Vì sao tục mừng tuổi lại được gọi là “lì xì”

Trong phương ngữ miền Nam, tiền mừng tuổi đầu năm còn được gọi là tiền “Lì-xì”

Theo phong tục của người Việt, vào thời điểm giao thừa chuyển giao năm cũ qua năm mới hoặc mùng sáng mùng 1 Tết, tất cả thành viên gia đình sẽ đoàn tụ bên nhau. Cùng lúc đó, con cháu mừng tuổi ông bà và ông bà mừng tuổi lại con cháu để may mắn cả năm, kèm với đó là những lời chúc. Tiền mừng tuổi thường được để trong phong bao màu đỏ bắt mắt. Khách tới chơi nhà cũng được chủ mừng tuổi hoặc ngược lại. Mừng tuổi không giới hạn trong ngày mùng 1 mà còn có thể kéo dài sang ngày mùng 2, 3 cho tới cuối dịp Tết, vào mùng 10.

Trong phương ngữ miền Nam, tiền mừng tuổi đầu năm, được gọi là tiền “Lì-xì”. Theo lý giải “lì xì" có gốc là từ 利市 (có nghĩa là lợi thị) trong tiếng Trung. Tục lì xì bắt nguồn từ Trung Quốc. Chuyện kể rằng ngày xưa, ở Đông Hải có rất nhiều yêu quái gây hại bá tánh. Ngày thường, chúng sẽ bị thần tiên trấn yểm, tuy nhiên, nhân thời điểm giao thừa khi các vị thần về trời, chúng lại thỏa trí lộng hành, quấy rối trẻ em đang ngủ say. Lũ trẻ giật mình, khóc thét và sốt khiến bố mẹ chúng lo lắng, trông canh mà chẳng thể yên giấc.

Một lần, 8 vị tiên đi ngang thấy vậy liền hóa thành những đồng tiền nằm bên chỗ mấy đứa trẻ, cha mẹ chúng cũng đem gói những đồng tiền này vào tấm vải đỏ để xua đuổi yêu quái. Không ngờ phép lạ ấy lại thật sự hữu dụng. Khi con quái vật đến, những đồng tiền lóe lên khiến nó sợ phải bỏ chạy. Câu chuyện này nhanh chóng lan truyền khắp nhân gian. Từ đó, mỗi lần Tết đến, người ta lại bỏ tiền vào trong những cái túi màu đỏ tặng trẻ con, để trẻ chóng lớn và khỏe mạnh và hành động đó chính là lì xì, hay còn gọi là mừng tuổi đầu năm mới.

Một câu chuyện nữa được lưu truyền cũng cho rằng tiền lì xì được biến thể từ tục “đặt áp tế tiền” - là những đồng tiền được xâu bằng chỉ đỏ, buộc lại theo hình con rồng hoặc thanh kiếm để ở giường hoặc nôi có thể chống lại tà ma và bảo vệ giấc ngủ cho trẻ nhỏ. Theo thời gian, mọi người để tiền trong những bao giấy màu đỏ và trao cho nhau dịp năm mới. Lâu dần, lì xì đã trở thành phong tục truyền thống gắn liền với ngày đầu xuân.

Do vậy, phong bao lì xì còn tượng trưng cho tài lộc. Người ta nhận được hay cho đi càng nhiều bao lì xì thì người ta càng tin rằng mình đã phát tài phát lộc trong năm mới vừa sang. Ngoài ý nghĩa ở trên, cha mẹ mừng tuổi cho con cái còn có ý nghĩa, dạy trẻ cách quản lý tiền, tiết kiệm lên kế hoạch cho tương lai.

Rùng mình công nghệ chế kẹo dẻo, món trẻ ưa thích trong dịp Tết