Cát tặc lộng hành ở Quảng Ngãi: Cần thiết phải khởi tố vụ án hình sự

Trao đổi với PV, luật sư Đỗ Pháp - Trưởng VP luật sư Đỗ Pháp (Đoàn Luật sư Đà Nẵng) cho hay, qua thông tin đăng tải trên Báo Giao thông và một số cơ quan báo chí, vấn nạn cát tặc đang có xu hướng bùng phát, diễn biến phức tạp trên địa bàn Quảng Ngãi. Thậm chí, nhiều điểm khai thác cát trái phép trên sông Trà Khúc, ngay giữa khu trung tâm thành phố, có yếu tố tổ chức, quy mô và đang gây nhiều hệ lụy.

Nhiều người dân phản ánh, chỉ cần họ xây nhà trái phép hay cơi nới, chở xe cát san lấp đã bị cơ quan chức năng, địa phương vào "hỏi thăm". Nhẹ thì nhắc nhở, nặng thì phạt. Trong khi đó, cát tặc lộng hành sông Trà Khúc, hoạt động xuyên đêm và vận chuyển rầm rập trên đường không thể dễ dàng "qua mắt" cơ quan chức năng. Cần làm rõ có "nhóm lợi ích" nào phía sau để bảo kê, "ngó lơ" trách nhiệm?

Theo luật sư Đỗ Pháp, nghi ngờ của người dân là có cơ sở. Bởi với thông tin phản ánh trên báo chí cho thấy cát tặc hoạt động rất quy mô, có tổ chức, huy động cả người cảnh giới, thiết bị máy móc... Vấn đề ở chỗ cơ quan chức năng có ngăn chặn, xử lý vi phạm ra sao?

Ghi nhận PV Báo Giao thông chỉ riêng những ngày 24-27/4, hàng loạt điểm khai thác cát trái phép hoạt động rầm rộ trên sông Trà Khúc đoạn qua P. Lê Hồng Phong và xã Nghĩa Dũng (TP. Quảng Ngãi). Ước tính cả trăm lượt xe tải trọng lớn ra vào mỗi điểm trên trong khung giờ từ 23h đến 4 giờ sáng hôm sau. Cát khai thác trái phép nhưng bán đến 120.000 đồng/khối, cát tặc dễ dàng thu lợi hàng trăm triệu đồng mỗi đêm.

"Cát tặc gây thất thoát tài nguyên, khai thác không phép, buôn bán vật liệu không hóa đơn chứng từ... cùng một loạt hệ lụy khác về ô nhiễm mỗi trường, biến dạng dòng chảy (do khai thác cát vị trí chưa được đánh giá tác động môi trường), hành lang cầu, bờ kè... Với những tính chất, mức độ này, cơ quan chức năng cần có giải pháp mạnh, cần thiết khởi tố vụ án hình sự để điều tra, mở rộng các đối tượng, thậm chí "nhóm lợi ích nếu có", luật sư Đỗ Pháp nhấn mạnh.

Theo luật sư Đỗ Pháp, hành lang pháp luật rõ ràng, để khởi tố vụ án, cơ quan chức năng căn cứ trên tính chất, mức độ, hậu quả và tái diễn vấn nạn cát tặc để thực hiện quy trình, thủ tục này. Cát tặc lộng hành trên sông Trà Khúc là điều rõ ràng. Cơ quan chức năng nếu nói đã xử phạt thì phải có hồ sơ vụ việc. Pháp luật hiện hành quy định, các trường hợp đã lập biên bản hành chính 1 lần tái phạm, thì đây là căn cứ để khởi tố vụ án để điều tra liên quan hoạt động cát tặc.

"Nếu địa phương không khởi tố thì người dân, tổ chức vẫn có thể gửi đơn thư kiến nghị ra cơ quan Trung ương để tổ chức lực lượng liên ngành vào kiểm tra, xử lý khi đó sẽ rõ ràng trách nhiệm các bên, vấn nạn cát tặc mới có thể xử lý triệt để", Luật sư Pháp phân tích.

Trao đổi với Báo Giao thông, Đại tá Phan Công Bình, Giám đốc Công an tỉnh Quảng Ngãi cho biết, đơn vị tiếp nhận thông tin phản ánh của Báo chí và thời gian qua đã có kế hoạch để xử lý rất cụ thể, quyết liệt nạn cát tặc. Không chỉ các địa điểm do Báo Giao thông phản ánh (sông Trà Khúc đoạn qua P. Lê Hồng Phong, xã Nghĩa Dũng- TP. Quảng Ngãi), mà nhiều điểm nóng cát tặc hoành hành đã và đang được lực lượng công an xử lý.

"Tại cuộc họp vừa qua, Thường vụ tỉnh ủy, UBND tỉnh cũng chỉ đạo rốt ráo về vấn nạn này. Công an tỉnh chỉ đạo các đơn vị xử lý nghiêm vi phạm, không có vùng cấm, rà soát đánh giá toàn bộ các vụ việc để có thể đưa ra các vụ điển hình để khởi tố vụ án hình sự. Thậm chí nếu phát hiện có cán bộ, công an đứng sau, chúng tôi cũng sẽ xử lý nghiêm, không có vùng cấm, ngoại lệ", Đại tá Bình nhấn mạnh.

Theo Đại tá Bình, về lâu dài ngoài công tác TTKS, xử lý hiện trường, tỉnh cần có giải pháp cho đấu thầu khai thác các mỏ cát, vật liệu trên địa bàn, đảm bảo cung - cầu, ngăn nạn cát tặc do các vị trí khai thác được cấp phép cho chủ mỏ, có lực lượng bảo vệ, góp phần lập trật tự quản lý, khai thác khoáng sản và chống thất thoát tài nguyên, thuế phí...

Liên quan đến vụ việc này, trao đổi với PV, Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ngãi Đặng Văn Minh cho biết, tỉnh tiếp nhận thông tin báo chí và ngay khi Báo Giao thông đăng tải, tỉnh đã họp các ngành, đơn vị chức năng để mở cao điểm xử lý nạn cát tặc, hoạt động khai thác và kinh doanh vật liệu xây dựng trên địa bàn.

Báo Giao thông tiếp tục thông tin vụ việc này.

"Cát tặc" lộng hành Quảng Ngãi: Đút túi hàng trăm triệu mỗi đêm