Xâm phạm di tích Ba Làng An: Càng chất vấn, lấn chiếm càng phức tạp hơn

Chiều 7/12, HĐND tỉnh Quảng Ngãi đã tổ chức phiên chất vấn và trả lời chất vấn liên quan đến các vấn đề của ngành VHTT&DL; trong đó, "nóng" tình trạng xâm phạm và lấn chiếm di tích gây bức xúc trong dư luận, nổi cộm là di tích Ba Làng An, xã Bình Châu, huyện Bình Sơn.

Theo Bí thư tỉnh ủy, từ năm 2020, báo chí đã phản ảnh di tích Ba Làng An bị người dân lấn chiếm, xây dựng trái phép. Sau phản ảnh, các cơ quan chức năng vào cuộc. Các đại biểu HĐND tỉnh đưa ra chất vấn tại các phiên chất vấn trong các kỳ họp HĐND tỉnh các năm trước. Tuy nhiên, càng chất vấn, việc xây dựng trái phép càng to hơn, mức độ, tính chất càng phức tạp hơn.

Bà Vân cho rằng, vấn đề này có trách nhiệm của chính quyền địa phương, ngành VHTT&DL Quảng Ngãi và các cơ quan liên quan. Bởi lẽ lâu nay phát triển du lịch còn quá chậm, công tác bảo trì, quản lý di tích chưa được chặt chẽ. Do đó, trong thời gian tới phải xây dựng giải pháp để bảo vệ di tích. Đối với di tích Ba Làng An, huyện Bình Sơn và ngành VHTT&DL phải có trách nhiệm xử lý.

“Lấn chiếm di tích, xây dựng trái phép cũng từ cơ sở, người dân địa bàn đó chứ không thể người nơi khác đến lấn chiếm. Do đó, phải nâng cao nhận thức cho người dân để họ hiểu giá trị di tích, lịch sử của di tích”, bà Vân nhấn mạnh.

Cũng theo bà Vân, di tích lịch sử văn hóa không chỉ tồn tại trong sách vở mà phải tồn tại ở thực tế. Để làm được điều đó thì phải chung tay bảo vệ, xây dựng và phát triển di tích.

Trước đó, như Báo Giao thông đã phản ảnh, tình trạng người dân xây dựng trái phép tại di tích Ba Làng An, khiến người dân địa phương và giới chuyên gia bức xúc. Sau đó, UBND tỉnh Quảng Ngãi đã có chỉ đạo UBND huyện Bình Sơn cần xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm.

Được biết, trong năm 2020, UBND xã Bình Châu phát hiện nhiều trường hợp xây dựng trái phép như: Nguyễn Hữu Phúc, Nguyễn Văn Thi, Nguyễn Văn Dưỡng tự ý đào bới, xây dựng trong khu vực đất rừng phòng hộ ven biển và danh thắng Ba Làng An. Tại cuộc họp ngày 24/4/2020, các cơ quan chuyên môn huyện Bình Sơn, UBND xã Bình Châu thống nhất tạm đình chỉ việc xây dựng trái phép của các hộ dân.

Tuy nhiên, bẵng đi thời gian, các hộ dân này xây dựng trái phép trong vùng di tích càng quy mô hơn. Theo đó, ngoài đào tung quả đồi để mở 3 lối đi xuống biển thì các trường hợp trên còn kè chắn, bê tông hóa nhiều hơn, đất đá trong quá trình thi công đổ tràn ra biển chôn vùi bãi trầm tích núi lửa triệu năm cũng được "khắc phục" bằng cách làm kè bê tông ngay trên trầm tích...

Tại khu vực phía Gành Đá Đỏ (nằm trong danh thắng Ba Làng An), để làm quán nhậu quy mô hơn, người dân đã bạt đồi trái phép, tạo thành 3 tầng đất dựng lên hàng chục chòi lá. Để chắc chắn hơn cho công trình, phía bờ biển việc bêtông hóa bờ kè được thực hiện ngay trên những khối đá núi lửa lớn.

Còn tại khu vực gần hải đăng Ba Làng An, so với thời điểm tháng 7/2020, những công trình mới đã được dựng thêm với quy mô lớn hơn, lấn ra phía biển.

Ngay sau đó, vào ngày 20/7/2022, ông Trần Hoàng Tuấn, phó chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ngãi, ký và ban hành văn bản yêu cầu các cơ quan phối hợp kiểm tra xử lý tình trạng xâm phạm danh thắng Ba Làng An bị tàn phá tan hoang.

Theo đó, ông Tuấn yêu cầu UBND huyện Bình Sơn phối hợp với Sở VHTT&DL và các cơ quan liên quan khẩn trương kiểm tra, xác minh sự việc. Trường hợp vi phạm, thực hiện ngay các biện pháp can thiệp kịp thời để bảo vệ danh thắng. Xử lý nghiêm hành vi vi phạm theo thẩm quyền. Đồng thời, làm rõ trách nhiệm của các cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan, báo cáo UBND tỉnh Quảng Ngãi trước ngày 30/8.

Được biết, năm 1993, UBND tỉnh Quảng Ngãi có quyết định về việc bảo vệ Di tích lịch sử - văn hóa và danh lam thắng cảnh Ba Làng An. Trong đó nêu rõ: Nghiêm cấm mọi hoạt động xây dựng nhà cửa, sản xuất và các hành động có tính chất xâm phạm phá hoại đến khu vực bảo vệ của di tích. Trường hợp đặc biệt cần sử dụng đất đai ở các di tích trên phải được phép của chủ tịch UBND tỉnh.

Liên quan đến vấn đề xâm phạm di tích, Chủ tich UBND tỉnh Quảng Ngãi cho rằng tồn tại này do chúng ta chỉ chỉ ra viêc xâm chiếm, vi phạm mà không chỉ rõ trách nhiệm của ai, và xử lý như thế nào.

"Sau cuộc chất vấn này UBND tỉnh sẽ yêu cầu người đứng đầu ngành VHTT&DL phải xây dựng kế hoạch để khắc phục và phải chịu trách nhiệm. Ở đây cong tác quản lý nhà nước, chính quyền địa phương ở đâu? Rõ ràng từ đây cho thấy trách nhiệm trước hết là của chính quyền địa phương, cụ thể là UBDN huyện Bình Sơn, UBND xã Bình Châu. Sai phạm này không được xử lý kịp thời dẫn đến người sau thấy người trước sai nên vẫn cố tình làm sai", ông Minh nhấn mạnh.

Bộ Văn hóa yêu cầu xử lý dứt điểm xâm phạm di tích chùa Vàng