Uber đe dọa taxi truyền thống Nhật Bản

Tài xế taxi Gojyo tham gia khóa huấn luyện về chăm sóc khách hàng

Lịch sự, trang trọng bậc nhất thế giới

Tại Nhật Bản, tài xế lái taxi là một công việc không hề đơn giản, vừa chịu trách nhiệm đưa khách tới nơi an toàn vừa phải chăm sóc trải nghiệm khách hàng tận tình, cẩn thận từ lâu đã trở thành bản sắc của riêng “taxi xứ sở anh đào”.

Hầu hết các tài xế taxi đều phải thuộc một công ty nào đó và rất ít tài xế hoạt động độc lập. Để làm nghề này, họ cần có bằng lái đặc biệt, do Trung tâm taxi Tokyo (cơ quan thuộc quản lý của Bộ Giao thông Nhật Bản) cấp khi gia nhập vào một công ty taxi. Ở mỗi công ty, các tài xế đều cần phải học cách làm việc, phục vụ đặc biệt theo quy định từng nơi. 

Ví dụ, tại công ty taxi Gojyo có lịch sử 65 năm, hiện có khoảng 165 tài xế, ông Mutsuo Nakazawa, một nhân viên có 25 năm kinh nghiệm, làm việc tại Tokyo, cho biết, ông  chịu trách nhiệm đào tạo các nhân viên mới theo hướng dẫn được xây dựng bài bản.

Tài xế buộc phải tuân thủ hướng dẫn này một cách nghiêm ngặt trong suốt quá trình làm việc. Trong đó, đầu tiên, tài xế phải mở cửa xe taxi, đón khách lên xe, xưng tên họ của mình. Sau đó, tài xế hỏi xem hành khách có yêu cầu tuyến đường nào muốn đi hay không. Nếu không, tài xế sẽ tư vấn tuyến đường để tới địa điểm cần đến nhanh nhất.

Cuối hành trình, tài xế thông báo số tiền thanh toán, quay lại và quan sát xung quanh xe để chắc chắn hành khách không để quên bất cứ vật dụng, tư trang gì, rồi mới chúc khách một ngày mới vui vẻ. Tài xế phải đặt bằng lái taxi ở nơi rõ ràng để khách nhìn thấy, tất cả đều phải mặc đồng phục lịch sự, gọn gàng. Thậm chí, một số công ty yêu cầu tài xế đeo găng tay trắng để tăng mức độ trịnh trọng. 

“Tại đất nước này, chúng tôi đặt tầm quan trọng của cả việc vận chuyển hành khách đến địa điểm mà họ mong muốn ngang với trải nghiệm của khách trong taxi. Chúng tôi thực sự quan tâm tới hành khách một cách nghiêm túc - đó là điểm khiến Nhật Bản khác với các đất nước khác”, ông Mutsuo Nakazawa cho hay. 

Uber phát triển sẽ làm mất đi bản sắc taxi Nhật?

Tuy nhiên, nhiều người lo ngại, sự phát triển của xu hướng taxi mới - Uber sẽ làm xói mòn những truyền thống chăm sóc khách hàng này. Đồng thời, các tài xế taxi có bằng lái, được đào tạo chăm sóc khách hàng đứng trước nguy cơ mất việc. Tại Nhật, các tài xế độc lập hợp tác với Uber được cho là vi phạm pháp luật.

Từ tháng 3/2015, chương trình thử nghiệm Uber tại Fukuoka bị chính quyền địa phương coi là vi phạm pháp luật vì cáo buộc tạo điều kiện cho những người không có bằng lái taxi hành nghề và kiếm tiền. Đồng nghĩa, để tồn tại phù hợp với luật pháp tại Nhật, Uber hiện nay phải kết hợp với các công ty cho thuê taxi tư nhân và hoạt động như một dịch vụ hạng sang. Hiện tại, dịch vụ Uber đang hoạt động chủ yếu ở thủ đô Tokyo.

Mặc dù Uber có thể chưa tạo “cơn bão” trên thị trường Nhật Bản như ở các nước khác nhưng bắt đầu tạo dấu ấn trên đường phố và tập trung vào đối tượng người cao tuổi. Tính đến tháng 5/2016, Uber hợp tác với tổ chức phi lợi nhuận Kibaru! Furusato Tangocho và Hội đồng Kyoto để thử nghiệm chương trình cung cấp phương tiện đi lại cho người cao tuổi sống tại khu vực Tangocho, TP Kyotongo, tỉnh Kyoto. Sau đó, Uber cũng thử nghiệm dịch vụ tương tự tại Nakatonbetsu, thị trấn ở đảo Hokkaido. Hiện nay, hai thị trấn, vốn chỉ là chấm nhỏ trên bản đồ Nhật, là những nơi duy nhất sử dụng Uber do những tài xế làm thêm điều khiển.

Trao đổi với Telegraph, Chủ tịch Uber tại Nhật Masami Takahashi cho biết: “Nhiều khu vực nông thôn tại Nhật đang thiếu hụt các dịch vụ giao thông công cộng”, đặc biệt gây khó khăn cho người cao tuổi. Trong khi Nhật đang là một trong những nước có tỉ lệ già hoá nhanh nhất thế giới. Riêng Tangocho có 5.914 cư dân, độ tuổi hành khách trung bình của Uber hơn là 70 tuổi.

Thời gian gần đây, nhiều nguồn đầu tư như Toyota đang đổ vào Uber khiến ngành taxi truyền thống không khỏi lo ngại về tương lai có thể phải nhường sân cho Uber. “Chúng tôi lo ngại dịch vụ gọi taxi qua Uber thâm nhập thị trường. Hiện tại, chúng tôi đang được luật pháp bảo vệ nhưng chúng tôi không biết trong vài tháng, vài năm nữa, tình hình sẽ thay đổi ra sao”, ông Mutsuo Nakazawa chia sẻ. 

Vài tháng trở lại đây, để cải cách và thu hút đối tượng trẻ, công ty taxi Gojyo thực hiện hàng loạt cải cách từ trang trí taxi với hình ảnh nhân vật hoạt hình đến nhập khẩu xe taxi đen - biểu tượng của London đưa về Tokyo hoạt động. “Nếu chúng tôi không làm khác biệt, chúng tôi sẽ khó có thể nổi bật giữa đám đông. Chúng tôi không nghĩ cách để kiếm tiền mà chỉ tìm cách để thêm nhiều hành khách biết đến công ty chúng tôi”, ông Takahashi nói.

Mặt khác, một số công ty taxi truyền thống có xu hướng liên kết với nhau để “cộng sinh” thay vì cạnh tranh để tồn tại trước nguy cơ có thể bị Uber lấn sân.

Uber có thể phải đóng 2,1 triệu bảng/5 năm nếu hoạt động tại London