Những rủi ro Bitcoin khi tiến sát đỉnh 69.000 USD

Vì sao Bitcoin tăng giá?

Ngày 5/3, Bitcoin đã được giao dịch ở mức 68.000 USD, tăng hơn 55% so với đầu năm 2024. Đây là lần đầu tiên trong thời gian qua Bitcoin tiến gần mức đỉnh 69.000 USD được thiết lập vào năm 2021. Theo dữ liệu từ CoinGecko, vốn hóa toàn thị trường tiền điện tử đạt gần 2.650 tỷ USD, với khối lượng giao dịch trong ngày hơn 214 tỷ USD.

Đà tăng trưởng mạnh lần này của Bitcoin đến từ việc SEC Hoa Kỳ đã chính thức phê duyệt đề xuất cho phép 11 quỹ ETF Bitcoin giao ngay được phép niêm yết trên các sàn giao dịch chứng khoán hàng đầu của Mỹ.

Các quỹ ETF Bitcoin giao ngay được SEC phê duyệt gần đây bao gồm Grayscale Bitcoin Trust (GBTC), BlackRock’s iShares Bitcoin Trust (IBIT), ARK 21Shares Bitcoin ETF (ARKB), Bitwise Bitcoin ETF (BITB), Invesco Galaxy Bitcoin ETF (BTCO), WisdomTree Bitcoin Fund (BTCW), VanEck Bitcoin Trust (HODL), Franklin Bitcoin ETF (EZBC), Fidelity Wise Origin Bitcoin Trust (FBTC), Valkyrie Bitcoin Fund (BRRR) và Hashdex Bitcoin ETF (DEFI).

Giá Bitcoin liên tục tăng và giao dịch quanh vùng giá 64.000 USD.

Quyết định lần này của SEC được đánh giá đã tạo ra bước ngoặt lớn đối với Bitcoin, khi các nhà đầu tư có thể tiếp cận đồng tiền điện tử có vốn hóa lớn nhất thế giới này mà không cần trực tiếp nắm giữ.

Theo giới phân tích, đây là thắng lợi lớn đối với Phố Wall, đặc biệt là các nhà quản lý quỹ trị giá hàng nghìn tỷ USD. Các tổ chức có ETF bitcon giao ngay được SEC phê duyệt phần lớn đều là các công ty tài chính nổi tiếng toàn cầu, trong đó BlackRock quản lý khối tài sản trị giá hơn 9.000 tỷ USD. Số tài sản do Fidelity quản lý là hơn 11.000 tỷ USD.

Ngoài ra, giá Bitcoin cũng hưởng lợi khi khẩu vị đầu tư tài sản rủi ro đang gia tăng trong bối cảnh thị trường chứng khoán Mỹ bùng nổ. Theo đó, chỉ số S&P 500 lần đầu tiên trong lịch sử vượt qua mốc 5.000 điểm và chỉ số Dow Jones cũng thiết lập kỷ lục mới trên 39.000 điểm.

Đáng chú ý, một động lực khác cho sự tăng giá của Bitcoin cũng đến từ sự kiện phân đôi (halving) dự kiến diễn ra vào tháng 4/2024. Đây là sự kiện diễn ra 4 năm một lần nhằm giảm đi một nửa phần thưởng cho các thợ đào Bitcoin, từ đó giới hạn nguồn cung của đồng tiền này ở mức tối đa 21 triệu đồng. Hiện tại, đã có 19 triệu đồng Bitcoin được đào.

Giá Bitcoin từng tăng mạnh trong cả 3 đợt halving trước đây, với lần gần nhất diễn ra vào năm 2020.

Giao dịch ETF đạt kỷ lục

Các quỹ Bitcoin ETF ra mắt vào tháng trước đã chứng kiến khối lượng giao dịch tăng vọt khi giá Bitcoin liên tục tăng.

Quỹ iShares Bitcoin Trust của BlackRock (IBIT) đã ghi nhận khối lượng giao dịch khoảng 96 triệu đơn vị vào tuần trước. Con số này cao hơn gấp đôi so mức cao kỷ lục trước đó là khoảng 43 triệu đơn vị.

