Việt Nam ở nhóm nước thu nhập thấp, nhưng giá xăng dầu cao

Việt Nam ở nhóm thu nhập thấp, nhưng giá xăng cao

Giá xăng dầu lập kỷ lục mới kể từ phiên điều hành ngày 21/2 và chưa có dấu hiệu hạ nhiệt khi giá dầu thế giới vừa ghi nhận lần đầu vượt mốc 100 USD/thùng kể từ năm 2014, khi Nga phát động tiến công vào Ukraine.

Trước phản ánh việc giá xăng quá cao, do chịu nhiều thuế phí, trong văn bản trả lời kiến nghị cử tri thành phố Hà Nội, Bộ Tài chính khẳng định “so với nhiều nước trên thế giới, tỷ trọng thuế trong giá xăng dầu bán ra của nước ta hiện nay vẫn thấp hơn mức bình quân chung”.

Theo Bộ Tài chính, tỷ trọng thuế trong giá bán xăng dầu ở nhiều nước chủ yếu trong khoảng 45-60% (ngoại trừ một số nước có trữ lượng dầu mỏ lớn thì có tỉ trọng thấp hơn), trong khi đó, đối với nước ta, tỷ trọng thuế đối với xăng khoảng 38% và đối với dầu khoảng 20%.

"Qua theo dõi giá xăng dầu tại một số quốc gia, giá xăng dầu của nước ta hiện đang thấp hơn so với mặt bằng chung của nhiều nước trong khu vực", Bộ Tài chính khẳng định.

Bộ này cũng dẫn số liệu của Global Petrol Prices ngày 31/1/2022 cho thấy, giá xăng của các nước có chung đường biên giới với Việt Nam như Trung Quốc là 26.611 đồng/lít, Lào là 30.665 đồng/lít và Campuchia là 26.184 đồng/lít.

Tuy nhiên, đưa ra nhận xét, PGS.TS Phạm Thế Anh, nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu Kinh tế và Chính sách (VEPR) nhận định: “Giá bán lẻ xăng dầu tại Việt Nam đang ở mức trung bình cao, chứ không phải thấp như giải thích của Bộ Tài chính mới đây”.

PGS.TS Phạm Thế Anh cho rằng, sau kỳ điều chỉnh giá xăng dầu ngày 21/2, giá xăng RON 95 đã vượt mức 26.000 đồng/lít (1,15 USD/lít) và là mức cao nhất trong lịch sử.

Nếu so sánh với những quốc gia láng giềng khác, đặc biệt những quốc gia có khai thác dầu mỏ như Việt Nam, thì giá xăng ở ta lại cao hơn rất nhiều. Ví dụ như ở Malaysia chỉ có 0,498 USD/lít hay Indonesia là 0,887 USD/lít.

“Nếu tính theo tương quan với thu nhập, Việt Nam ở trong nhóm có thu nhập thấp, nhưng giá xăng dầu cao.

Hơn nữa, do xăng dầu là hàng hóa gần như không thể thay thế, điều này có nghĩa, những nước có thu nhập thấp như Việt Nam, người dân sẽ phải chi trả phần lớn (hơn) thu nhập của họ cho xăng dầu", ông Phạm Thế Anh cho hay.

Kiến nghị “nên dành một phần hỗ trợ giảm thuế, phí đối với xăng dầu”, theo PGS.TS Phạm Thế Anh, điều này có thể đạt được hai mục đích cùng lúc.

Đó là, vừa kích thích sản xuất và tiêu dùng, nhưng đồng thời có thể làm giảm sức ép lạm phát.

Sẽ xem xét, nghiên cứu chính sách thuế môi trường

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính cũng đã ký ban hành Công điện số 160/CĐ-TTg ngày 22/2/2022 về việc bảo đảm cung ứng xăng dầu cho thị trường trong nước.

Thủ tướng nêu rõ nhiệm vụ của Bộ Tài chính là chủ trì, phối hợp với Bộ Công thương và các cơ quan liên quan khẩn trương nghiên cứu, đề xuất phương án điều chỉnh chính sách thuế bảo vệ môi trường đối với mặt hàng xăng dầu.

Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc cũng cho biết, đã giao Vụ Chính sách thuế và Tổng cục Thuế chuẩn bị, nghiên cứu, xây dựng phương án điều chỉnh chính sách thuế bảo vệ môi trường đối với mặt hàng xăng dầu.

Nói thêm về vấn đề này, ông Trương Bá Tuấn, Phó Vụ trưởng Vụ Chính sách Thuế (Bộ Tài chính) chia sẻ, chính sách thuế nói chung, chính sách thuế đối với mặt hàng xăng dầu nói riêng được quy định trong các luật thuế.

Do đó, việc điều chỉnh cũng cần được nghiên cứu, đánh giá kỹ lưỡng các tác động có liên quan, cũng như cần đảm bảo sự ổn định của chính sách.

“Trước bối cảnh giá xăng dầu trên thị trường thời gian gần đây lại có xu hướng diễn biến phức tạp, khó dự báo; Trong đó có những thời điểm tăng, giảm với biên độ khá lớn, thì chính sách thuế cần được nghiên cứu kỹ lưỡng”, ông Tuấn nói.

Giá dầu lần đầu vượt mốc 100 USD kể từ năm 2014