và đội ngũ phục vụ ngày càng được cải thiện", ông Graves nói.

Quan điểm của ông Graves là nên học hỏi lời khuyên từ những doanh nhân thành đạt khác. Nhà sáng lập Kind Snacks Daniel Lubetzky và Tổng giám đốc điều hành Vuori Joe Kudla ủng hộ việc lùi lại một bước để tự đánh giá trước những quyết định lớn, trong khi Tổng giám đốc điều hành Rocket Lab Peter Beck cho biết ông dành thời gian để phân tích mọi cơ hội tiềm năng.

"Đôi khi, bạn có thể chấp nhận rủi ro lớn. Đôi khi, bạn cần phải rất an toàn và có phương pháp về cách thoát khỏi tình huống. Kiểm soát những thứ bạn có thể kiểm soát và thừa nhận những thứ bạn không thể kiểm soát", ông Beck nhận định trong một cuộc trả lời phỏng vấn hồi năm ngoái.