Xử lý xe tự chế, đừng "đánh trống bỏ dùi"

Những loại xe ba gác, xe ba, bốn bánh tự chế từng được xem là “hung thần” trên nhiều tuyến đường. Từ năm 2008, Chính phủ đã có chủ trương cấm các loại xe tự chế, trong đó có xe ba, bốn bánh tự chế nguy hiểm này.

Năm 2009, TP.HCM ban hành quyết định hỗ trợ chuyển đổi nghề cho người nghèo đang sử dụng xe thô sơ ba, bốn bánh tự chế chuyển sang làm những nghề khác hoặc mua xe bốn bánh gắn động cơ, biển số 50TĐ (thí điểm) để chở hàng. Số tiền hỗ trợ lên tới 156 tỷ đồng và cũng đã có hàng chục nghìn hộ dân được hỗ trợ chuyển đổi nghề.

Xe 50TĐ có hình dáng giống như xe tải nhỏ, nhưng thùng xe hao hao xe ba gác. Thế nhưng, chỉ sau vài năm, nhiều xe đã hư hỏng nặng. Thêm nữa, người điều khiển trước đây chỉ cần bằng A3 như mô tô, giờ bắt buộc phải có bằng B2 như ô tô số sàn.

Hiện tại, TP.HCM có 2.990 xe chở hàng 4 bánh có gắn động cơ. Trong số này, theo Cục Đăng kiểm VN, chỉ có 9 xe mang biển số TP.HCM được cấp giấy chứng nhận kiểm định còn thời hạn hiệu lực…

Có thể nói, chính sách chuyển đổi nghề bước đầu phù hợp, nhưng khi triển khai vào thực tiễn lại phát sinh nhiều bất cập. Hơn 10 năm triển khai cấm xe ba, bốn bánh tự chế nhưng TP.HCM dường như “quên” chủ trương này khi chưa có đánh giá tổng kết. Lực lượng chức năng cũng dường như không thực sự quyết liệt khi xử lý các xe chạy ngoài đường.

Số lượng xe ba, bốn bánh trên địa bàn TP.HCM vì thế không giảm mà có chiều hướng gia tăng. Một lãnh đạo quận 12 thừa nhận có những bất cập khi người dân được chuyển đổi nghề nhưng thu nhập không bằng nghề cũ, vì vậy một số người đã quay lại chạy xe ba gác. Đó là một trong những nguyên nhân khiến chủ trương này chưa được thực hiện đến nơi, đến chốn.

Các chuyên gia cũng cho rằng cần có những chính sách đồng bộ, việc cấm xe ba, bốn bánh tự chế phải gắn với công tác hỗ trợ chuyển đổi phương tiện, nghề nghiệp một cách hiệu quả. Cùng với đó là chỉnh trang đô thị, dẹp nạn buôn bán hàng rong, lấn chiếm lòng đường, vỉa hè. Một thành phố văn minh, hiện đại thì không thể chấp những chiếc xe ba, bốn bánh tự chế tung hoành, gây mất ATGT, mỹ quan đô thị.

Chủ trương cấm đã có, chính sách hỗ trợ chuyển đổi nghề cũng đã được thực hiện. Vấn đề còn lại là quyết tâm của lãnh đạo thành phố và chính quyền các cấp. Nói như TS. Nguyễn Minh Hòa (Đại học KHXH&NV, TP.HCM), quan trọng là lãnh đạo các cấp chính quyền có quyết liệt hay không, nếu quyết tâm thì không phải quá khó. Còn nếu vẫn kiểu “đánh trống bỏ dùi” thì cuối cùng mọi việc cũng chẳng đi đến đâu.

Ẩn họa xe tự chế, càng cấm càng tăng