Đại biểu hiến kế trị "bệnh" thiếu thuốc hiếm, tràn lan thuốc giả mạo bán online

"Tôi thường xuyên bị sử dụng hình ảnh để rao bán thuốc trên mạng"

Chiều 18/6, phát biểu thảo luận về Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Dược, đại biểu Nguyễn Lân Hiếu (đoàn Bình Định) cho biết, thực tế thời gian qua có rất nhiều vấn đề phát sinh khi mua bán, sử dụng thuốc trong các bệnh viện cũng như bên ngoài.

Thứ nhất, ông Hiếu cho biết, việc gia hạn số lưu hành thuốc hiện nay là vấn đề rất khó khăn cho các thuốc đã lưu hành, dùng rất nhiều năm nhưng cứ đến hạn là phải gia hạn.

Đại biểu đề nghị dự thảo Luật gia hạn tự động nếu như thời gian sử dụng trước đó không có vấn đề gì. Giống như sau này chúng ta sẽ gia hạn giấy phép hành nghề cho nhân viên y tế.

Thứ hai là trách nhiệm của Bộ Y tế trong việc thuốc bán online gây nguy hại đến sức khoẻ, những sản phẩm quảng cáo là thuốc nhưng không phải là thuốc.

"Rất nhiều Bộ quản lý nhưng thực tế, bản thân tôi là bác sĩ không có ngày nào không có người dân gọi đến hỏi thuốc này có phải do ảnh quảng cáo không, anh dùng không. Người bán sử dụng hình ảnh và bán trên mạng cho người dân, gây tốn kém, ảnh hưởng đến sức khỏe người dùng", ông Hiếu nêu thực trạng.

Từ đó, đại biểu đề nghị trong luật quy định trách nhiệm của Bộ Y tế, cần có đơn vị chuyên trách chống thuốc giả mạo trên mạng xã hội, tiếp nhận thông tin, cung cấp thông tin cho các cơ quan chức năng điều tra, công khai cho người dân biết trên các trang web, app của Bộ Y tế.

Cấp visa thuốc mới vẫn phải chờ đợi rất lâu, xếp hàng cả năm 

Vấn đề thứ ba, đại biểu Nguyễn Lân Hiếu nêu ý kiến là việc mua thuốc theo đơn của thầy thuốc online, có đơn và nhà thuốc ship đến tận nhà.

"Vừa qua Ủy ban Xã hội cũng không ủng hộ ý kiến và chỉ đồng ý cho mua tại nhà thực phẩm chức năng. Thực tế rất nhiều nhà thuốc đang làm, chỉ cần chụp ảnh đơn thuốc là chuyển đến tận nhà, do đó tôi nghĩ nếu cấm cơ học thì không có giải pháp", ông Hiếu nói.

Vì vậy, đại biểu Hiếu đề nghị cho triển khai nhưng phải quy định rõ ràng, bắt đầu từ chính các nhà thuốc và chính các bệnh viện. Bệnh nhân ra viện thì 3 tháng sau mua thuốc thì quy định những nhà thuốc có hồ sơ bệnh án điện tử có thể chuyển thuốc đến tận nhà cho người dân.

Thứ tư là vấn đề thuốc hiếm không được dùng, đăng ký lưu hành tại Việt Nam, chúng ta hay dùng là "thuốc xách tay", là thuốc cứu sống người bệnh. Thuốc rất tốt nhưng có tỷ lệ dùng rất ít trong nước, trong lúc chờ nhập lưu hành mất công thì người dân phải nhờ người xách tay mang về dùng.

"Chúng ta phải có quy định, tôi đề nghị cần đưa vào Luật Dược định nghĩa thuốc chuyên khoa đặc thù trong một số trường hợp bệnh lý cụ thể để các bệnh viện có thể mua trực tiếp từ nước ngoài hoặc Bộ Y tế có phương án mua tập trung cho các nước khi các bệnh viện có nhu cầu thì nhập từ Bộ Y tế", đại biểu Nguyễn Lân Hiếu nói.

Ông Hiếu cho biết, việc cấp visa cho các thuốc mới vẫn còn phải chờ đợi rất lâu, xếp hàng có khi đến hàng năm. Do đó người dân bị thiệt không được hưởng những thành quả y học mới. Rất nhiều nước khó hơn chúng ta như Nhật Bản, Mỹ, châu Âu đã có thuốc lưu hành 5-6 năm nay nhưng chúng ta vẫn đợi.

"Chúng ta phải có quy trình rõ ràng trong việc nhập thuốc mà đã được các nước trên thế giới công nhận, đã được nghiên cứu và ứng dụng đại trà", ông Hiếu nói.

Nên bổ sung quy định về dự trữ thuốc hiếm, thuốc "mồ côi"

Cũng quan tâm đến quy định về kinh doanh thuốc theo phương thức thương mại điện tử, đại biểu Nguyễn Văn Dương (đoàn Tiền Giang) góp ý, việc cho phép bán thuốc qua thương mại điện tử cần được kiểm soát rất chặt chẽ.

Theo đại biểu này, hàng giả bán trên internet đang là một vấn đề được phản ánh nhiều hiện nay. Lực lượng chức năng vô cùng khó khăn bởi xử lý ở ngoài thực tế đã khó, phát hiện và xử lý vi phạm trên không gian mạng còn khó hơn.

"Đề nghị Ban soạn thảo dự án Luật có quy định rõ hơn, chặt chẽ hơn về phương thức kinh doanh mới này", ông Dương nói.

Nhấn mạnh thuốc là loại hàng hóa đặc biệt, đại biểu Dương cho rằng nếu đưa thuốc vào kinh doanh thương mại điện tử thì cơ sở tham gia phải đủ điều kiện kinh doanh dược và chỉ được bán các thuốc thuộc danh mục không kê đơn.

Đại biểu Nguyễn Tri Thức, Giám đốc Bệnh viện Chợ Rẫy TP.HCM thì quan tâm đến vấn đề thuốc trị bệnh hiếm, thuốc không sẵn có, thuốc "mồ côi'".

Theo ông, trong thực tế hiện nay, có những loại thuốc chỉ 2-3 nghìn đồng/viên nhưng lại không có sẵn hàng.

Từ đó, đại biểu Thức góp ý, Điều 3 dự thảo luật nên bổ sung quy định về dự trữ thuốc hiếm, thuốc "mồ côi" sử dụng trong cấp cứu bệnh nhân như kháng độc nọc rắn, botilium... và giao cho Bộ Y tế tổ chức mua sắm, dự trữ.

"Đây là những thuốc đắt tiền nhưng rất ít khi sử dụng, vì thế các cơ sở không mua, bởi nhập về mà không sử dụng thì hết hạn lại tiêu hủy, lãng phí", ông Thức nói.

"Nó giống như chuyện gia đình nào cũng cần có bình chữa cháy nhưng có khi không bao giờ dùng tới. Thuốc hiếm, thuốc "mồ côi" cũng vậy. Không dự trữ thì khi cần đến không có, không kịp thời cứu chữa được người bệnh. Vì thế, phải cho cơ chế nếu không dùng tới được tiêu hủy", ông Thức dẫn chứng.