Ukraine dùng một vũ khí cũ nhưng đáng gờm, đối chọi với bom lượn của Nga

Bom laser dẫn đường Paveway IV là gì?

Business Insider dẫn lời quan chức quốc phòng Anh cho biết, bom laser dẫn đường Paveway là một trong số các loại vũ khí nằm trong gói hỗ trợ trị giá gần 600 triệu USD mà Anh dành cho Ukraine.

Bom dẫn đường laser Paveway IV là phiên bản mới nhất của dòng bom Paveway thông thường được cải hoán thành vũ khí tấn công chính xác sử dụng hệ thống dẫn đường bằng laser hoặc vệ tinh định vị toàn cầu GPS để tìm đến mục tiêu.

Paveway IV chứa khoảng 266kg đầu đạn công phá cực mạnh có thể gắn trên nhiều loại máy bay chiến đấu khác nhau như F-16, F-35 của Mỹ, Typhoon của châu Âu hay cả những dòng máy bay chiến đấu của Liên Xô cũ và Nga hiện nay.

Paveway IV từng được các chiến đấu cơ Typhoon của Anh sử dụng trong các đợt không kích tại Iraq, Afghanistan và Libya và mới đây nhất, Không quân Hoàng gia Anh cũng dùng bom dẫn đường bằng laser Paveway IV tấn công hai địa điểm quân sự của phiến quân Houthi ở Yemen vào tháng 1/2024.

Nhờ có hệ thống dẫn đường bằng laser hiện đại, Paveway có thể hoạt động trong mọi điều kiện thời tiết khắc nghiệt hay tấn công chính xác vào các mục tiêu mà kẻ địch cố tình che giấu bằng khói mù.

Ông Sergej Sumlenny, nhà sáng lập Trung tâm Sáng kiến Phục hồi châu Âu tại Đức, đánh giá, dù đã khá cũ kỹ nhưng Paveway IV vẫn là loại vũ khí có "độ chính xác cao" và "cực kỳ đáng tin cậy".

"Đó là loại vũ khí tốt để chống lại các loại mục tiêu mềm như hệ thống phòng không, radar, kho bãi, trung tâm liên lạc" - ông Sumlenny nói. 

Hơn thế nữa, theo ông Sumlenny, khi được triển khai cùng các loại vũ khí có độ chính xác cao mà Ukraine hiện sở hữu, bom dẫn đường bằng laser Paveway IV sẽ có tác dụng rất lớn để đối chọi lại với vũ khí của Nga, đặc biệt là loại bom lượn đang giúp Nga dễ dàng tấn công các mục tiêu trọng điểm của Ukraine từ khoảng cách rất xa và mở đường cho binh sĩ Nga có được những đột phá quan trọng trên chiến trường.

Giống như cách thức Anh làm với bom Paveway, Nga cũng nâng cấp một loạt các loại bom thông thường mà nước này sở hữu từ thời Liên Xô cũ và biến thành bom lượn hoặc bom dẫn đường có sức công phá lớn sử dụng tại các chiến trường miền Đông Ukraine.

Chuyên gia quân sự David Hambling cũng chia sẻ quan điểm trên và cho rằng bom dẫn đường bằng laser Paveway IV sẽ tạo điều kiện để Ukraine đáp trả, nhắm vào các tài sản có giá trị cao như trung tâm chỉ huy hay hệ thống phòng không của Moscow.

Còn đó những hoài nghi

Tuy nhiên, ông James Black, chuyên gia nghiên cứu tại RAND châu Âu, lại có quan điểm khác. Theo ông Black, dù bom dẫn đường bằng laser Paveway IV thực sự có hiệu quả trong thực chiến nhưng tầm hoạt động chưa thực sự nổi trội.

Ông Black cũng chỉ rõ không quân Ukraine có quy mô nhỏ và không hiện đại so với Nga khiến họ rất khó có thể mạo hiểm thực hiện các vụ đánh bom mà không bị phía Nga bắn hạ. Chính vì thế, theo ông Black, bom dẫn đường bằng laser Paveway IV "khó có thể có hiệu quả thay đổi cục diện trên chiến trường".

Chuyên gia Black gợi ý, những loại vũ khí như tên lửa tác chiến chiến thuật tầm xa ATACMS mà Mỹ cung cấp cho Ukraine mới là thứ "đáng giá hơn rất nhiều" so với Paveway IV bởi ATACMS có thể nhắm đến một loạt những mục tiêu của Nga ở khoảng cách xa hơn lại không cần phải triển khai từ máy bay chiến đấu nên giảm thiểu tối đa nguy cơ bị hệ thống phòng không của đối phương đánh chặn.

Ông Justin Bronk, chuyên gia nghiên cứu về chiến tranh tại Viện Nghiên cứu Hoàng gia Anh, cũng cho rằng, Ukraine sẽ không thể tận dụng được ưu thế dẫn đường bằng laser của Paveway IV bởi họ thiếu đi nhiều trang thiết bị đi kèm. Việc thả bom dẫn đường bằng laser Paveway IV từ máy bay chiến đấu vì thế sẽ phải thực hiện từ khoảng cách xa nhất, qua đó giảm thiểu đáng kể độ chính xác của loại bom này.

Cũng như ông Black, các chuyên gia đánh giá Ukraine vẫn có thể trông đợi vào các món vũ khí quan trọng mà Mỹ, Anh và các đồng minh đã và sắp cung cấp trong đó có hệ thống phòng thủ tên lửa Patriot, Hệ thống Tên lửa Chiến thuật Lục quân (ATACMS)… nằm trong các gói cứu trợ trị giá hàng chục tỷ USD dành cho Ukraine.