Quỹ iShares Bitcoin Trust của BlackRock hiện đang dẫn đầu về khối lượng giao dịch Bitcoin.

Một quỹ đầu tư trị giá hàng tỷ USD khác là Bitcoin Fidelity Wise Origin (FBTC), cũng đã đạt được mốc giao dịch 27 triệu đơn vị, tăng gần 61% so với ngày đầu tiên ra mắt (ngày 11/1).

Xét về giá trị giao dịch, hiện tại volume của các quỹ Bitcoin ETF đã vượt mức 7,7 tỷ USD với quỹ ETF của BlackRock dẫn đầu (gần 3,4 tỷ USD), theo sau là Grayscale (1,86 tỷ USD)…

Việc thị trường giao dịch sôi động xoay quanh các quỹ này có thể là dấu hiệu cho thấy nhiều nhà giao dịch bán lẻ đang sử dụng ETF để thu lời từ đà tăng của Bitcoin. Ông Markus Thielen, Giám đốc nghiên cứu tại công ty phân tích tiền mã hóa 10x Research ở Singapore, cho biết: "Dòng tiền vẫn chưa cạn kiệt, các nhà đầu tư cảm thấy tự tin hơn khi giá càng tăng cao".

Trước đó, ngày 10/1, Ủy ban Chứng khoán và Sàn giao dịch Mỹ (SEC) đã phê chuẩn việc thành lập các quỹ ETF bitcoin giao ngay đầu tiên ở Hoa Kỳ. Động thái trên được xem là bước ngoặt đối với Bitcoin nói riêng và ngành công nghiệp tiền điện tử nói chung sau 10 năm nỗ lực nhằm đạt được sản phẩm đầu tư này.

Các nhà phân tích tại công ty Bernstein dự báo các ETF Bitcoin giao ngay sẽ hút được lượng vốn hơn 10 tỷ USD trong năm nay. Trong khi đó, Ngân hàng Standard Chartered dự báo lượng vốn ròng 50-100 tỷ USD sẽ chảy vào các quỹ này riêng trong năm 2024.

Chưa có khung pháp lý cụ thể

Tại Mỹ, các ETF Bitcoin được cấp phép mới đây đều là quỹ của những tổ chức tài chính uy tín như BlackRock, Vanguard và Franklin Templeton.

Mặc dù vậy, sản phẩm đầu tư này không được các nhà chức trách ở nhiều quốc gia khác ủng hộ. Cơ quan quản lý tiền tệ Singapore (MAS) cho rằng giao dịch tiền điện tử có biến động rất lớn và mang tính đầu cơ, do đó không phù hợp với các nhà đầu tư cá nhân.

"MAS sẽ không cấp phép ETF Bitcoin giao ngay để bán cho các nhà đầu tư cá nhân. Trong khi đó, những nhà đầu tư vẫn chọn giao dịch ETF Bitcoin ở thị trường nước ngoài cũng phải hết sức thận trọng", cơ quan này lên tiếng.

Phần lớn các quốc gia trên thế giới đều chưa thể xây dựng một khung pháp lý để quản lý tài sản kỹ thuật số như Bitcoin.

Trong khi đó, Ủy ban Chứng khoán và Sàn giao dịch Thái Lan (SEC) cũng có động thái liên quan tới ETF Bitcoin giao ngay khi nhấn mạnh rằng không có kế hoạch cấp phép loại hình này ở thời điểm hiện tại. SEC Thái Lan cho rằng các loại quỹ ETF này không mang lại nhiều giá trị kinh tế trực tiếp phù hợp với bối cảnh hiện tại của nước này.

Cơ quan này cũng cảnh báo các công ty chứng khoán không cung cung cấp ETF Bitcoin cho nhà đầu tư. Tại Thái Lan, các nhà chức trách tỏ ra thận trọng về việc cung cấp sản phẩm tiền ảo cho các nhà đầu tư cá nhân kể từ sau khi Zipmex, sàn giao dịch tiền số hàng đầu nước này phá sản năm 2022.

Tại Việt Nam, theo kế hoạch hành động quốc gia về phòng, chống rửa tiền, tài trợ vũ khí, Chính phủ cũng đã yêu cầu Ngân hàng Nhà nước đánh giá rủi ro về rửa đối với tài sản ảo. Bộ Tài chính được giao xây dựng khung pháp lý để cấm hoặc điều chỉnh tài sản ảo và các tổ chức cung ứng dịch vụ tài sản này, hoàn thành trong tháng 5/2025. Việc này nhằm hạn chế rủi ro về rửa tiền, tài trợ khủng bố liên quan tới loại tài sản này.

Hiện nay, Việt Nam chưa có định nghĩa cụ thể về tiền ảo và tài sản ảo. Các quy định hiện mới đề cập khái niệm tiền điện tử neo theo tiền pháp định, tồn tại dưới dạng thẻ trả trước ngân hàng, ví điện tử.

Theo thống kê gần nhất của Crypto Crunch App (một ứng dụng tại Mỹ chuyên thu thập thông tin về các loại tiền số), Việt Nam có gần 26 triệu người sở hữu tiền điện tử, đứng thứ 3 thế giới, chỉ sau Ấn Độ và Mỹ. Mặc dù chưa có khung pháp lý, song hoạt động mua bán, giao dịch tiền ảo tại Việt Nam diễn ra khá sôi động thông qua các sàn quốc tế.

Thận trọng khi giao dịch Bitcoin

Trong báo cáo mới nhất, các nhà phân tích tại JPMorgan cho biết giá Bitcoin có thể sắp bị giảm xuống sau sự kiện halving, bất chấp việc vừa tiến gần đỉnh lịch sử 69.000 USD. Nguồn cung giảm dần khiến giá Bitcoin tăng vọt, nhưng chi phí sản xuất đi lên cũng có thể tác động tới giá đồng tiền này bằng cách khiến nhiều thợ đào không thể duy trì lợi nhuận phải rời bỏ cuộc chơi.

JPMorgan ước tính chi phí để sản xuất một Bitcoin sau halving có thể sẽ tăng gấp đôi lên khoảng 53.000 USD. Kết quả là hashrate (tỷ lệ băm, đại diện cho khả năng tính toán của mạng lưới Bitcoin) có thể tụt xuống 20%, nghĩa là sẽ có ít thợ đào cạnh tranh để sản xuất Bitcoin hơn.

Tổ chức này dự đoán giá Bitcoin sẽ điều chỉnh mạnh xuống 42.000 USD sau khi đà sự hưng phấn liên quan đến sự kiện halving giảm bớt. Bên cạnh đó, do tính chất đầu cơ cao của tiền điện tử, các chuyên gia tài chính thường khuyến nghị nhà đầu tư chuẩn bị tâm lý sẵn sàng thua lỗ.

"Các nhà đầu tư đại chúng nên nắm giữ một lượng ít tiền điện tử, chiếm khoảng 1% hoặc 2% danh mục. Tôi không khuyên nắm giữ nhiều hơn tỷ lệ này, bởi ngoài tính biến động cao, tiền điện tử không tạo ra dòng tiền như các kênh đầu tư truyền thống. Hiện loại tiền này chỉ có giá trị bằng với mức giá mà ai đó sẵn sàng trả cho nó", ông Chris Diodato, chuyên gia hoạch định tài chính, nhà sáng lập WELLth Financial Planning, chia sẻ.

Trong một bài báo ngày 3/3, tờ Economic Daily của Trung Quốc cũng đã cho biết việc Bitcoin phục hồi không thể che giấu những rủi ro tiềm ẩn của tài sản kỹ thuật số này. Economic Daily cho rằng những biến động mạnh mẽ về giá trị Bitcoin là điều bình thường và tiền điện tử vẫn chưa trở thành xu hướng chủ đạo, đồng thời sự giám sát pháp lý với thị trường này còn mơ hồ.

Hãng truyền thông này cũng khuyến nghị các nhà đầu tư nên duy trì tư duy rõ ràng và lý trí, tránh đưa ra những quyết định dựa trên cảm xúc có thể dẫn đến rủi ro không mong muốn.

Thanh Thắng